Pomocnik Historyczny

Nefryt i pędzel

Nosorożec z brązu z epoki Han Wcześniejszej (206 p.n.e. – 24 n.e.) Nosorożec z brązu z epoki Han Wcześniejszej (206 p.n.e. – 24 n.e.)
Opowieść o sztuce chińskiej nie ma znanych nam z naszej własnej tradycji punktów zwrotnych, niewiele w niej znajdziemy analogii do estetyki naszego kręgu kulturowego.
Trójnogi z brązu z epoki Han, znalezione w grobowcu króla Mo z Zhao (137–122 p.n.e.) Trójnogi z brązu z epoki Han, znalezione w grobowcu króla Mo z Zhao (137–122 p.n.e.)

SZTUKA STAROŻYTNA. Gdybyśmy zapytali wykształconego Chińczyka, z czym kojarzy mu się najbardziej chińska sztuka starożytna, niewątpliwie wspomniałby brązy i nefryty. Dla nas, oswojonych z pięknem kamiennych rzeźb greckich bóstw i rzymskich mężów stanu czy monumentalnych budowli europejskiego antyku, taka odpowiedź może być zaskakująca. Ale oto dzieła chińskich artystów i rzemieślników zamierzchłych czasów, które podziwiać możemy dziś, to nie rzeźba postaciowa i architektura, ale przede wszystkim sztuka tworzenia stosunkowo niewielkich naczyń ofiarnych z brązu i przedmiotów rzeźbionych w nefrycie. Szczytowym okresem rozwoju chińskiego brązownictwa jest XIV–X w. p.n.e.

BRĄZY. Chińska sztuka starożytna zespolona jest z dwoma aspektami kultury dawnych Chin: kultem przodków i etykietą. Ten pierwszy wymagał składania ofiar duchom przodków w niezwykle rozbudowanym obrządku, w którym każda czynność, każda ofiara miały swoje ściśle określone właściwości i przebieg. Darami ofiarnymi były przede wszystkim przeróżne alkohole i potrawy podawane w przeznaczonych do tego naczyniach. Z kultem przodków łączy się ściśle również niezwykle bogata tradycja pochówku, gdzie podobne dary składane były do grobów wraz z ozdobami z nefrytu i innych kamieni, tkaninami, ceramiką i wyrobami z laki.

Etykieta była systemem zachowania w skomplikowanym układzie zależności rodzinnych i wasalnych, przy czym te ostatnie przenosiły relacje rodzinne na wyższy poziom władców, ich wasali i podległy im lud. I tu również prastare zwyczaje wymagały, by władca i jego poddani potwierdzali łączące ich więzy w licznych ceremoniach, w których zastosowanie znajdywały specjalnie do tego przeznaczone naczynia i drogocenne przedmioty.

Pomocnik Historyczny „Historia Chińczyków” (100055) z dnia 05.09.2012; JĘZYK I KULTURA; s. 56
Reklama