Pomocnik Historyczny

„Austrio, żeń się szczęśliwie”

Potężna dynastia Habsburgów

Ślub Józefa II Habsburga z Izabelą Parmeńską, 1760 r., obraz Martina van Meytensa, XVIII w. Ślub Józefa II Habsburga z Izabelą Parmeńską, 1760 r., obraz Martina van Meytensa, XVIII w. AKG / BEW
Dynastia Habsburgów wpływała na dzieje Europy przez sześćset lat. To dziedzictwo ukształtowało Franciszka Józefa.
Na mapie zaznaczono ziemie, na których panowali Habsburgowie. Nie oznacza to, że władali na całym tym obszarze w tym samym czasie.Marek Sobczak/Polityka Na mapie zaznaczono ziemie, na których panowali Habsburgowie. Nie oznacza to, że władali na całym tym obszarze w tym samym czasie.

Znad Renu nad Dunaj. Habsburgowie wywodzili się z Argowii (Aargau) nad górnym Renem. Nabrali znaczenia w średniowieczu jako strażnicy ważnych dróg wiodących ku przełęczom alpejskim. W czasie wielkiego bezkrólewia (1254–73) liczyli się już materialnie, ale nie stanowili potęgi politycznej. Na scenę wyszli, gdy osłabła władza centralna w Świętym Cesarstwie Rzymskim (późniejszym Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego) i wzrosła potęga książąt terytorialnych. Po wygaśnięciu dynastii Hohenstaufów w 1273 r. cesarzem obrano władcę drobnego hrabstwa Rudolfa z Habsburga. Omylili się książęta elektorzy, sądząc, iż będzie on posłusznym wykonawcą ich woli. Był władcą wielkiej klasy. Pokonał swego głównego rywala Przemysła Ottokara II. Przeniósł siedzibę rodu nad Dunaj, przekazując potomkom w dziedziczne władanie Austrię i Styrię, które stały się podstawą potęgi dynastii habsburskiej.

W drugim szeregu. Po śmierci Rudolfa, a następnie jego syna Albrechta koronę cesarską przejęli Luksemburgowie, a Habsburgowie stracili na znaczeniu. Nie powiodło im się podporządkowanie sobie Szwajcarii, jednak utrzymali kontrolę nad alpejskimi przełęczami, otwarli drogę z Wiednia przez Graz i Klagenfurt do Triestu i Wenecji. Podjęli też aktywną politykę w Europie Środkowej, zwłaszcza w stosunku do ziem polskich. Wnuk Rudolfa z Habsburga, Rudolf III, pojął za żonę Ryksę Elżbietę, córkę Przemysła II, wdowę po Wacławie II, i zgłosił na tej podstawie roszczenia do korony polskiej. O tron polski starał się też arcyksiążę Wilhelm, zabiegając o rękę królowej Jadwigi. Brat Wilhelma, Ernest, o przydomku Żelazny, ożenił się z księżniczką mazowiecką Cymbarką. Powoli na terenie Czech i Węgier krzyżowały się wpływy Austrii i Polski.

Nie odnosili za to sukcesów Habsburgowie w Niemczech.

Pomocnik Historyczny „Franciszek Józef I” (100115) z dnia 12.12.2016; Epoka i postać; s. 14
Oryginalny tytuł tekstu: "„Austrio, żeń się szczęśliwie”"
Reklama