Pomocnik Historyczny

Czarne auta pełne złota

Informacja o francuskich autach pełnych złota trafiła do lokalnej prasy w całych Niemczech. Informacja o francuskich autach pełnych złota trafiła do lokalnej prasy w całych Niemczech. Corbis

Niemiecki pacyfista Hellmut von Gerlach prowadził w czasie wojny dziennik, w którym notował szczególnie ciekawe wydarzenia, a także najbardziej absurdalne propagandowe hasła i plotki. Jedna z przytaczanych przezeń historyjek dotyczy tajemniczych samochodów, krążących rzekomo po Europie w sierpniu 1914 r. Miały być po brzegi wypełnione francuskim złotem, wysyłanym do Rosji. Kariera tej plotki okazała się wprost zawrotna. Informacja o autach trafiła do lokalnej prasy w całych Niemczech. Przy okazji rosły rozmiary tajemniczego transportu. Początkowo pisano o dwunastu, później o dwudziestu czterech, a wreszcie o trzydziestu sześciu samochodach. Na drogach pojawiły się wzmocnione patrole policji i cywilnych ochotników. Jako autora pogłoski o francuskich autach Gerlach wskazał prezydenta rejencji w Düsseldorfie (był nim wówczas Francis Kruse). Nawet jeśli w opowieści tej było ziarno prawdy, to bardzo szybko uwolniła się spod jakiejkolwiek kontroli. Dochodziło do nieuzasadnionych zatrzymań, a nawet do ostrzeliwania aut, których kierowcy nie zatrzymali się na wezwanie. Według Gerlacha rząd zdementował pogłoskę dopiero wówczas, gdy wśród ofiar obywatelskiej nadgorliwości znaleźli się podróżujący po kraju oficerowie i arystokraci.

Problem jednak w tym, że pogłoskę łatwiej rozpuścić, niż zatrzymać. Historia o francuskich samochodach zdążyła już przekroczyć granice Rzeszy. Spieszący do swojej jednostki do Przemyśla austriacki oficer rezerwy August Krasicki zanotował w dzienniku następującą obserwację: „Przy wjeździe na trakt jarosławski zobaczyłem obstawiony most i gościniec żołnierzami, powiedziano mi, że powodem tego jest wyłapana poufna wiadomość, że Francuzi mają posyłać autami duże kwoty pieniężne w złocie, kilkanaście milionów, do Rosji.

Pomocnik Historyczny „Wielka Wojna 1914-1918” (100080) z dnia 14.04.2014; Pierwsza powszechna; s. 100
Reklama