Na Rusi Północno-Wschodniej
Aleksander Newski i Iwan Kalita. Wówczas właśnie – pod jarzmem mongolskim – rozpoczęła się zawrotna kariera suzdalsko-włodzimiersko-moskiewskiej linii Rurykowiczów, która z czasem miała ich wynieść na carski tron, a której symbolami pozostają Aleksander Newski i Iwan Kalita.
Pierwszy z nich, otoczony nimbem świętości kniaź-wojownik, dla wielkoruskich patriotów symbol zwycięstwa nad Zachodem (pogromca Szwedów i Kawalerów Mieczowych!), zgodnie sławiony przez staroruską hagiografię i sowiecką historiografię, przy bliższym poznaniu wiele traci z posągowego ujęcia à la Siergiej Eisenstein, podobnie zresztą jak oba jego wiekopomne zwycięstwa nad łacinnikami (Newa 1240 r.; Lodowe Pole 1241 r.), które w świetle nowszych badań jawią się raczej potyczkami. Był wprawdzie Aleksander zawołanym rycerzem, ale też intrygantem, który nie wahał się użyć Tatarów przeciw rodzonemu bratu – Andrzejowi, zaś posłuszeństwo swych nowogrodzkich poddanych wobec Ordy wymuszał siłą. Spór historyków, czy Aleksander był witeziem baz skazy i zmazy czy też raczej bezwzględnym kolaborantem mongolskich najeźdźców, nigdy zapewne nie zostanie rozstrzygnięty, jedno wszakże pozostaje poza dyskusją: uzyskawszy na chańskim dworze pełną aprobatę swych uroszczeń do przewodzenia całej Rusi (obok władzy nad własną dzielnicą włodzimierską i Nowogrodem Wielkim piastował Newski również godność wielkiego księcia kijowskiego), wydźwignął suzdalsko-włodzimierską linię Rurykowiczów na pierwsze miejsce w bardzo już rozrodzonej dynastii.
Godnym kontynuatorem tej politycznej linii okazał się jego rodzony wnuk – wielki książę moskiewski Iwan Daniłowicz Kalita, przy którym dopełniło się przeniesienie głównego ośrodka władzy Rusi Północno-Wschodniej z Włodzimierza do Moskwy.