Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Kultura

Król Dawid

Dawid Ojstrach w naszej bardzo poważnej muzycznej kolekcji

Polityka
To tytułowe określenie w stosunku do wielkiego rosyjskiego skrzypka Dawida Ojstracha narzuca się samo.

Nie tylko z powodu imienia i muzykowania, ale przede wszystkim dlatego, że kogoś takiego w wiolinistyce jak ów urodzony w Odessie artysta dotychczas nie było. Kogoś, kto, mimo nieskazitelnej techniki, nigdy nie myślał o czysto wirtuozowskim popisie, lecz przede wszystkim o muzyce, o głębi wyrazu, o możliwie najlepszym oddaniu intencji kompozytora, jednak z wielkim udziałem własnej osobowości. Słuchając jego nagrań, nie zwracamy w ogóle uwagi na stronę techniczną wykonywanych utworów, lecz przede wszystkim na przepiękny, ciepły, nośny dźwięk, który był zasługą nie tylko stradivariusów, na których grał.

Jako człowiek był taki jak jego gra: ciepły, bezpośredni, szczery. Można powiedzieć, że w strasznym stalinowskim czasie, na który przypadła większość życia Ojstracha, skrzypek miał szczęście: oszczędzono go, pozwolono mu działać, a nawet wypuszczano za granicę. Ale też artysta wybrał świadomą taktykę przetrwania: ratował się intensywną pracą jako wykonawca i jako pedagog. W tej ostatniej dziedzinie również miał prawdziwy talent (najwybitniejszego z jego uczniów, Gidona Kremera, przedstawimy jeszcze w tej serii). Ten sposób działania okazał się zbawienny i Ojstrach cieszył świat swoją sztuką aż do swej stosunkowo wczesnej śmierci (zmarł na zawał w 1974 r. w wieku 64 lat). Był jednym z tych gigantów muzyki rosyjskiej, którzy wywarli piętno na sztuce wykonawczej połowy XX w. Wcześniej przedstawiliśmy dwóch innych: pianistę Światosława Richtera i wiolonczelistę Mścisława Rostropowicza. Teraz przyszła kolej na skrzypka, który zresztą ze wspomnianymi artystami wielokrotnie muzykował.

Ojstrach cudownie grał Bacha, Beethovena czy Brahmsa, ale też, podobnie jak wspomniani jego koledzy, z wielką satysfakcją i wspaniałym efektem wykonywał dzieła swoich przyjaciół, najwybitniejszych twórców rosyjskich owej doby: Dymitra Szostakowicza i Siergieja Prokofiewa. Twórczości tego drugiego poświęcona jest nasza płyta.

Pierwszy z dwóch koncertów skrzypcowych Ojstrach wykonał jeszcze jako dyplomant na studiach w Odessie w 1926 r., zaledwie trzy lata po prawykonaniu utworu w Paryżu; był to ze strony młodego solisty akt odwagi, ponieważ kompozytor był wówczas jeszcze w swojej ojczyźnie uznawany za awangardzistę. II Koncert skrzypcowy, powstały w 1934 r., napisany został co prawda dla francuskiego skrzypka Roberta Soetensa, ale Ojstrach był jednym z najlepszych jego interpretatorów, podobnie jak I Koncertu. II Sonata na skrzypce i fortepian powstała w tej wersji z jego inicjatywy: Prokofiew napisał ją na flet z fortepianem, a skrzypek, gdy ją usłyszał na koncercie, tak się zachwycił, że namówił kompozytora do stworzenia wersji skrzypcowej. Dziś właśnie ona jest daleko popularniejsza od oryginalnej i należy do najbardziej znanych i lubianych utworów Prokofiewa. Wszystkie kompozycje, które znajdziemy na tej płycie, są pełne wdzięku, śpiewności i poezji.

Dawid Ojstrach, Koncerty skrzypcowe I i II oraz II Sonata na skrzypce i fortepian Siergieja Prokofiewa. Srebrna Kolekcja POLITYKI Wirtuozi muzyki poważnej, t. 13.

***

Kolekcja "Wirtuozi muzyki poważnej" do nabycia w Sklepie Polityki

Polityka 01.2011 (2789) z dnia 07.01.2011; Kolekcje Polityki; s. 141
Oryginalny tytuł tekstu: "Król Dawid"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Ja My Oni

Jak dotować dorosłe dzieci? Pięć przykazań

Pięć przykazań dla rodziców, którzy chcą i mogą wesprzeć dorosłe dzieci (i dla dzieci, które wsparcie przyjmują).

Anna Dąbrowska
03.02.2015
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną