Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Historia

Kolory chwały

Znani Mulaci: Dumas i Puszkin

Gen. Alex (Thomas) Dumas - XIX-wieczny portret pędzla Oliviera Pichata. Gen. Alex (Thomas) Dumas - XIX-wieczny portret pędzla Oliviera Pichata. Archiwum
Alex Dumas – ojciec autora „Hrabiego Monte Christo” – był niezrównanym żołnierzem i generałem wojsk Napoleona. Mimo to nie przyznano mu Legii Honorowej. Dlaczego? Bo był czarnoskóry.
Aleksander Dumas, słynny pisarz (syn generała), na fotografii z 1859 r.adoc-photos/Corbis Aleksander Dumas, słynny pisarz (syn generała), na fotografii z 1859 r.

Z fotografii (po prawej) spogląda na nas postawny mężczyzna o ciemnej karnacji i fryzurze afro. Te rysy to u Aleksandra Dumasa (autora „Hrabiego Monte Christo”; literatem był także jego syn, noszący to samo imię), najpopularniejszego francuskiego pisarza powieści przygodowych XIX w., spuścizna po przodkach. Był on bowiem wnukiem arystokraty Alexandra Antoina Davy de la Pailleterie i jego czarnej niewolnicy. Zrodzony z ich związku Thomas Alexandre awansował w czasie rewolucji na generała, ale gdy zmieniły się warunki polityczne, został odsunięty od służby i popadł w zapomnienie. Dla autora „Hrabiego Monte Christo” ojciec na zawsze pozostał bohaterem tragicznym – silnym i prawym jak d’Artagnan, ale też okrutnie potraktowanym przez ludzi, jak wplątany w spisek i uwięziony w twierdzy hrabia Monte Christo. Bezpośrednie nawiązania do życia generała najlepiej widać w wydanej w 1843 r. powieści „Georges”. Jej głównym bohaterem jest Mulat, który przyjeżdża z kolonii do Paryża uczyć się fechtunku, ale już jako mistrz szpady wraca na wyspę, by wyrównać dawne krzywdy i stanąć na czele powstania niewolników. Baśń o tym, że czarny szlachcic francuski może być bardziej utalentowany i szlachetniejszy niż biali plantatorzy, miała szczęśliwe zakończenie. Losy kolorowych Francuzów, żyjących pod koniec XVIII w. – już nie.

Jak bardzo życie ojca Aleksandra Dumasa nadawało się na kanwę literackich opowieści, wynika z ukazującej się właśnie w Polsce jego biografii „Czarny hrabia” Toma Reissa. W nagrodzonej Pulitzerem książce losy czarnoskórego generała pokazane są na tle przemian polityczno-społecznych końca XVIII w., a autor tłumaczy, dlaczego kolorowi Francuzi z kolonii, którzy przez jakiś czas byli traktowani jak równi białym, zostali zmuszeni do „powrotu na należne im miejsce”.

Polityka 6.2014 (2944) z dnia 04.02.2014; Historia; s. 59
Oryginalny tytuł tekstu: "Kolory chwały"
Reklama