Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Książki

Wszystko o moim ojcu

Recenzja książki: Miljenko Jergović, "Ojciec"

materiały prasowe
„Umarł mi ojciec” – tym krótkim zdaniem Miljenko Jergović rozpoczyna wielowątkową, jednocześnie intymną i uniwersalną, bezlitosną, bolesną, ale i poruszającą opowieść, w której śmierć rodzica okazuje się pretekstem do frapujących rozważań na temat pamięci, historii, Boga, miłości i innych fundamentalnych kwestii.

Trudno, by było inaczej – jeśli najwybitniejszy współczesny prozaik chorwacki, wielokrotnie nagradzany (m.in. Angelus 2012), bierze się do przekładu rodzinnej historii z języka wspomnień na język literacki, nie może z tego wyjść sentymentalny nekrolog ukochanego rodzica. Nie po to Jergović czytuje Thomasa Bernharda, słynnego literackiego nienawistnika, który z rozbijania rodzinnych i narodowych mitów uczynił swój znak rozpoznawczy, by samemu podać nam pogodną kolekcję domowych anegdotek. Pisarz nigdy nie był blisko z ojcem, znanym sarajewskim lekarzem, który pracą na rzecz pacjentów zastąpił swe zupełnie nieudane życie osobiste. Nie wiadomo nawet, czy kochał syna, choć ten odziedziczył po nim wszystkie niezdrowe skłonności i słabości charakteru.

Autobiograficzna książka Jergovicia jest oskarżeniem i nieoczywistym wyznaniem miłości w jednym, brutalną rozprawą z własną rodziną (czytelnik nie zapomni nigdy demonicznej babki Štefanii, ustaszowskiej działaczki, która nawet umierającemu na tyfus synowi nie podała szklanki wody) i rodakami (kapitalne fragmenty o przymusowym chrzcie, bez którego nie sposób potwierdzić swej chorwackości). Jest wreszcie „Ojciec” rodzinnym portretem, ułożonym ze strzępów wspomnień i przewrotnym, bo niepochwalnym hymnem na cześć „przerzutów przeszłości”, z którymi „trzeba postąpić jak Indiana Jones w przypowieściach Spielberga: wracać w przeszłość przez całe życie, żeby nie zmieniło się coś, co się już wydarzyło”.

 

Miljenko Jergović, Ojciec, przeł. Magdalena Petryńska, Wyd. Czarne, Wołowiec 2012, s. 208

Polityka 06.2013 (2894) z dnia 05.02.2013; Afisz. Premiery; s. 68
Oryginalny tytuł tekstu: "Wszystko o moim ojcu"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Kaczyński się pozbierał, złapał cugle, zagrożenie nie minęło. Czy PiS jeszcze wróci do władzy?

Mamy już niezagrożoną demokrację, ze zwyczajowymi sporami i krytyką władzy, czy nadal obowiązuje stan nadzwyczajny? Trwa właśnie, zwłaszcza w mediach społecznościowych, debata na ten temat, a wynik wyborów samorządowych stał się ważnym argumentem.

Mariusz Janicki
09.04.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną