Pomocnik Historyczny

Zakonny łącznik

Zakony w historii Kościoła

Kuszenie św. Antoniego, egipskiego pustelnika z II/III w., jednego z prekursorów życia monastycznego; obraz Hieronima Boscha, ok. 1500 r. Kuszenie św. Antoniego, egipskiego pustelnika z II/III w., jednego z prekursorów życia monastycznego; obraz Hieronima Boscha, ok. 1500 r. Fine Art Images / BEW
Wspólnoty zakonne wielokrotnie ratowały chrześcijaństwo i Kościół zachodni w chwilach kryzysów. Były i są wzmocnieniem i uzupełnieniem Kościoła diecezjalnego, łącznikiem między nim a wiernymi (laikatem).
Św. Benedykt nadaje regułę, fresk z końca XIV w.Arte & Immagini srl/Corbis Św. Benedykt nadaje regułę, fresk z końca XIV w.

Wybrani. Ecclesia, czyli Kościół, to wszyscy chrześcijanie. Ich trudną, doczesną drogę do zbawienia ułatwiają wybrani przez Boga. Obecnie kojarzeni są oni głównie z księżmi tworzącymi rozbudowaną, hierarchiczną organizację – Kościół instytucjonalny. Ten jednak wykształcił się stosunkowo późno i na drodze długiej ewolucji, jako odpowiedź na wyzwania, jakie przyniósł sukces chrześcijaństwa, mierzony liczbą wiernych i obszarem przez nich zamieszkiwanym.

W pierwotnym Kościele było inaczej. Pierwszymi wybranymi byli apostołowie i wyznaczeni przez nich następcy. Kolejnymi – osoby wybrane przez daną grupę (gminę) chrześcijan. To prezbiterzy (dziś zwani kapłanami lub, częściej, księżmi), wśród których szybko pojawili się starsi – późniejsi biskupi oraz wyznaczani przez nich pomocnicy prezbiterów, najpierw diakoni (diakonat, prezbiterat i episkopat to święcenia sakramentalne), a następnie duchowni wyznaczani przez biskupów: ostiariusz, lektorzy, egzorcyści, akolici (ostiariat, lektorat, egzorcystat i akolitat to święcenia niższe) i subdiakoni (z biegiem czasu subdiakonat został uznany za święcenie wyższe, wstęp do kapłaństw, do którego prowadził diakonat). Wszyscy oni to przyszły stan duchowny, duchowieństwo.

Anachoreci. Jednakże ważną rolę spełniali także ci chrześcijanie, którzy w jakiś szczególny, akceptowany w danym momencie historycznym sposób pokazywali, jak można realizować jedną z dróg do zbawienia. Należały do nich konsekrowane dziewice i wdowy. Były to młode dziewczęta i owdowiałe kobiety, które za pozwoleniem przewodniczącego grupy (później będzie to biskup) ślubowały do śmierci zachować dziewictwo lub nie zawierać kolejnego związku małżeńskiego i żyć w czystości; pokazywały w ten sposób ideał życia kobiety chrześcijanki.

Pomocnik Historyczny „Ziemskie dzieje Kościoła” (100101) z dnia 17.11.2015; Z dziejów chrześcijaństwa i Kościoła; s. 78
Oryginalny tytuł tekstu: "Zakonny łącznik"
Reklama