Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Historia

Księgi skarg noworocznych

Co wpisywano do noworocznych ksiąg w Belwederze

Belweder, 1981 r. Pierwszy z prawej biskup Tadeusz Majewski z Polskiego Kościoła Katolickiego Belweder, 1981 r. Pierwszy z prawej biskup Tadeusz Majewski z Polskiego Kościoła Katolickiego Narodowe Archiwum Cyfrowe
Wpisy do noworocznych ksiąg, wykładanych w czasach PRL w Belwederze, są świadectwem ówczesnych politycznych rytuałów, ale także barometrem nastrojów i społecznych problemów epoki. Niektórych nie rozwiązano do dziś.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie

W powojennej Polsce, w dniu Nowego Roku, w Sali Pompejańskiej Belwederu wykładano księgi, w których życzenia dla prezydenta, a później Rady Państwa, wpisywali przedstawiciele władz, partii, Kościołów, organizacji, związków twórców, ambasadorowie i zwykli obywatele. Księgi życzeń nadsyłały też władze powiatowe i wojewódzkie.

Ceremonia życzeń noworocznych miała przedwojenny rodowód. Składano je Naczelnikowi Józefowi Piłsudskiemu, a później prezydentom Stanisławowi Wojciechowskiemu i Ignacemu Mościckiemu. Zamordowany w czwartym dniu po wyborze prezydent Gabriel Narutowicz Nowego Roku nie doczekał. Mościcki gości przyjmował w Zamku Królewskim, a karty wstępu na tę uroczystość wydawała jego Kancelaria Cywilna.

Komunistyczne władze ze składania życzeń nie zrezygnowały. Lektor Polskiej Kroniki Filmowej w jej wydaniu nr 2/1947 mówił: „Jak każe tradycja, w dniu 1 stycznia pałac belwederski gościł przedstawicieli narodu polskiego i państw zaprzyjaźnionych, którzy składali życzenia noworoczne prezydentowi Bierutowi. W imieniu rządu składał życzenia premier. Wieś reprezentowali przedstawiciele Samopomocy Chłopskiej Spółdzielczości z prezesem Januszem na czele. Generał Spychalski przemawiał w imieniu wojska i generalicji. Przybyli także przedstawiciele wszystkich państw akredytowani przy rządzie polskim. Życzenia w ich imieniu składał dziekan korpusu dyplomatycznego ambasador Lebiediew. Zjawili się także przedstawiciele nauki polskiej, duchowieństwa i młodzieży”. W PKF nr 2/1949 lektor wymieniał już inne najważniejsze osoby: premiera Józefa Cyrankiewicza (w 1947 r. premierem był Edward Osóbka-Morawski), wicepremiera Antoniego Korzyckiego (ludowca) i marszałka Michała Żymierskiego. Życzenia składali „delegaci świata teatralnego, dyrektor Szyfman i zawsze młody Ludwik Solski”.

Polityka 51-52.2014 (2989) z dnia 16.12.2014; Historia; s. 90
Oryginalny tytuł tekstu: "Księgi skarg noworocznych"
Reklama