1946
• 5 marca Przemówienie Winstona Churchilla w Fulton w USA, pada w nim słynne określenie „żelazna kurtyna”, obrazujące powojenny podział Europy i świata.
• 19 września Kolejne przemówienie Winstona Churchilla, tym razem w Zurychu, z wezwaniem do budowy Stanów Zjednoczonych Europy.
1947
• 5 czerwca Sekretarz stanu USA George Marshall zapowiada utworzenie Europejskiego Programu Odbudowy, nazwanego później planem Marshalla.
1948
• 17 marca Traktat brukselski powołujący Unię Zachodnią dla współpracy wojskowej, ale też politycznej i gospodarczej Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii i Luksemburga; prekursor Paktu Północnoatlantyckiego.
• 7–11 maja Kongres haski, przedstawiciele ponad 20 europejskich krajów dyskutują nad nowymi formami współpracy na kontynencie.
1949
• 4 kwietnia Podpisanie w Waszyngtonie Paktu Północnoatlantyckiego ustanawiającego NATO (Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, USA, Wielka Brytania, Włochy).
• 5 maja Powstanie Rady Europy, z siedzibą w Strasburgu, na mocy traktatu londyńskiego podpisanego przez 10 państw; dziś liczy 47 członków, w tym kilku spoza Europy, głównym jej zadaniem jest ochrona praw człowieka i demokracji; nie jest organem UE, ale bywa mylona z Radą Europejską i Radą Unii Europejskiej.
1950
• 9 maja Francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman proponuje połączenie zasobów węgla i stali należących do Francji i Niemiec w ramach nowej organizacji otwartej na członkostwo innych krajów; na tę okoliczność 9 maja jest obchodzony jako Dzień Europy.