Tytuł Kreatora Kultury otrzymała w tym roku Agnieszka Holland – za łączenie wybitnie autorskiego spojrzenia na film z trudnymi regułami kina rozrywkowego. Za otwartość, odwagę tworzenia ambitnej sztuki i bezkompromisowość wyrażania w życiu publicznym niepopularnych idei. Za to, że swoją twórczością nie pozwala nam zapomnieć o historii i paradoksach Europy Wschodniej.
Agnieszka Holland urodziła się w 1948 r. w Warszawie. Od 45 lat zajmuje się reżyserią. Pisze też scenariusze m.in. dla Andrzeja Wajdy, tłumaczyła prozę Milana Kundery. W minionych dekadach, realizując filmy za granicą, zdobyła międzynarodowe uznanie. Wyrazem zaufania środowiska stało się powierzenie jej rok temu funkcji przewodniczącej zarządu Europejskiej Akademii Filmowej.
Jest laureatką najważniejszych światowych festiwali. Trzykrotnie otrzymywała nominacje do Oscara – za „Gorzkie żniwa”, „Europę, Europę” i „W ciemności”. Studiowała w praskiej szkole filmowej FAMU. Była kluczową postacią, wywierającą silny wpływ na rozwój kina moralnego niepokoju. Po wprowadzeniu stanu wojennego wyemigrowała na Zachód. Tworząc otwarte, głęboko zanurzone w problematykę społeczno-psychologiczną filmy, wytyczała ścieżki ambitnemu kinu autorskiemu. Stawiając pytania o tożsamość, stosunek do wartości (wiary), rolę przypadku i wpływ historii, kontynuowała egzystencjalne poszukiwania Krzysztofa Kieślowskiego.
W kraju zrealizowała m.in. „Gorączkę” i „Kobietę samotną”, które wypromowały talent Bogusława Lindy. W Europie takimi filmami jak „Olivier, Olivier”, „Zabić księdza” inicjowała dyskusje o pamięci, rozbijała niektóre mity współczesności. Pracując w Stanach, osiągnęła dużą popularność, mimo że nie rezygnowała z trudnej tematyki. W „Całkowitym zaćmieniu” z Leonardo DiCaprio, „Placu Waszyngtona” z J.J. Leigh i Albertem Finneyem oraz „Strzale w serce” podejmuje wątki m.in. homoseksualizmu, feminizmu, kary śmierci.
Balansując między polskim patosem a czeskim pragmatyzmem, od kilku lat pracuje głównie dla ambitnych nadawców telewizyjnych takich jak HBO, Lifetime, Netflix. Ostatnio nakręciła kilka odcinków trzeciej serii „House of Cards”, jednego z najsławniejszych amerykańskich seriali politycznych. Wcześniej pracowała przy tak popularnych serialach, jak „Dochodzenie” (The Killing), „Treme”, „Gorejący krzew”, a także przy „Prawie ulicy”, uważanym za jeden z najlepszych seriali w historii telewizji.
*
Od tej edycji Paszportów POLITYKI Kreator Kultury to wspólna nagroda POLITYKI i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. ZAiKS, jak chyba żadna inna instytucja, jest najlepszym partnerem, żeby przyznawać z nami tę nagrodę. Od niemal 100 lat pełni funkcję mecenasa polskiej kultury i polskich twórców – artystów, kompozytorów, pisarzy, fotografików, muzyków. ZAiKS zrzesza, reprezentuje, chroni i wspiera polskich autorów. Jest przy tym instytucją powołaną przez samych twórców i przez samych twórców zarządzaną.
Dzisiejsi laureaci Paszportów POLITYKI to młodzi twórcy, którzy jeśli już nie są członkami ZAiKS-u, to za chwilę prawdopodobnie trafią pod opiekuńcze skrzydła tej instytucji. I wszyscy oni w przyszłości mają szansę, tak jak nasz dzisiejszy laureat, stać się Kreatorami Kultury.