Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Kraj

Zmarł Czesław Kiszczak. Miał 90 lat

Twitter
Był ministrem spraw wewnętrznych, w czerwcu tego roku skazano go za wprowadzenie stanu wojennego.

Czesław Kiszczak urodził się 19 października 1925 r. w Roczynach. W latach 1979–1981 był szefem Wojskowej Służby Wewnętrznej Ministerstwa Obrony Narodowej, później ministrem spraw wewnętrznych (1981–1990), a w latach 1989–1990 także wicepremierem.

W 1945 r. zapisał się do PPR. Dość szybko został skierowany przez PPR do działającego w strefie kontrwywiadu wojskowego Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego.

W latach 1946–1947 jako pracownik Polskiej Misji Wojskowej w Londynie zajmował się rozpracowywaniem środowiska żołnierzy generała Władysława Andersa. W 1957 r. rozpoczął służbę wojskową w Wojskowej Służbie Wewnętrznej, a dziesięć lat później został Zastępcą Szefa WSW, gen. Teodora Kufla.

W latach 70. Kiszczak był najpierw szefem wywiadu wojskowego, później także i kontrwywiadu. W 1981 r. jako generał wojska został szefem MSW. Brał udział w organizowaniu stanu wojennego. Był członkiem Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego i Biura Politycznego KC PZPR w latach 1986–1990.

W trakcie obrad Okrągłego Stołu był głównym stolarzem ze strony partyjno-rządowej. Po zakończeniu obrad był brany pod uwagę, obok Wojciecha Jaruzelskiego, jako kandydat na prezydenta. Sejm kontraktowy desygnował go na premiera, ale gabinetu nie sformował, bo starzy sojusznicy PZPR-ZSL i SD zawiązali koalicję z solidarnościowym Obywatelskim Klubem Parlamentarnym.

„Ja za chińskiego boga nie chciałem tworzyć rządu w oparciu o koalicję PZPR-ZSL-SD i paru katolików świeckich – bo to by w Polsce niczego nie zmieniło. Mnie się marzyła wielka koalicja” – mówił po latach.

Premier Mazowiecki na rok wziął jeszcze Kiszczaka do rządu na stanowisko wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych. 6 lipca 1990 r. generał wycofał się z życia politycznego.

Procesy

Od lat 90. Kiszczak oskarżany był za swe działania, gdy szefował MSW. Najgłośniejszy był proces o przyczynienie się do śmierci dziewięciu górników z kopalni „Wujek”, zabitych przez ZOMO w pierwszych dniach stanu wojennego.

Czwarty proces w tej sprawie, rozpoczęty w lutym 2010 r., doprowadził rok później do uniewinnienia generała.

Natomiast w styczniu 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w procesie dotyczącym stanu wojennego uznał winę Kiszczaka z tytułu członkostwa w związku przestępczym o charakterze zbrojnym, wymierzając mu karę 4 lat pozbawienia wolności, łagodząc ją jednak na podstawie amnestii z 1989 o połowę, tj. do 2 lat, oraz warunkowo zawieszając z uwagi na wiek i stan zdrowia oskarżonego – na okres 5 lat.

15 czerwca 2015 r. apelacja została oddalona, a wyrok stał się prawomocny.

IPN zarzucał mu także przekroczenie uprawnień przez utrudnianie i kierowanie na fałszywe tory śledztwa w sprawie śmiertelnego pobicia przez milicję Grzegorza Przemyka w 1983 r. Śledztwo zostało później umorzone z powodu przedawnienia karalności.

Reklama
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną