Górkowie. Jednym z pierwszych innowierców wysokiego rodu stał się bratanek prymasa Łaskiego Jan Łaski, któremu stryj szykował karierę kościelną. W Wielkopolsce ważną rolę we wspieraniu reformacji odegrał wpływowy i niepomiernie bogaty starosta generalny tej prowincji i wojewoda poznański Andrzej Górka. Zaprzyjaźnił się on w Królewcu w 1532 r. z luterańskim „księciem w Prusiech” Albrechtem Hohenzollernem. Górka nie przeszedł jednak na wyznanie reformowane. Jego najstarszy syn, wojewoda poznański Łukasz Górka, jawnie opowiedział się za reformacją, zostając głową luteranów w Wielkopolsce i animatorem zjednoczenia wyznań. Swój sprzeciw wobec praktyk Kościoła pokazał już w 1553 r., kiedy to wraz ze Stanisławem Ostrorogiem i gromadą szlachty uprowadził kilku mieszczan oskarżonych o kacerstwo przez biskupa poznańskiego Andrzeja Czarnkowskiego i czekających na wykonanie kary śmierci przez spalenie na stosie.
Rozpoczął też energiczną działalność w szerzeniu „prawdziwej wiary”. Z Sierakowa wygnał bernardynów, a kolegiaty w Kórniku i Szamotułach przekształcił w zbory luterańskie. Działał z rozmachem niepokojącym Kościół katolicki, organizując m.in. synody luteranów i braci czeskich w swej rezydencji. Za tę działalność i upowszechnianie katechizmów protestanckich został obłożony interdyktem, który jednak kapituła katedry poznańskiej zawiesiła: był zbyt potężny, by podważyć jego pozycję za życia. Duchowieństwo usiłowało zatem ukarać Górkę po jego śmierci w 1573 r., nie godząc się na wprowadzenie jego zwłok do rodzinnego grobowca. Wtedy bracia Łukasza, również luteranie Andrzej i Stanisław, usiłowali roztrzaskać odrzwia katedry, aby z trumną wedrzeć się do kaplicy. Szturm nie powiódł się i Łukasz Górka spoczął w Szamotułach, a ostatecznie w Kórniku.