Układ sił. II wojnę światową zdominowały zmagania największych ówczesnych potęg światowych. Niemiec, które tę wojnę zaplanowały, przygotowały i świadomie rozpętały. Japonii, która – bacznie obserwując międzynarodowy układ sił – dokonywała ekspansji w Azji Wschodniej i w strefie Pacyfiku. Obu zachodnioeuropejskich mocarstw – Wielkiej Brytanii i Francji, zainteresowanych zachowaniem status quo. Stanów Zjednoczonych, których potęgę ta wojna miała pokazać w całej okazałości. I wreszcie stalinowskiego Związku Sowieckiego, realizującego swe własne cele.
Oprócz mocarstw (z bardzo dużymi zastrzeżeniami zalicza się do nich również faszystowską Italię) w wojnie tej wzięło jednak udział kilkadziesiąt państw mniejszych, małych lub wręcz niewielkich. Walczyły też w tej wojnie narody pozostające w zależności od mocarstw i dążące, z sukcesem lub bez, do budowy lub odzyskania własnej państwowości.
Strzały rozpoczynające II wojnę światową rozległy się 1 września 1939 r., lecz nie był to przecież pierwszy zbrojny konflikt, jaki toczył się tego roku w Europie. Zwycięstwem rebeliantów kończyła się wojna domowa w Hiszpanii; 28 marca 1939 r. siły gen. Franco wkroczyły do Madrytu. Dzień wcześniej jego rząd ogłosił o przystąpieniu do paktu antykominternowskiego. W tym czasie Franco cieszył się już uznaniem Francji i Wielkiej Brytanii, które nawiązały z frankistowską Hiszpanią stosunki dyplomatyczne pod koniec lutego.
Wojna o Ukrainę Zakarpacką
Pierwszy arbitraż wiedeński. Natomiast pierwszym zbrojnym konfliktem, jaki wybuchł w 1939 r.