Pomocnik Historyczny

Blef na froncie

Gumowy czołg Sherman na Wyspach Brytyjskich Gumowy czołg Sherman na Wyspach Brytyjskich Roger Viollet / Getty Images
Swój wkład w zwycięstwo nad III Rzeszą wnieśli amerykańscy i brytyjscy artyści, w tym iluzjoniści, których wojsko wykorzystało w działaniach, gdy potrzebny był niekonwencjonalny kamuflaż.
Niemiecki messerschmitt na tle pustyni w Afryce PółnocnejUllstein Bild/BEW Niemiecki messerschmitt na tle pustyni w Afryce Północnej

Coraz więcej kamuflażu. Przez wieki armie nie myślały o kamuflażu. Maskowanie było wręcz niestosownym zachowaniem, przypisywanym barbarzyńcom. Wojska były barwne, by można było odróżnić na polu bitwy wroga od swego. Wyłomu w tym podejściu dokonali w połowie XIX w. Brytyjczycy, którzy wprowadzili mundury khaki w jednostkach stacjonujących w Indiach. To szybki rozwój artylerii i broni maszynowej wymusił te zmiany. Na początku XX w. polowe mundury w różnych odcieniach khaki lub szare wprowadzały kolejne armie. Wzrost znaczenia kamuflażu nastąpił podczas Wielkiej Wojny, gdy pojawiło się lotnictwo. Teraz trzeba było ukrywać przed wrogiem obozy wojskowe i składy zaopatrzenia znajdujące się daleko od frontu.

Oszukać Luftwaffe. W Wielkiej Brytanii w maju 1940 r. w zamku Farnham, niedaleko Aldershot, powstało Centrum Rozwoju Kamuflażu i Szkolenia. Trafili tam zarówno starzy weterani sztuki maskowania z czasów I wojny światowej, jak też zupełnie nowi ludzie. W tym gronie znaleźli się artyści malarze, rzeźbiarze, filmowcy, a nawet iluzjoniści. Wielu z nich szybko otrzymało szlify oficerskie. Niebawem musieli oni wykorzystać swe zdolności w praktyce, m.in. tworząc fałszywe lotniska, które podczas Bitwy o Anglię skutecznie odciągały uwagę niemieckich pilotów od baz RAF. Prawdziwe lotniska były maskowane, m.in. hangary skrywające myśliwce zaczęły wyglądać z góry jak zabudowa wiejskiej farmy. Bywało, że w ich pobliżu wypasano bydło i owce, tworząc wizję sielskiego krajobrazu.

Na przełomie lata i jesieni 1940 r. Wielkiej Brytanii udało się powstrzymać zmasowaną ofensywę powietrzną Luftwaffe, ale wojna trwała dalej.

Pomocnik Historyczny „Tajniki II wojny” (100094) z dnia 23.04.2015; Wojny sprzętu, umysłów i pomysłów; s. 142
Reklama