Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Kultura

Telewizja pokazała

Tom VII (Ko)lekcji polskich kabaretów. W sprzedaży od środy, 16 lipca.  Zamów kolekcję w sklepie internetowym. Tom VII (Ko)lekcji polskich kabaretów. W sprzedaży od środy, 16 lipca. Zamów kolekcję w sklepie internetowym.
W siódmym odcinku naszej kolekcji brylują reporterzy telewizyjni i radiowi, zachęcający słuchaczy „Zostańcie Państwo z nami”, które to rytualne hasło stało się tytułem płyty. Naprawdę warto zostać.

Salon Niezależnych był rzeczywiście niezależny, o czym przekonuje pozycja numer 1 na płycie, piosenka „Telewizja 1972”, wykonywana przez Jacka Kleyffa w towarzystwie Michała Tarkowskiego i Janusza Weissa. Nagranie pochodzi z epoki wczesnego Gierka, kiedy to Polska rosła w siłę, a ludziom żyło się dostatnio (jak głosił partyjny slogan). Telewizja też rosła i już wkrótce miała stać się podstawowym narzędziem propagandowym, dostarczającym ludziom pracy kompletnej wiedzy na każdy temat. Karierę zaczęli robić podręczni eksperci, umiejący wypowiadać się płynnie w dowolnej kwestii. Jak śpiewał Kleyff: „W telewizji czterej znawcy od nawozów i od świata orzekają, co się zdarzy w Gwatemali za trzy lata...”. Jeżeli przypadkiem wydarzyło się coś zupełnie innego, to wina była po stronie Gwatemali, a nie owych znawców. A skąd się brała ich imponująca wiedza? Oczywiście z telewizji („Telewizja pokazała, a uczeni podchwycili”), i w ten sposób koło absurdów się zamykało.

Starszym widzom oglądanie po latach salonowych artystów dostarczy dodatkowych wzruszeń: widzimy oto trzech młodzieńców, górnych i chmurnych, którzy startowali wspólnie i solidarnie, zaś potem każdy poszedł swoją drogą. (O czym opowiada wydana niedawno książka Tadeusza Nyczka „Salon Niezależnych”, do której lektury przy okazji zachęcam).



                                           
Zostańcie Państwo z nami! Artur Andrus wypowiada najsłynniejszą telewizyja formułę i zaprasza na swój show: prezentację VII tomu polskich kabaretów.


W czasach, o których opowiadają Niezależni, reporterzy telewizyjni i radiowi nie wychodzili z zakładów pracy; zaglądali w głąb hutniczych pieców, a lejąca się surówka wprawiała ich w stan wręcz euforyczny. („Stal się leje, moc truchleje” – śpiewał Kleyff). Obowiązkowym elementem podniosłych relacji była rozmowa z tzw. prostym człowiekiem, który w zwyczajnych robociarskich słowach miał przedstawić romantyzm socjalistycznego wyścigu pracy. Doskonałą parodią tego typu wywiadów jest zarejestrowany na płycie numer kabaretu Tey, zatytułowany „Pelagia”. W roli szalejącego wywiadowcy dziennika telewizyjnego Zenon Laskowik, w roli steranej życiem robotnicy – Bohdan Smoleń. Jeden z najbardziej znanych dialogów poznańskiego kabaretu pokazywany był wielokrotnie w telewizji, a mimo to nadal nieodparcie śmieszy, co jest zasługą świetnych wykonawców pomysłowo napisanego numeru. Podstawowy chwyt polega na tym, że pani Pelagia zatrudniona jest w zakładzie zbrojeniowym, co zmusza ją do zachowania tajemnicy państwowej, której jednak do końca nie dochowuje. Przykładowo pytana, czy zakład produkuje bombki na choinkę, odpowiada szczerze: „też”. W jej licznych dygresjach pojawiają się również odniesienia do sytuacji rodzinnej i bytowej („Z zakładem jesteśmy szczególnie związani poprzez kasę zapomogowo-pożyczkową...”). Pani Pelagia, kobieta prosta, ale swój rozum ma.

Rozmowę z prostym człowiekiem, ale pochodzącym z czasów współczesnych, prezentuje kabaret Elita. Reporter radiowy rozmawia z furmanem, od którego pragnie wydobyć opinie na temat kolejnych zmian w kodeksie drogowym. Furman ze zdziwieniem przyjmuje wiadomość, że prowadząc pojazd nie może pić, palić i rozmawiać przez komórkę, by dojść do filozoficznej pointy: „To po co jechać?”. „Pozwolenie na bat” to niewątpliwie jeden z najlepszych dialogów kabaretu obecnego na estradzie od kilku dziesięcioleci.

Inspiracji artystom kabaretowym od dawna dostarczały teleturnieje, o czym świadczy najstarszy numer na płycie, żart „Mister intelektu”, wykonywany przez legendarnego Szpaka. Obraz jest czarno-biały (z przewagą czarnego), z czasem widać coraz mniej, ale dźwięk zachował się w nienagannym stanie. Jest to parodia ówczesnych programów typu Zgaduj-zgadula, których uczestnicy nie imponowali wiedzą, lecz chęcią zdobycia nagrody. Tutaj niezbyt rozgarniętego zawodnika gra Mieczysław Czechowicz, co chwilę powtarzający „Ja chcę skuter”, a przepytującym go jest Zenon Wiktorczyk. Obaj doskonali w swych rolach.

Z dziś popularnych turniejów sparodiowani zostali „Milionerzy”, w wydaniu kabaretu Afera – „Miliarderzy”. Uczestnik musi odpowiedzieć na pytanie, jak ma na imię, a prowadzący (wzorem Huberta Urbańskiego) stara się zasiać w nim wątpliwość, nie bez powodzenia.

W każdym z odcinków naszej (Ko)lekcji Polskich Kabaretów występują gwiazdy eksponowane już na okładce. O większości pojawiających się na płycie „Zostańcie Państwo z nami” była już mowa. Warto jeszcze zwrócić uwagę na artystów młodszego pokolenia, Macieja Stuhra (kabaret Po Żarcie) i Sonię Bohosiewicz z Grupy Rafała Kmity, którą niedawno odkryło kino (imponująca rola w „Rezerwacie”). Oboje doskonale odnajdują się we współczesnym kabarecie, prezentując warsztat aktorski, wdzięk i poczucie humoru. Starzy mistrzowie mają następców.


                             
Kabaretoteka POLITYKI - przejdź na stronę Kolekcji polskich kabaretów.
 

Spis treści tomu VII:
1. Salon Niezależnych - Telewizja 1972
2. Grupa Rafała Kmity - Radio 2
3. Kabaret Moralnego Niepokoju - Na reporterskim szlaku
4. Tey - Pelagia
5. Kabaret Ani Mru Mru - Supermarket
6. Łowcy.B - Kiełbasa
7. Szpak - Mister intelektu
8. Afera - Miliarderzy
9. Kabaret Po Żarcie - Maciej Stuhr - Mariusz Mix Kolanko
10. Elita - Pozwolenie na bat
11. Dno - Filmy (Zrozumieć miłość)
12. Tey - Janusz Rewiński - Fiut
13. Zofia Merle - Siedzieliśmy jak w kinie
14. Kabaret Po Żarcie - Fakerzy
15. Grupa Rafała Kmity - W małym kinie
 

W ramach 15 tomowej kolekcji ukażą się następujące tytuły:

1. Z ziemi polskiej i do Polski

2. Z Marsa, z Wenus, z Kielc

3. Kogo męczą mleczaki

4. Z kulturo i sztuko w XXI wiek

5. Kabaretowa Wspólnota Mieszkaniowa

6. Dzidek, nie opuszczaj przewodu

7. Skoncentrowana sylwetka narciarza

8. Zostańcie Państwo z nami

9. Przywożą babę do szpitala

10. Mordy wy nasze

11. Parada pedagogiczna

12. Promil powietrza w wydychanym alkoholu

13. Naprzód broń! Na ramię marsz!

14. Odpowiedzialna w miłej atmosferze

15. Nawet polityk może rządzić krajem

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną