Klasyki Polityki

Doktor płciownik

Stanisław Kurkiewicz – pionier polskiej seksuologii

Dr Kurkiewicz chciał oswoić sferę życia płciowego swojskimi terminami. Dr Kurkiewicz chciał oswoić sferę życia płciowego swojskimi terminami. BEW
Chciał oswoić sferę życia płciowego swojskimi terminami. Wymyślił: płcenie, łechtaczenie, trudnoszczytaka, napopędaka, samieństwo i przebłogość. Był prekursorem seksuologii, ale wywoływał raczej uśmiech.
Okładka tomu I słownika dr Kurkiewicza.Fundacja Promocji Zdrowia Seksualnego im. Stranisława Kurkiewicza Okładka tomu I słownika dr Kurkiewicza.

Na przypadłości płciowe chętniej szukalibyście rady lekarskiej, gdybyście mieli pod ręką wyrazy i wyrażenia dla tych spraw, jasne, a łagodnie (tj. nierubasznie) brzmiące, a więc możliwe do używania w towarzystwie z osobami światłemi i ułożonemi”. Kilka dekad po rewolucji seksualnej trudno chyba o większy banał. Słowa te zostały jednak napisane niemal sto lat temu.

Przełom XIX i XX w. w Europie odznaczał się w sferze obyczajowości daleko posuniętą hipokryzją. Z jednej strony powszechnie akceptowano potrzeby seksualne mężczyzn, którzy rzadko żenili się przed 30 rokiem życia i do tego czasu, jak to eufemistycznie określano, musieli się wyszumieć. Z drugiej – odmawiano tego samego kobietom. Milczącemu przyzwoleniu na korzystanie przez mężczyzn z uciech cielesnych towarzyszyła daleko posunięta tabuizacja sfery intymnej. O seksie milczano.

Efektem ubocznym takiego stanu rzeczy było szerzenie się chorób wenerycznych, które – nim Alexander Fleming odkrył w 1928 r. penicylinę – leczono silnie toksyczną rtęcią. Szczególnie przykry musiał być los kobiet zarażanych przez swych mężów przypadłościami, które nabyli używając sobie w młodości. Nie miały żadnych szans na podjęcie działań profilaktycznych, a odium złego prowadzenia się spadało zazwyczaj na nie.

I zanim publicyści dwudziestolecia międzywojennego, z Ireną Krzywicką i Tadeuszem Boyem-Żeleńskim na czele, zdążyli się opowiedzieć za edukacją seksualną, przeciwko powszechnej niewiedzy swych krajan w dziedzinie życia płciowego wystąpił lekarz Stanisław Kurkiewicz, autor cytowanych na wstępie słów.

Polityka 16.2011 (2803) z dnia 16.04.2011; Coś z życia; s. 104
Oryginalny tytuł tekstu: "Doktor płciownik"
Reklama