Cenię takie wystawy. Niepodążające dawno wydeptanymi ścieżkami, ale oferujące widzowi nową jakość. Tym razem tą wartością dodaną jest dorobek Anny Bilińskiej – artystki żyjącej i tworzącej w drugiej połowie XIX w., dobrze wprawdzie znanej historykom sztuki, ale niemal anonimowej dla większości bywalców muzeów. Udało się pościągać do Krakowa jej prace z różnych krajowych muzeów oraz zbiorów zagranicznych (francuskich, szwajcarskich, amerykańskich), uzupełnić ekspozycję o listy, szkice i pamiętniki, dzięki czemu otrzymaliśmy w miarę rozległy obraz dorobku tej niezwykłej artystki.
Niezwykłej, bo za życia osiągnęła naprawdę wiele. Studiowała w Paryżu, tam też zdobywała laury na słynnym Salonie, a jej obrazy chętnie kupowali ówcześni kolekcjonerzy. Malowała przede wszystkim portrety, rzadziej – pejzaże czy martwe natury. Mimo licznych tragedii osobistych (śmierć wielu bliskich jej osób w bardzo krótkich odstępach czasu) potrafiła wytrwać przy sztuce. Krótko po ślubie i powrocie do Warszawy, w której planowała otworzyć szkołę malarską dla kobiet, zmarła nagle na serce. Miała zaledwie 36 lat. Jej dorobek poszedł z czasem w zapomnienie, przyćmiony przez sukcesy młodszej od niej o osiem lat rodaczki – Olgi Boznańskiej. Brawa za jego wydobycie z niepamięci. Tym bardziej że to nie tylko ciekawostka historyczna, ale naprawdę wyśmienite warsztatowo malarstwo, które nieuchronnie skłania do refleksji: co jeszcze by stworzyła, gdyby żyła o kilkadziesiąt lat dłużej.
Anna Bilińska. Kobieta, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, wystawa czynna do 13 września