Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Historia

Chrześcijanie i Inni

Sobór watykański: jak Kościół zmienił stosunek do islamu

Pontyfikat papieża Pawła VI rozpoczął się 30 czerwca 1963 r. już w trakcie trwania II Soboru Watykańskiego. Pontyfikat papieża Pawła VI rozpoczął się 30 czerwca 1963 r. już w trakcie trwania II Soboru Watykańskiego. Archivi Farabola / EAST NEWS
Pół wieku temu papież Paweł VI podpisał i ogłosił przełomową deklarację „Nostra aetate” (W naszej epoce) o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich.
Jan Paweł II i syryjski mufti Ahmed Kaftaro spotkali się w meczecie w Damaszku 6 maja 2001 r.AFP Photo/Sana Jan Paweł II i syryjski mufti Ahmed Kaftaro spotkali się w meczecie w Damaszku 6 maja 2001 r.

Ten najkrótszy z dokumentów uchwalonych na II Soborze Watykańskim (1962–65) odbił się szczególnie mocnym echem w świecie pozakatolickim. Do dzisiaj jest jednym z najchętniej cytowanych i dyskutowanych. Deklaracja początkowo nie była planowana w formie, jaką ostatecznie przyjęła. Biskupi i teologowie zaczęli pracować nad dokumentem o stosunku Kościoła do Żydów, a nie do innych religii. Lecz w trakcie dyskusji coraz wyraźniej rysowała się potrzeba zajęcia się i tym tematem – właśnie w kontekście stosunku do religii żydowskiej. 

Sobór zlecił sprawę kardynałowi z Niemiec federalnych Augustinowi Bea (zm. 1968 r.), jezuicie, teologowi, bibliście o szerokich i głębokich zainteresowaniach ekumenicznych. To w związku z nimi papież Jan XXIII, inicjator zwołania II Soboru Watykańskiego, mianował go kardynałem i powierzył zorganizowanie watykańskiego sekretariatu do spraw jedności chrześcijan. Papież nalegał, by właśnie Bea zajął się sprawą deklaracji na temat Żydów.

Kardynał Bea wielokrotnie podkreślał, że zależy mu, aby sobór w niczym nie zaszkodził sprawie ekumenicznej. Początkowo proponował dodanie do dokumentu o Żydach uwag o stosunku Kościoła do innych religii i włączenie całości do większego dokumentu, tzw. konstytucji dogmatycznej o Kościele. Pomysł miał podtekst polityczny. Chodziło o to, by nie sprawić wrażenia, że Kościół zajmuje polityczne stanowisko wobec bieżącego konfliktu izraelsko-palestyńskiego.

Sprawa była delikatna, bo większość chrześcijan na Bliskim Wschodzie była etnicznie arabska, a świat arabski pozostawał w konflikcie z utworzonym po drugiej wojnie światowej państwem izraelskim. Chrześcijańskie Kościoły wschodnie żyły i działały w islamskim otoczeniu kulturowym.

Polityka 43.2015 (3032) z dnia 20.10.2015; Historia; s. 65
Oryginalny tytuł tekstu: "Chrześcijanie i Inni"
Reklama