Na tegoroczny Dzień Dziecka polecamy książki autorów, którzy traktują dzieci poważnie i nie boją się nawet bardzo trudnych tematów. Z roku na rok polski rynek książki dla dzieci jest coraz bogatszy i ciekawszy. Spośród wielu doskonale zaprojektowanych książek w tym roku wybraliśmy te, które są zarówno piękne, jak i mądre. Poważne, a nawet kontrowersyjne tematy w dziecięcej literaturze obrazkowej to światowa tendencja. Widać ją również w naszym kraju.
Zestawienie przygotował Sebastian Frąckiewicz.
Zestawienie przygotował Sebastian Frąckiewicz.
mat. pr.
<b>Aina Bestard (tekst, ilustracje), „Co kryje las”, Tatarak, Warszawa 2016.</b><br/>
Cały urok książki hiszpańskiej rysowniczki i projektantki opiera się na prostym i genialnym w tej prostocie pomyśle. Mały czytelnik wędrując po lesie, obserwuje go przez dołączone do książki soczewki o trzech różnych kolorach. W zależności od tego, której soczewki użyje, na stronie widzi inne obiekty, przedmioty i zwierzęta. Dzięki temu dziecko przekonuje się, że życie w lesie jest o wiele bogatsze i skomplikowane, niż się to z pozoru wydaje. A taki niepozorny, martwy pień drzewa skrywa wiele tajemnic i zagadek, których na pierwszy rzut oka nie widać.
mat. pr.
<b>Paco Liva (tekst), Roger Olmos (ilustracje), „Co boli najbardziej na świecie”, Wydawnictwo TAKO, Toruń 2016.</b><br/>
Paco Liva wziął na warsztat ludową opowieść z Wybrzeża Kości Słoniowej i udowodnił, że choć w życiu boli nas wiele, to jednak najdotkliwszy ból sprawia kłamstwo. Jak to w przypadku baśni bywa, cała akcja rozgrywa się w świecie zwierząt, który jest dość brutalny, ale przynajmniej sprawiedliwy. Warto zwrócić uwagę na ilustracje Rogera Olmosa, znacznie odbiegających od baśniowych standardów. Są bardzo ekspresyjne i surrealistyczne, a artysta w ciekawy sposób zniekształca postaci. Klimat jego rysunków przypomina wręcz obrazy Salvadora Dali.
mat. pr.
<b>Heekyoung Kim (tekst), Iwona Chmielewska (ilustracje), „Maum. Dom duszy”, Warstwy, Wrocław 2016.</b><br/>
Koreańsko-polski duet dwóch autorek stworzył poetycką opowieść o ludzkich wnętrzu. Tytułowe „maum” to nie do końca przetłumaczalne na polski koreańskie określenie ludzkiego wnętrza czy raczej złożonej i skomplikowanej duszy. Heekyoung Kim i Iwona Chmielewska porównują ją do poszczególnych części domu. Tak jak w poprzednich książkach artystki z Torunia „Maum” jest oszczędne zarówno w słowie, jak i obrazie, a dzięki napięciu, jakie powstaje między nimi, tworzy się dodatkowa wartość. Ciekawym pomysłem jest również wykorzystanie samego obiektu, jakim jest książka do opowiadania historii. Możemy czytać „Maum”, otwierając strony mocno lub delikatnie, co wpływa na odbiór lektury.
mat. pr.
<b>Oscar Brenifer (tekst), Remi Courgeon (ilustracje), „Piękno i sztuka, co to takiego”, Zakamarki, Poznań 2016.</b><br/>
Oscar Brenifer jest doktorem filozofii, prowadzi wiele filozoficznych warsztatów zarówno z dorosłymi, jak i z dziećmi. Doświadczenia z najmłodszymi, zadawane przez nich pytania i udzielane odpowiedzi stały się podstawą do tej publikacji. Ale jeśli ktoś szuka książki porządkującej, ustawiającej świat artystów i jego pojęcia na twardym gruncie, może srogo się zawieść. Brenifer robi wręcz coś odwrotnego, rozbraja schematyczne widzenie sztuki i piękna, podważa wiele dogmatów i zachęca do samodzielnego myślenia. Jego książka to świetny początek do samodzielnych poszukiwań i rozmów z rodzicami. Ulubionym stwierdzeniem w „Pięknie i sztuce” jest „tak, ale...”. I bardzo dobrze.
mat. pr.
<b>Romana Romanyszyn (tekst, ilustracje), Andrij Łesiw (tekst, ilustracje), „Wojna, która zmieniła Rondo”, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2016.</b><br/>
Książka dwójki ukraińskich artystów to intrygujące połączenie bardzo estetycznych, wysmakowanych i wręcz designerskich ilustracji z trudnym tematem. W pierwszej chwili można wręcz zarzucić im, że ta wspaniale zaprojektowana książka, gdzie każda strona jest idealnie zakomponowana, przemyślana i rozplanowana, estetyzuję wojnę. Tym bardziej że tytułowe Rondo to miasto idealne, gdzie wszyscy pielęgnują przyrodę, uwielbiają sztukę i muzykę. Jednak finał możemy przewidzieć już w tytule. Choć Rondo, do którego przychodzi wojna, ostatecznie zwycięża, i wraca pokój, miasto nigdy już nie będzie takie samo. I choć Romanyszyn i Łesiw starają się mówić o tragedii językiem ezopowym, to nie wmawiają małemu czytelnikowi, że po takim doświadczeniu bohaterowie będą żyć długo i szczęśliwie.
mat. pr.
<b>Boguś Janiszewski (tekst), Max Skorwider, „Ekonomia. To, o czym dorośli ci nie mówią”, Publicat, Poznań.</b><br/>
Przyspieszony i bardzo praktyczny kurs ekonomii dla młodych czytelników. Merytoryczny, a jednocześnie na luzie. Boguś Janiszewski w przejrzysty i klarowny sposób tłumaczy, skąd się wzięły pieniądze, co to jest kredyt, podatki i jak działa budżet domowy. Jednocześnie zaznaczając, że w ekonomii nie ma prawd objawionych. Dlatego nie jest to szczęśliwie książka chwaląca i błogosławiąca neoliberalny kapitalizm. Co ciekawe, zadziorne, groteskowe i wręcz punkowe w swoim charakterze rysunki Skrowidera nie zawsze są jedynie klasyczną ilustracją do tekstu. Często tworzą własne, poboczne historie. Tyle że obrazkowe. Ale zawsze zabawne.
mat. pr.
<b>Ewa Kołaczyńska (tekst), Adam Wójcicki (ilustracje), „O.G.R.Ó.D.” Dwie Siostry, Warszawa 2016.</b><br/>
W słynnej serii Dwóch Sióstr ukazały się już książki o architekturze, designie czy modzie, aż wreszcie przyszedł czas na projektowanie zieleni. Ewa Kołaczyńska opisała 42 najciekawsze przykłady ogrodów i parków z całego świata (szkoda, że tylko jeden z Polski), a Adam Wójcicki zilustrował je przy pomocy klarownej, komiksowej kreski i kontrastowych kolorów. Teoretycznie to książka dla dzieci, ale tak naprawdę będzie interesująca dla każdej grupy wiekowej. Kołaczyńskia skutecznie udowadnia nam, że pod pojęciem ogrodu czy parku mogę kryć się zaskakujące i intrygujące realizacje. Czasami nawet pozbawione zieleni lub takie, które wykorzystują jedynie szczeliny w betonie. Na tym polu rozmachu i ekstrawagancji z pewnością możemy Japonii pozazdrościć.