Pomnik z ręki anonima. Nagrobek Władysława II Jagiełły w katedrze na Wawelu ufundował prawdopodobnie sam władca – powstał jeszcze za jego życia. Wiadomo, że już w 1431 r. spoczywał w kawałkach w Kolegium Królewskim (dzisiejszym Collegium Maius), najważniejszym budynku Akademii Krakowskiej, czekając na śmierć króla. To jeden z najwspanialszych i najważniejszych pomników nagrobnych w Europie, jednak jak dotąd nie udało się związać go w przekonujący sposób z konkretnym środowiskiem artystycznym. Sugerowano, że jego twórca wykształcił się w Burgundii, na południu Rzeszy albo w Italii, przy czym ta ostatnia teza wydaje się najbardziej przekonująca. Inspiracje włoskie są widoczne, jednak wątpliwe, że powstał w kręgu wczesnorenesansowych rzeźbiarzy z Florencji, co podejrzewał przed laty Karol Estreicher. O wiele za daleko idzie też zaproponowane niedawno przypisanie dzieła warsztatowi Donatella.
Płyta wierzchnia (1). W nekropolii królewskiej na Wawelu aż do początków XVI w. powtarzany był – z pewnymi modyfikacjami – wzór sformułowany w nagrobku odnowiciela Królestwa Polskiego – Władysława Łokietka (zm. 1333 r.). Jagiełło został ukazany w typowej dla średniowiecznej sztuki sepulkralnej postawie oczekiwania. Zgodnie z powszechnie przyjętą konwencją postać leży i stoi równocześnie, co podkreśla złożenie głowy na poduszce (podtrzymywanej przez lwy) i wsparcie stóp na symbolicznej bestii – smoku. Król ma na głowie koronę, w dłoniach insygnia władzy: berło w prawej, jabłko królewskie w lewej. Ubrany jest w popularną od schyłku XIV w. jopulę (strój wierzchni) sięgającą do połowy łydki, przepasaną na biodrach, i płaszcz zapięty guzami na prawym ramieniu. Stojący kołnierz wywinięty lekko na zewnątrz jest typowy dla rozpowszechnionego w początku XV w.