Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Kraj

Nieoczekiwane paralele

Propagandowe analogie między PiS a PRL

Pospieszny cyrk legislacyjno-decyzyjny jest najlepszą ilustracją stosunku PiS do pryncypiów demokracji i niezależności władzy sądowniczej. Pospieszny cyrk legislacyjno-decyzyjny jest najlepszą ilustracją stosunku PiS do pryncypiów demokracji i niezależności władzy sądowniczej. Kancelaria Prezesa RM
„Kto ma wartości ciągle w gębie, ma je także w pobliskim nosie” – ta myśl Leca krótko i celnie ujmuje polityczną aksjologię PiS.

Niedługo przed wprowadzeniem stanu wojennego słuchałem radia moskiewskiego. Informowało, że działacze „Solidarności” zmienili kierunkowskazy na drogach, aby zdestabilizować państwo polskie. Stało się jasne, że coś nadchodzi. Oficjalna rodzima propaganda grzmiała, że związek chce podpalić Polskę, zmierza do rozlewu krwi, że strajki nie mają na celu obrony interesów pracowniczych, ale obalanie legalnego rządu i socjalizmu, że naiwnymi robotnikami sterują cyniczni działacze o wiadomych powiązaniach międzynarodowych itd.

A kilka lat wcześniej powiadano o radomskich warchołach. Rok 1968 r. odznaczył się rozprawą z syjonistami, najczęściej związanymi, przede wszystkim rodzinnie, z ubekami. A w 1956 r. premier Cyrankiewicz groził odrąbaniem ręki za jej podniesienie na władzę sprawowaną w imieniu ludu pracującego miast i wsi, czyli ówczesnego suwerena.

Propaganda PiS jak z czasów PRL

Byłoby zdecydowaną przesadą powiedzieć, że obecna sytuacja w Polsce jest powrotem do wyżej wspomnianych wydarzeń. Przede wszystkim policja używa siły w sposób ograniczony. Wprawdzie, jak łatwo zauważyć z moich felietonów, nie jestem zwolennikiem PiS, ale uważam, że nie należy blokować wyjazdu posłów z Sejmu czy wjazdu (i wyjazdu) p. Kaczyńskiego na Wawel (z Wawelu). W tych przypadkach trudno twierdzić, jak powiadają niektórzy opozycjoniści, że policja użyła nieuzasadnionej przemocy przeciwko protestującym obywatelom.

Ale już ustawianie barierek przed Sejmem i usuwanie ludzi stojących bezpośrednio przed gmachem parlamentu i nierobiących niczego niezgodnego z prawem budzi wątpliwości co do zgodności takich działań z ładem demokratycznym. Na dodatek użyto absurdalnego argumentu, że chodzi o zapewnienie swobodnego dostępu służbom ratunkowym. Chyba że takową jest straż pożarna wygaszająca koksowniki ogrzewające ludzi.

Jeszcze bardziej bulwersujący jest fakt, że w stolicy pojawiło się 150 patroli Żandarmerii Wojskowej. Zdaniem p. Błaszczaka jest to związane z zamachem w Berlinie, natomiast wedle jego zastępcy p. Zielińskiego – z sytuacją w Warszawie.

Z drugiej strony propagandowe analogie są uderzające. Pan Brudziński wygłosił płomienne przemówienie w trakcie demonstracji poparcia dla rządu, zorganizowanej przez Kluby „Gazety Polskiej” 18 marca. Raczył oświadczyć między innymi: „Zapewnimy opozycji prawo do demonstracji, ale nie pozwolimy na warcholstwo, na nocną zmianę władz. Nie damy się wpisać w scenariusze opozycji i tych, którzy stoją za jej plecami. Nie zawahamy się, jeśli oni doprowadzą do destabilizacji państwa”.

Wychodzi więc na to, że warchołami są np. pp. Henryk i Ludwika Wujcowie czy p. Celiński, a więc ci, którzy bronili warcholstwa radomskiego. Ta konsekwencja oracji p. Brudzińskiego jest wręcz komiczna, a fragment o plecach jest kalką propagandy antysolidarnościowej.

Politycy PiS jawnie grożą Polakom

Z niektórych enuncjacji czołowego polityka PiS można się pośmiać, ale inne jego sformułowania nie są bynajmniej zabawne. Co to znaczy, że zapewni się opozycji prawo do demonstracji? Całkiem wystarczy, gdy stosowne władze będą przestrzegały prawa w tym zakresie (podobnie zresztą jak manifestujący). „Nie pozwolimy” i „Nie zawahamy się” zawierają jawne groźby. Mogą znaczyć tylko tyle, że wprawdzie zapewnimy prawo do demonstracji, ale jeśli uznamy, że protesty prowadzą do destabilizacji państwa, cofniemy nasze zapewnienie.

A co wtedy, gdy opozycja będzie dalej demonstrowała? Może wtedy zostanie wezwany na pomoc p. Duda, obecny szef „Solidarności”, który zapowiedział, że „Przygotowujemy się do wyjścia na ulice i policzenia się. (...) My ich czapkami przykryjemy”. Trzeba przyznać, iż rysuje się jeden z najbardziej surrealistycznych scenariuszy: NSZZ „Solidarność” jako siła likwidująca antyrządowe demonstracje. A jeśli czapki nie wystarczą, co wtedy?

Jednym z najciekawszych dokumentów ostatnich dni jest oświadczenie Akademickiego Klubu Obywatelskiego o anarchizowaniu życia politycznego w Polsce, podpisane m.in. przez p. prof. Seweryńskiego, senatora RP. Dokument zaczyna się taką oto inwokacją:

„O Boże, skrusz ten miecz, co siecze kraj;
O Panie, coś z krzyża przebaczył;
Ojczyznę naszą w pieczy miej.
A wszystkich kłamców i krętaczy
Zawrócić ze złej drogi chciej”

Koniec zaś jest taki:

„Do wszystkich ludzi dobrej woli apelujemy o bardzo poważne potraktowanie obecnego zagrożenia. Dotychczasowe wysiłki pozwoliliśmy przeciwnikom zbyt łatwo unicestwić. Tak było niestety w latach 1981, 1992, 2007 i w katastrofalnym roku 2010. Tym razem uczyńmy wszystko, by nie pozwolić na zmarnowanie realnej szansy na normalny, uczciwy, zgodny z zasadami demokracji i sprawiedliwości rozwój Polski”.

Niewykluczone, że zdaniem sygnatariuszy tego apelu Boża interwencja krusząca miecz siekący kraj będzie wymagała aplikacji oręża znajdującego się w gestii obrony terytorialnej.

Władza sądzi, że będzie rządzić wiecznie

Oto kilka dalszych typowych argumentów ze strony PiS (listę można łatwo powiększyć):

1. Protest posłów opozycji był od dawna przygotowywaną prowokacją, a dowodem tego było przygotowanie 1000 kanapek. Sprawa się szybko zdezaktualizowała, ponieważ kanapki zostały zamówione przez Prezydium Sejm.

2. Celem protestu posłów opozycji nie była sprawa dostępu dziennikarzy do prac Sejmu ani blokada uchwalenia budżetu, ale niedopuszczenie do uchwalenia ustawy dezubekizacyjnej oraz zrobienie polskiego Majdanu po to, aby obalić rząd. Problem jednak w tym, że PiS nie dysponuje żadnym argumentem za tym wyjaśnieniem poza dość ogólnym przekonaniem, że byli ubecy „stoją za jej [opozycji] plecami”.

3. Do protestów przed parlamentem miała włączyć się anarchistyczna „Antifa”, aby doprowadzić nawet do rozlewu krwi. Wszelako organizacja ta złożyła oficjalne dementi.

4. Spółka Emitel odpowiedzialna za emisję programu telewizyjnego celowo sprawiła, że orędzie p. Szydło nie dotarło do części odbiorców. Tak stwierdził p. Brudziński w swojej tyradzie. Sprawa była tak poważna, że Jacek Kurski, szef TVP, rozważał zawiadomienie ABW. Pani Lichocka, posłanka PiS, wskazała, że Emitel jest powiązany z kapitałem niemieckim, został sprzedany za poprzedniej władzy, a więc wiadomo, kto za tym stoi i komu to służy. Wszelako okazało się, że była to zwyczajna awaria.

Na zakończenie cytat z przemówienia p. Glińskiego, wicepremiera, z 18 grudnia: „Potrzebujemy sprawiedliwości, tożsamości, demokracji i więcej suwerenności. (…) Nie dajmy się prowokować. Podstawową rolą opozycji jest nawoływanie do nienawiści, do rozchwiania nastrojów. Chcemy powiedzieć stanowczo, że nie ustąpimy, bo mamy mandat społeczny. Nie ulegniemy żadnym prowokacjom”.

Lec sformułował kiedyś bardzo celną myśl, że walkę o władzę prowadzi się z nią. Znaczy to, między innymi, że raz zdobyty mandat społeczny nie jest wieczny, nawet w obrębie jednej kadencji parlamentarnej. Traktowanie manifestowania przeciwko władzy jako prowokacji jest językiem z epoki, o której sądzono, że odeszła w bezpowrotną przeszłość. Jednak odżywa i w ustach profesora socjologii.

PiS robi swoje

A jak praktycznie wyglądają wartości rekomendowane przez p. Glińskiego? Wprawdzie dziennikarzom obiecano, że do 6 stycznia będą pracować wedle starych zasad, ale rychło okazało się, że tak, ale z niezbędnymi ograniczeniami i w asyście sporej liczby policjantów. Jedna z posłanek PiS w „Śniadaniu” w Radiu Zet (18 grudnia) uznała, że opozycję trzeba ignorować i robić swoje, np. realizować program prolife.

Nie wiadomo, czym skończyły się rozmowy p. Kaczyńskiego i p. Kuchcińskiego z p. Dudą (prezydentem), ponoć na temat znalezienia wyjścia z obecnego konfliktu. Wygląda na to, że p. Dudzie przypomniano o potrzebie rychłego podpisania trzech ustaw o TK, co stało się 19 grudnia niedługo przed północą; a rzeczone ustawy zostały od razu ogłoszone w Dzienniku Ustaw, zapewne wydrukowanym jeszcze przed użyciem długopisu przez pana prezydenta. Dzięki nowemu stanowi prawnemu głowa państwa mogła wręczyć p. Przyłębskiej nominację na p.o. prezesa TK już 20 grudnia.

Jedna z najnowszych tzw. (oksymonorowo) ustaw PiS ustala, że chociaż ważność uchwał Zgromadzenia Ogólnego sędziów TK wymaga obecności co najmniej 10 sędziów, to akurat nie w przypadku wyboru kandydatów na prezesa Trybunału. To osiągnięcie proceduralne winno przejść do annałów prawniczego absurdu. Pani Przyłębska szybko skorzystała z przysługujących z nadanych jej praw i zwołała ZO 20 grudnia o 13.30. 6 sędziów, a więc 2/5 pełnego składu, wskazało dwóch kandydatów, tj. p. Przyłębską i p. Muszyńskiego.

Ten pospieszny cyrk legislacyjno-decyzyjny jest może najlepszą ilustracją stosunku PiS do pryncypiów demokracji i niezależności władzy sądowniczej. „Kto ma wartości ciągle w gębie, ma je także w pobliskim nosie” – ta myśl Leca krótko i celnie ujmuje polityczną aksjologię PiS, dzielnie wspomaganego przez p. Dudę (prezydenta).

PS 21 grudnia odbyła się konferencja prasowa liderów PiS. Niespodziewanie przewodniczył p. Kaczyński, w końcu tylko szeregowy poseł. Zgromił opozycję wedle schematu wyżej omówionego. Nie odniósł się do jej postulatów, ale zaproponował rozwiązanie pro futuro. Można to podsumować tak: „Wam chodzi o kompromis w sprawie B, a my proponujemy kompromis w sprawie. Mam nadzieję, że tego nie odrzucicie”. Pytań ze strony dziennikarzy nie przewidziano. Jak w czasach PRL, aczkolwiek nie zawsze.

Reklama
Reklama