Pomocnik Historyczny

Linia Odry za linię Curzona

Ustalenie zachodniej granicy Polski

Konferencja pokojowa w Poczdamie, lipiec–sierpień 1945 r., od lewej: Winston Churchill, Harry Truman, Józef Stalin Konferencja pokojowa w Poczdamie, lipiec–sierpień 1945 r., od lewej: Winston Churchill, Harry Truman, Józef Stalin akg-images / BEW
Na powojennym spotkaniu Wielkiej Trójki w Poczdamie jedna z najważniejszych rozgrywek dyplomatycznych dotyczyła zachodniej granicy Polski.
Miejsce obrad plenarnych w Cecilienhoff w Poczdamie, fotografia współczesnaAN Miejsce obrad plenarnych w Cecilienhoff w Poczdamie, fotografia współczesna

Przylot i zakwaterowanie. Po zakończeniu wojny w Europie nie było warunków do zwołania konferencji pokojowej. W sytuacji, gdy na Dalekim Wschodzie mocarstwa zachodnie nadal prowadziły działania zbrojne przeciw Japonii, doszło do kolejnego spotkania przywódców USA, ZSRR i Wielkiej Brytanii, tym razem na gruzach Trzeciej Rzeszy w Berlinie. Ponieważ stolica Niemiec była bardzo mocna zniszczona, wybór padł na pobliski Poczdam. W stosunkowo niezniszczonym mieście od 17 lipca do 1 sierpnia 1945 r. obradowali prezydent USA Harry Truman oraz premierzy ZSRR i Wielkiej Brytanii Józef Stalin i Winston S. Churchill. Główne tematy dyskusji to przyszłość polityczna i gospodarcza Niemiec, reparacje, jakie powinny zostać z nich ściągnięte, los niemieckich okrętów wojennych i sprawa zachodniej granicy Polski. (Na wschodnią, wzdłuż tzw. linii Curzona z czasów wojny polsko-bolszewickiej, wskazaną teraz przez Stalina, alianci zgodzili się już w Teheranie).

Stalin dotarł spóźniony i bynajmniej nie przyleciał samolotem, jak pokazano w sowieckim propagandowym filmie, ale przyjechał pociągiem. Od czasu choroby w czasie lotu do Teheranu w listopadzie 1943 r. dyktator przejawiał wyjątkową niechęć do latania. Do Poczdamu przyjechał po lekkim zawale serca chroniony ściśle przez tysiące żołnierzy NKWD i Armii Czerwonej, szczególnie w czasie przejazdu przez niebezpieczną Polskę, ze względu na aktywność antykomunistycznego podziemia. Truman do Europy dotarł na krążowniku USS „Augusta”, a następnie – podobnie jak Churchill – poleciał samolotem nad zniszczonymi Niemcami do Berlina.

Obie zachodnie delegacje miały w dzielnicy Poczdamu, Babelsbergu, oddzielne kompleksy budynków, pod ochroną własnych wojskowych.

Pomocnik Historyczny „Tajniki II wojny” (100094) z dnia 23.04.2015; Bitwy, operacje, dyplomacja; s. 55
Oryginalny tytuł tekstu: "Linia Odry za linię Curzona"
Reklama