Pomocnik Historyczny

Komanda SACO

Naszywka Chińsko-Amerykańskiej Organizacji Współpracy (Sino American Cooperative Organization, SACO) Naszywka Chińsko-Amerykańskiej Organizacji Współpracy (Sino American Cooperative Organization, SACO) AN
W szpiegowskiej wojnie z Japonią Chińczyków wsparli spece amerykańscy, tworząc jedną z najmniej znanych tajnych służb.
Generał Dai Li, szef wywiadu Czang Kaj-szekaAN Generał Dai Li, szef wywiadu Czang Kaj-szeka

Juntong. Japońskiej sztabowej Sekcji Specjalnej (Tokumu Han), od lat 20. bez większych problemów czytającej chińskie kody, rzucił skutecznie rękawicę gen. Dai Li, może najbardziej tajemnicza i kontrowersyjna figura w barwnym otoczeniu Czang Kaj-szeka. Ów szczupły człowiek o maleńkich dłoniach i przenikliwych oczach stał na czele organizacji o niewinnej nazwie Wojskowe Biuro Statystyczne i Badawcze (Junshi Weiyuanshui Tongyi Diadocha Ju, w skrócie Juntong). Wśród chińskich komunistów i japońskich kolaborantów budziła ona grozę.

Po wybuchu wojny z Japonią w lipcu 1937 r. ekipy Daia od początku łamały japońskie kody dyplomatyczne. Z militarnymi Chińczycy poradzili sobie, angażując jesienią 1938 r. Amerykanina Herberta Yardleya, w owym czasie zapewne najsławniejszego kryptologa świata, znanego z rozszyfrowania korespondencji japońskiej na konferencji waszyngtońskiej w 1921–22 r. W połączeniu z usługami japońskiego radiotelegrafisty Oishiego Shinzo, pozyskanego przez Juntong po wzięciu do niewoli w maju 1939 r., ludzie Daia mogli przechwytywać japońskie sygnały flotylli lotniczych startujących na stolicę Wolnych Chin – Chongqing, ratując życie tysiącom ludzi.

SACO. Po zerwaniu z Yardleyem (zgubiła go próba odsprzedawania posiadanych wiadomości wywiadowi USA) Dai Li rozpoczął w lutym 1941 r. współpracę z brytyjską SOE. Chodziło o łamanie szyfrów i finansowanie przez Londyn antyjapońskiej guerilli. Owa kooperacja zakończyła się w kwietniu 1942 r. w kwaśniej atmosferze, po nieudanych brytyjskich usiłowaniach podporządkowania sobie części chińskich oddziałów i agentów. Fiasko to zostało jednak więcej niż powetowane unikatowym porozumieniem (i osobistą przyjaźnią) zawartym przez Daia Li z amerykańskim komandorem, a rychło wiceadmirałem Miltonem Mary Milesem (wysłanym do Państwa Środka przez szefa wywiadu USA Williama Donovana).

Pomocnik Historyczny „Tajniki II wojny” (100094) z dnia 23.04.2015; Wojny szpiegów; s. 105
Reklama