Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Historia

Zagrożenie Noblem

Pokojowa Nagroda Nobla dla Wałęsy: zmora władz PRL

Danuta Wałęsa i syn Bogdan podczas ceremonii w Oslo, gdzie odebrali nagrodę w imieniu Lecha, 10 grudnia 1983 r. Danuta Wałęsa i syn Bogdan podczas ceremonii w Oslo, gdzie odebrali nagrodę w imieniu Lecha, 10 grudnia 1983 r. Helmuth Lohmann / AP
W 1983 r. władze PRL wysłały oficjalny protest przeciwko przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie. Był to drugi tego rodzaju przypadek w historii. Pierwszy miał miejsce w 1935 r., kiedy protestowała III Rzesza.
Lech Wałęsa wraz z rodziną ogląda w Gdańsku nagranie z wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla, 19 grudnia 1983 r.Wojtek Laski/EAST NEWS Lech Wałęsa wraz z rodziną ogląda w Gdańsku nagranie z wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla, 19 grudnia 1983 r.

O ile wyróżnienie przewodniczącego NSZZ Solidarność (związku zdelegalizowanego po wprowadzeniu stanu wojennego) Pokojową Nagrodą Nobla było dla zwykłych Polaków i działaczy opozycji powodem do radości, o tyle dla przywódców PRL wręcz klęską. Nic zatem dziwnego, że zareagowały bardzo nerwowo.

Jak alarmował jeszcze w 1982 r. dyrektor Departamentu I MSW (czyli wywiadu) Fabian Dmowski, „zainicjowana przez środowiska wrogiej emigracji politycznej kampania na rzecz przyznania L. Wałęsie pokojowej nagrody Nobla zyskuje poparcie niektórych prawicowych kół na Zachodzie i organizacji prezentujących zdecydowanie antypolskie stanowisko”. Pod wpływem tego typu informacji władze PRL podjęły działania, zarówno oficjalne (kanałami Ministerstwa Spraw Zagranicznych), jak i nieoficjalne (tajne – realizowane przez Służbę Bezpieczeństwa), by nie dopuścić do przyznania Nobla Lechowi Wałęsie.

Paradoksalnie dziś więcej wiadomo o działaniach tajnych. W ramach działań prowadzonych przez Biuro Studiów (elitarną jednostkę MSW utworzoną w stanie wojennym do walki z opozycją, zwłaszcza Solidarnością) spreparowano i najprawdopodobniej przesłano do ambasady Norwegii oraz do członków Norweskiego Komitetu Noblowskiego dokumenty na temat rzekomej współpracy Wałęsy z SB w czasie jego działalności w Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża i przywództwa w związku.

Na Zachodzie upowszechniono też odpowiednio wcześniej spreparowany zapis rozmowy braci (czyli Lecha i Stanisława Wałęsów) podczas internowania przewodniczącego „S” w Arłamowie w 1982 r. Ponadto w dniu, w którym komitet noblowski podejmował decyzję o nagrodzie, wyemitowano w Telewizji Polskiej program zatytułowany „Pieniądze”, w którym zaprezentowano starannie dobrane i zmontowane fragmenty rozmowy.

Polityka 40.2015 (3029) z dnia 29.09.2015; Historia; s. 66
Oryginalny tytuł tekstu: "Zagrożenie Noblem"
Reklama