Młodsza, boczna linia. Dzieje Burbonów, gałęzi władającego Francją rodu Kapetyngów, zaczęły się, gdy w 1272 r. najmłodszy z synów Ludwika IX Świętego, Robert, poślubił Beatrycze, dziedziczkę ziem o nazwie Bourbonnais. Ziemie te król Karol IV podniósł w 1327 r. do rangi księstwa, a panujący na nich królewscy kuzyni cieszyli się wystarczająco wysoką pozycją w państwie, aby zawierać związki małżeńskie z panującymi i sprawować najwyższe urzędy. Trwało to dwa stulecia, do bezpotomnej śmierci Zuzanny z Burbonów. Wdowiec po Zuzannie, jej kuzyn drugiej linii Karol (pełniący funkcję głównodowodzącego wojsk francuskich), zdemaskowany jako zdrajca stanu, uciekł do cesarza, którego namawiał do rozbioru Francji, a Bourbonnais zostało wcielone do domeny królewskiej. Istniała jednak jeszcze młodsza linia rodu panująca nad księstwem Vendôme. Pochodzący z niej Antoni de Bourbon-Vendôme poślubił Joannę d’Albret, dziedziczkę maleńkiego królestwa Nawarry. Nikt wówczas nie przypuszczał, że ich syn zasiądzie kiedyś na tronie Francji.
***
Burbonowie francuscy
Konwersje i rzezie religijne. Urodzony w 1553 r. Henryk został przez matkę wychowany w wierze protestanckiej, dominującej w jej królestwie. We Francji tymczasem w 1562 r. rozpoczęła się pierwsza wojna religijna. W trzeciej, która wybuchła w 1568 r., Henryk brał już czynny udział po stronie protestanckiej. Wkrótce potem jego matka ustaliła z francuską królową matką Katarzyną Medycejską, że Henryk ożeni się z królewną Małgorzatą, co miało sprzyjać zakończeniu wyniszczającego Francję konfliktu. Kiedy jednak w sierpniu 1572 r. Henryk, od niedawna król Nawarry, poślubił Małgorzatę, Katarzyna Medycejska z Karolem IX zarządzili eksterminację przybyłych na wesele przywódców protestantów, która przerodziła się w rzeź protestantów w Paryżu i innych miastach Francji.