Pomocnik Historyczny

Rodzina i dom

Rodzina żydowska z Galicji w czasie świąt Pesach, fotografia z 1915 r. Rodzina żydowska z Galicji w czasie świąt Pesach, fotografia z 1915 r. Zbiory Lucjana Dobroszyckiego / materiały prasowe

Dom i rodzina to w tradycji żydowskiej niezwykle ważne części życia. Wokół nich ogniskują się wszystkie święta i obrzędy, a każdy religijny Żyd stara się spędzać je wśród najbliższych.

To rodzina najpierw uczy dzieci najważniejszych zasad życia, wprowadza w szczegóły, przekazuje tradycje. Szczególną rolę odgrywa matka, która nie tylko wtajemnicza, ale również pilnuje zasad koszerności odnoszących się w końcu do każdej dziedziny życia. Wszystkie żydowskie święta oscylują wokół obrzędów domowych i zawsze ich celebracja związana jest z rodzinną ucztą. Bardzo ważnym, cotygodniowym świętem jest szabat. Wspólne spędzanie czasu jest wówczas obowiązkowe.

Ortodoksyjne żydowskie rodziny są zazwyczaj wielodzietne. Każde kolejne dziecko przychodzące na świat to błogosławieństwo. Niepłodność uważana jest za karę za grzechy i może być powodem do rozwodu. Ludowe przysłowia odzwierciedlają podejście Żydów do płci dziecka: „Gdy się narodzi syn, w każdym kącie jest jasno, gdy zaś córka – ciemno jest wszędzie”. Według tradycji to synowie zapewniali rodzicom miejsce w niebie, ponieważ Bóg wysłuchuje tylko męskich modlitw. I dlatego przyszłym matkom i młodym mężatkom zawsze życzono synów.

domu również obowiązują ścisłe zasady koszerności, przede wszystkim w kuchni. Aby nie łączyć nabiału z mięsem, Żydzi zmuszeni są do używania dwóch zestawów talerzy, sztućców, a nawet zlewów i obecnie lodówek. W wielu domach istnieje ścisły podział kuchni na część, w której można przygotowywać wyłącznie posiłki mięsne, i część przeznaczoną tylko do dań mlecznych.

Pomocnik Historyczny „Historia Żydów polskich” (100070) z dnia 01.04.2013; Polin; s. 25
Reklama