Pomocnik Historyczny

Walczący z Mahdim

Śmierć gen. Gordona

Portret gen. Gordona Portret gen. Gordona Getty Images
Rysunek przedstawiający śmierć gen. Gordona w Chartumie. Gordon i Mahdi występują na kartach „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza.BEW Rysunek przedstawiający śmierć gen. Gordona w Chartumie. Gordon i Mahdi występują na kartach „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza.

Charles Gordon (1833–85) przyszedł na świat jako dziewiąte dziecko angielskiego generała. Nim skończył 20 lat, był już podporucznikiem w elitarnym korpusie saperów, wysyłanym po całym imperium do budowy mostów, kolei i fortyfikacji. Podczas wojny krymskiej (1853–56) wyróżnił się odwagą w oblężeniu Sewastopola. Jako kapitan został posłany do Chin i osobiście kierował paleniem cesarskiego Pałacu Letniego pod Pekinem. Potem umacniał fortyfikacje w Szanghaju, bronił miasta i dowodził oddziałami tłumiącymi ogromne powstanie tajpingów (1851–64), którym po zwycięstwie oferował wolność. Kiedy wbrew jego obietnicom rozstrzelano przywódcę powstania, Gordon zrzekł się dowodzenia i nie powrócił, choć cesarz Chin oferował mu sto tysięcy sztuk złota. Od tego czasu Gordon, mianowany generałem, zyskał sławę w Anglii i przydomek Chińskiego Gordona.

W latach 1874–79 pełnił funkcję najpierw zastępcy, a wkrótce potem gubernatora generalnego Sudanu, gdzie miał głównie zwalczać handel niewolnikami. Według wielu relacji sprzyjał samorządności krajów afrykańskich, przez co nie miał dobrej opinii w rządzie. Został potem prywatnym sekretarzem wicekróla Indii.

Był człowiekiem osobliwym. Choć nosił brytyjski mundur przez prawie 40 lat, od Armenii i Krymu po Mauritius i Chartum, głowa aż buzowała mu od metafizycznych abstrakcji. Składa się na to wymyślona własna mistyczna wersja chrześcijaństwa, wytyczanie dokładnego miejsca ukrzyżowania Chrystusa, amatorska pasja ewangelizacyjna, wyrażająca się m.in. w rozplakatowywaniu ścian ulotkami religijnymi, prawdziwa działalność filantropijna dla biednej młodzieży, wątpliwej wartości hipotezy archeologiczne; służąc na Mauritiusie, był przekonany i nawet demonstrował, że biblijny raj leżał na Seszelach.

Pomocnik Historyczny „Imperium Brytyjskie” (100084) z dnia 08.09.2014; U szczytu potęgi; s. 82
Oryginalny tytuł tekstu: "Walczący z Mahdim"
Reklama