Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Książki

Dzieje trudnej przyjaźni

Recenzja książki: "Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz. Portret podwójny", red. Barbara Toruńczyk

materiały prasowe
Historia relacji, która obrazuje w pewien sposób całą niemal historię polskiej literatury XX w.

"Dionizje" były pierwszą miłością poetycką autora „Ziemi Ulro”, który – wbrew krytykom – poezje Iwaszkiewicza cenił wyżej niż twórczość innych skamandrytów. Młody Miłosz w listach do autora „Brzeziny” bywał przezabawny, miał do siebie wiele dystansu („Powinniby mnie właściwie zamknąć do Tworek – jest we mnie jedna z form manii prześladowczej”), ale też szybko zyskał pewność siebie („muszę stać się wielkim”). Relacja mistrza i ucznia przekształciła się wkrótce w przyjaźń, a potem – po 1951 r. – nastąpiło bolesne, szczególnie dla Iwaszkiewicza, rozstanie. Uwikłanie w wielką ideologiczną rozgrywkę ich rozdzieliło. Iwaszkiewicz Miłosza potępił (choć na tle innych dość łagodnie), ten był wobec niego z kolei gorzki i – co mu się nierzadko zdarzało – niesprawiedliwy. Zasypywanie przepaści rozpoczęło się dopiero w drugiej połowie lat 60., a obydwu połączyła starość.

Historia ich relacji obrazuje w pewien sposób całą niemal historię polskiej literatury XX w., a przynajmniej jej najważniejsze powikłania światopoglądowe i estetyczne. Należy docenić pracę Barbary Toruńczyk, która wspaniale skompilowała listy, wiersze, wywiady i zapiski obydwu bohaterów, układając z nich chronologiczną narrację. Dzięki temu zamiast hagiograficznej książki o dwóch wybitnych pisarzach otrzymaliśmy dokumentalną historię trudnej przyjaźni, która ciągnie się od korespondencji z lat 30., przez czasy wojny i stalinizmu, po wspomnienia Miłosza o Iwaszkiewiczu.

Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz. Portret podwójny, red. Barbara Toruńczyk, Zeszyty Literackie, Warszawa 2011, s. 476

Polityka 47.2011 (2834) z dnia 16.11.2011; Afisz. Premiery; s. 76
Oryginalny tytuł tekstu: "Dzieje trudnej przyjaźni"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną