Albańska przygoda towarzysza Mijala, czyli dzieje Radia Tirana

Gdy w połowie lat 60. rekordy popularności biły Radio Wolna Europa i Radio Luxemburg, na falach eteru pojawiły się audycje polskich maoistów. Działalność groteskowego Radia Tirana do dziś okryta jest mgłą tajemnicy.

PAP „Poglądy prezentowane przez Radio Tirana były nie dość, że bardzo radykalne, to jeszcze wyrażane w mało subtelny sposób”.

W drugiej połowie lat 50. narastały rozdźwięki i rywalizacja między komunistami ZSRR i ChRL, co zaowocowało też napięciami w krajach satelickich Moskwy. 10 grudnia 1961 r. Związek Radziecki zerwał stosunki dyplomatyczne z Albanią, która stanęła po stronie Chin. W kwietniu 1965 r. w ostatniej chwili udaremniono zamach stanu w Bułgarii, mający wynieść do władzy stronników Pekinu.

W Polsce rolę grupy prochińskiej odgrywało środowisko skupione wokół Kazimierza Mijala. Ten dawny członek kierownictwa PPR i bliski współpracownik Bolesława Bieruta był w czasach stalinowskich jednym z wpływowych polityków PRL. W przełomowych miesiącach 1956 r. zyskał sobie opinię skrajnego dogmatyka. Po Październiku Mijal utracił stanowisko członka KC i znalazł się na politycznym marginesie. W grudniu 1965 r. założył prochińską Komunistyczną Partię Polski. Po nieudanych próbach rozwinięcia szerszej działalności w lutym 1966 r. uciekł do Tirany, korzystając z paszportu wystawionego na nazwisko albańskiego dyplomaty. W albańskiej stolicy oddano mu do dyspozycji antenę polskiego serwisu Radia Tirana. Już niebawem nazwisko Mijala stało się synonimem tej rozgłośni.

KPP wzywa do walki

Przybycie Mijala do Albanii wyraźnie zdynamizowało pracę polskiego serwisu radia. Jeszcze w 1967 r. audycje w językach obcych były skierowane do krajów bliższych geograficznie, przede wszystkim do Jugosławii, Bułgarii i Węgier. Jednak już w lipcu 1968 r. na falach krótkich i średnich nadawano program w języku polskim przez cztery godziny dziennie. Nie było to mało. W tym samym czasie polska sekcja BBC nadawała średnio nieco ponad trzy godziny dziennie.

Jakie audycje pojawiały się na falach Radia Tirana? Podstawową rolę odgrywały programowe enuncjacje Mijalowskiej KPP. W kwietniu 1967 r.