Pomocnik Historyczny

Utopia nowego człowieka

Muzeum Niepodległości w Warszawie
Komuniści, jak każda grupa o przekonaniach fundamentalnych, uważali, że są w stanie stworzyć społeczeństwo idealne. Inżynierii społecznej poddano wszystkie dziedziny życia.
Bolesław Bierut w spółdzielni produkcyjnej Jachowice, 1955 r.CAF Bolesław Bierut w spółdzielni produkcyjnej Jachowice, 1955 r.

Cel: raj na ziemi.

Komuniści dochodzący do władzy w 1944 r. mieli za sobą Armię Czerwoną, a później doradców radzieckich, znali tamtejsze wzorce oraz ideologię marksistowską, dzierżyli pełnię władzy, by wprowadzać dowolne zmiany. Co prawda większość z nich nie miała żadnego doświadczenia, ale dla prawdziwego komunisty taki niuans nie mógł stanowić najmniejszej przeszkody. Władysław Gomułka mówiąc w 1945 r., że władzy raz zdobytej nie oddadzą nigdy, nie żartował. Planowany system miał trwać po wsze czasy. Cele eksperymentu, czyli osiągnięcie raju na ziemi, ustroju wszelkiej szczęśliwości, uświęcały środki i anulowały winę za popełniane pomyłki. Czym jest krótkotrwałe cierpienie milionów czy nawet śmierć tysięcy przy zmianie, która doprowadzi do ostatecznego rozkwitu prawości i sprawiedliwości? Czy znajomość Prawdy absolutnej nie usprawiedliwia i nie rozgrzesza?

Zmianie ulec miała nie tylko sytuacja polityczna, społeczna i gospodarcza kraju, ale całość systemu kulturowego, włącznie z przemianami mentalności. Z ideologii wynikało, że wystarczy polepszyć byt, by zmieniła się świadomość. Dlatego przewidywano, że już niebawem znikną wszelkie patologie, pijaństwo, prostytucja, chuligaństwo, przemoc. Po co nadużywać alkoholu, jeśli życie jest tak wspaniałe, dostatnie i pełne wrażeń? Jaki sens będzie miała kradzież, jeśli każdy otrzyma satysfakcjonującą go pracę i możliwość rozwoju?

Nowa hierarchia społeczna.

Tak radykalnie postawione cele wymagały jednak przebudowy struktury społecznej. Sprzyjała temu tragedia wojenna, podczas której zginęła część inteligencji, ludzi szczególnie aktywnych; doszło do potężnych migracji, zmian granicznych i etnicznych.

Pomocnik Historyczny „Stalinizm po polsku” (100053) z dnia 28.05.2012; NOWY CZŁOWIEK; s. 45
Reklama