Pomocnik Historyczny

Niech powstanie Europa!

Przemówienie Churchila o przyszłości Europy

Tłum słuchający Winstona Churchilla, Zurych, 1946 r. Tłum słuchający Winstona Churchilla, Zurych, 1946 r. Getty Images
Przemówienie Winstona Churchilla na uniwersytecie w Zurychu, 19 września 1946 r.

Chciałbym mówić dziś o tragedii Europy (...). Jaka jest sytuacja zubożałej Europy? Niektóre z mniejszych państw wprawdzie wyzdrowiały, ale na dużych obszarach ogromne rozedrgane masy cierpiących, głodnych, znękanych i zdezorientowanych ludzi czekają w swoich zniszczonych miastach i domach, wypatrując na mrocznym horyzoncie nadejścia jakiejś nowej formy tyranii lub terroru. Nad zwycięzcami unosi się irytujący zgiełk, nad pokonanymi – ponura cisza rozpaczy. (…) W rzeczy samej, gdyby nie fakt, że wielka republika po drugiej stronie Atlantyku zdała sobie sprawę, iż zrujnowanie i zniewolenie Europy dotyczy także jej losu, i gdyby nie przyszła ze wsparciem i poradą, powróciłoby średniowiecze ze swoim okrucieństwem i nędzą. Wciąż może powrócić.

Mimo to jest lek, który – jeśli go zastosuje powszechnie i spontanicznie zdecydowana większość ludzi w wielu krajach – w cudowny sposób przekształci całą scenę i uczyni Europę, lub przynajmniej jej większą część, tak wolną i szczęśliwą, jak jest dziś Szwajcaria. Czym jest to panaceum? Jest nim – na tyle, na ile się da – odtworzenie europejskiej rodziny i nadanie jej takiej struktury, dzięki której będzie mogła ona żyć w wolności, bezpieczeństwie i pokoju. Musimy stworzyć coś w rodzaju Stanów Zjednoczonych Europy. (…)

Byłem bardzo zadowolony, gdy dwa dni temu przeczytałem w gazetach, że mój przyjaciel, prezydent Truman, wyraził swe zainteresowanie i sympatię dla tego wielkiego projektu. Nie ma powodu, dla którego regionalna organizacja Europy miałaby kolidować ze światową Organizacją Narodów Zjednoczonych. Przeciwnie, wierzę w to, że większa synteza przetrwa tylko wtedy, gdy oprze się na naturalnych, spójnych grupach państw.

Pomocnik Historyczny „Dzieje wspólnej Europy" (100117) z dnia 23.04.2019; Dziś; s. 86
Oryginalny tytuł tekstu: "Niech powstanie Europa!"
Reklama