Walczą Don Roid i Joe Legend. W pewnej chwili Joe wyrzuca o połowę mniejszego Dona poza ring. Don wstaje, po twarzy ścieka mu krew. – Zos-taw go! Zos-taw! – wrzeszczy publiczność.
Gorąco. Głośno. Większość widowni to ludzie młodzi. Przyszło też trochę dzieci, ciągną za ręce zdezorientowanych ojców i dziadków w stronę ringu. Walki toczą się w odrapanym klubie Karuzela na warszawskim Bemowie (Osiedle Przyjaźń, drewniane baraki zostały wzniesione w 1951 r. dla budowniczych Pałacu Kultury). Na Zachodzie wrestling to gigantyczny biznes, gale, na które przychodzą tysiące fanów, gwiazdy, gadżety, federacje, cała popkultura związana z czymś, co należałoby nazwać sportową rozrywką (patrz ramka). W Polsce ta rozrywka dopiero się rodzi. „Wrestling to sport dla debili”, „wszystko udawane”, „idioci, którzy odwalają jakieś teatrzyki” – opinie w Internecie nie są pochlebne.
W istocie walki są reżyserowane. Scenariusz układa organizator imprezy i sami zawodnicy. Wiadomo, kto wygra, chociaż nie wszystko na ringu da się przewidzieć. Zdarza się, że walczący odnoszą prawdziwe, czasami bardzo poważne obrażenia. – Wejdź na ring, przyjmij kilka ciosów, zobaczysz, że ból jest prawdziwy – mówią wrestlerzy. – Wrestling to nie balet, musi boleć.
Don Roid: przepraszam, czy jesteś wrestlerem?
Szczupły, niewysoki, ciemnowłosy Daniel Austin (jeszcze nie Don Roid) od dzieciństwa marzył, by zostać wrestlerem. Jego matka pracowała w lokalnej stacji radiowej w Pensylwanii i zawsze udawało jej się załatwić darmowe wejściówki na gale, gdy występowały największe gwiazdy. A kiedy Daniel odwiedzał swoją ciotkę, oglądał u niej walki na specjalnym kanale. – Gapiłem się w telewizor godzinami. Tyłek przyrastał mi do kanapy, ale to właśnie wtedy nabrałem pewności, że chcę walczyć tak jak słynni wrestlerzy.
Kilkanaście lat temu rozpoczął treningi. Regularnie wsiadał w autobus, który po 15 godzinach jazdy przywoził go z Eric (Pensylwania) do Manahawkin w stanie New Jersey. Uczył go Egzekutor (Tom Rumsby). – To był tak zwany jobber, czyli facet, który zawsze przegrywał, aby gwiazdy na jego tle mogły dobrze wypaść. Tak naprawdę był z niego kawał sukinsyna. Straciłem masę pieniędzy na jego niezrealizowane obietnice. Jednak Daniel trenował regularnie, najczęściej z synem swojego nauczyciela. – Mimo wszystko sporo zawdzięczam Tomowi. Nauczył mnie, jak wykorzystywać siłę, przy moim niewielkim wzroście.
Pierwszy raz wystąpił przed publicznością 24 lutego 2001 r. Wtedy jeszcze nosił pseudonim Cannibal Dan. – Naprawdę byłem kanibalem. Wchodziłem na ring i gryzłem ludzi.
Na tamtej gali, oprócz 750 widzów stłoczonych w sali gimnastycznej szkoły średniej w New Jersey, były obecne także gwiazdy: Brutus, The Barber Beefcake i The Bushwackers. Po walce rozdawali autografy. – Stałem tuż obok Brutusa. Przed nim ciągnęła się długa kolejka fanów i co jakiś czas któryś z nich pytał, czy też jestem wrestlerem. To było przeżycie!
Patrycja: to nie może się udać
– Pierwszą galę wrestlingu zobaczyłam w Stanach i to był dla mnie szok kulturowy – wspomina Patrycja, żona Dona. – Najbardziej zaskoczył mnie kontakt zawodników z publicznością. Gala odbywała się w dzień, przy naturalnym świetle, poza muzyką nie było żadnych efektów specjalnych, a tłum szalał z emocji.
I właśnie w Ameryce Patrycja poznała Dona. Pracowali razem i on opowiadał jej o wrestlingu. Zakochali się w sobie, ale Patrycja wróciła do kraju. Miłość na odległość okazała się zbyt trudna, Don postanowił przyjechać do dziewczyny.
Na początku występował w całej Europie. Na Zachodzie prawie w każdym kraju jest jakaś federacja wrestlingu. We Francji na gale przychodzi po 20 tys. ludzi. Jednak w 2006 r. urodziła im się córka i Don postanowił trochę zwolnić. Chciał występować tylko w Polsce i wtedy zorientował się, że wrestling tutaj praktycznie nie istnieje. Postanowił założyć szkołę.
Don chciał, żeby treningi odbywały się w warszawskim klubie Stodoła, który atmosferą przypominał mu ECW Arenę w Filadelfii – słynne miejsce, gdzie odbywają się gale. Ale Patrycja zaproponowała klub Karuzela. Na studiach chodziła tam na dyskoteki. Teraz i Don uważa, że Karuzela to świetne miejsce, taka miniwersja Stodoły.
Kiedy już kupił ring do walk, Patrycja wątpiła, czy cokolwiek z tego wyjdzie. – Myślałam, że to szalony pomysł. Ale montowanie ringu w Karuzeli było świetną przygodą. Pamiętam lokalnych pijaczków niezwykle podekscytowanych tym wydarzeniem. Kiedy trzeba było posprzątać i powywozić wielkie drewniane płyty, w minutę załatwili traktor, po czym radośnie odjechali.
Na przełomie lipca i sierpnia 2009 r. ruszyła szkoła wrestlingu. Przyszło sześciu chłopaków, Don pokazał im podstawowe techniki i już 8 sierpnia urządzili pierwszy pokaz. – To jedyna profesjonalna szkoła takich zapasów nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie Wschodniej – twierdzi Don. – Na razie nie ma z niej dużych pieniędzy. Zacząłem więc też uczyć angielskiego, a bycie nauczycielem to trochę jak bycie wrestlerem. Przed swoimi uczniami musisz robić show, żeby nauka była bardziej atrakcyjna.
Pan Pawłowski: robię swoje
Do pierwszych uczniów Dona należy Arek z Gdańska, student amerykanistyki. Wygadany, obdarzony talentem aktorskim, zafascynowany zapasami w ringu od dziecka. Pierwsze walki oglądał w telewizji, gdy miał 5 lat, ze strachem, przez palce. – Mijały lata, a wrestling coraz bardziej mnie fascynował. Zacząłem szukać informacji na jego temat, ale po polsku niczego wtedy nie mogłem znaleźć.
Kiedy Don otworzył swoją szkołę, Arek został Panem Pawłowskim. – Mówi się, że wrestling to opera mydlana dla mężczyzn. Rzeczywiście, walki to długie fabuły, zawsze są dobrzy i źli bohaterowi, którzy mają swoje pseudonimy i własne, niepowtarzalne historie. Tutaj ważna jest osobowość, nie wystarczy hasać po ringu. Trzeba być kimś.
Arek niewątpliwie jest kimś. Jego hasło to „Nie ma lepszego od Pana Pawłowskiego”. Jako promotor federacji DDW Wrestling zamieszcza w Internecie filmiki – zaproszenia, informujące o dacie i miejscu kolejnej gali. W ciemnych okularach, garniturze, pokazuje się sam lub w towarzystwie kolegów.
Pod każdym filmem – kilkanaście niewybrednych komentarzy. Niektórzy uważają wrestling za niski rodzaj rozrywki, nawołujący do stosowania przemocy. Jeżeli ktoś jest uprzedzony, to szkoda czasu na przekonywanie – uważa Pan Pawłowski. On i tak robi swoje.
– Rozumiem, że to jego pasja – mówi mama Arka, która przyjechała z Gdańska zobaczyć walkę syna na gali. – Trochę przeraża mnie agresja, nie chciałabym, żeby zajmował się wrestlingiem zawodowo. Ale każdy powinien poświęcać swój czas na to, co lubi.
Kamil Aleksander: wrestling uzależnia
Na cotygodniowe treningi z Gdańska do Warszawy przyjeżdża też Kamil, student ekonomii. – Co mnie do tego ciągnie? Adrenalina, emocje. Nie uważam, żeby moje życie poza ringiem było nudne, ale na co dzień brakuje takiego kopa, który daje siłę na następne tygodnie. Wrestling uzależnia, człowiek ma ochotę ciągle do niego wracać. Kiedy nie mogę spać, myślę o kolejnej walce.
Zanim w lipcu 2009 r. przyszedł do szkoły Dona, jako amator był bardzo dobry – przynajmniej tak mu się wydawało. Miał całą listę technik, które potrafił zastosować. Po kilku treningach w szkole – podarł listę. Okazało się, że nic nie umie. Co z tego, że znał techniki, skoro nie wiedział, jak pokazać je publiczności? Wrestler musi umieć się zaprezentować, bo te zapasy to wielkie show. Dlatego smutna prawda jest taka, że ludzie, którzy nie biorą sterydów i nie wyglądają na superbohaterów – nie dostają wielu propozycji udziału w walkach. Publiczność nie chce ich oglądać.
Żaden z uczniów Dona nie wygląda jak typowy wrestler. Za szczupli albo przy kości, mają miłe twarze, bladą skórę i stroje poskładane częściowo z profesjonalnych elementów (wszystko trzeba sprowadzać ze Stanów, koszt samych butów to ok. 500 zł), i z tego, co znaleźli w szafie. Nie przypominają wielkich, umięśnionych, opalonych, długowłosych amerykańskich zapaśników wojowników.
Ale wrestling to też kobiety. I wcale nie stanowią one tylko dekoracyjnego tła dla zmagań mężczyzn. – Istnieją na świecie federacje, które organizują walki mieszane albo takie, w których walczą tylko panie – opowiada Kamil. – I to nie żadne zapasy w kisielu, ale pojedynki, w których zawodniczki walczą na 200 proc. swoich możliwości. Dają naprawdę wspaniałe show, często o wiele lepsze niż mężczyźni.
Kamil wolałby jednak nie rzucać żadną kobietą.
Jędruś Bułecka: na ringu pokazuję swoją drugą naturę
Marcin jest wykładowcą, ale jego studenci nie wiedzą, czym zajmuje się w wolnym czasie. Twierdzi, że nie daliby mu żyć: – Na co dzień chodzę inaczej ubrany, uczesany, a po ringu biegam z ciupagą i mówię pseudogóralską gwarą. Jestem postacią komediową, a jako wykładowca muszę mieć u nich autorytet.
Wrestling to dla niego odskocznia, wentyl bezpieczeństwa. Na co dzień siedzi w książkach albo przed komputerem, a tutaj może się wyszaleć, spotkać ludzi, którzy pasjonują się walkami tak samo jak on. Nie wszyscy tolerują to, co robi. Niektórzy uważają, że nie da się być intelektualistą i wrestlerem jednocześnie.
Rider: typ spod ciemnej gwiazdy
Rodzina Pawła boi się, że kiedyś zrobi sobie krzywdę. Za to znajomi wróżą mu w tym fachu wielką przyszłość. – Mówią, że kiedyś będę sławny. W pewnym stopniu już jestem osobą medialną, zgłaszają się do mnie reporterzy i fotoreporterzy, czasem też internauci z różnymi pytaniami na temat federacji, szkółki czy choćby tego, jak to jest być zawodnikiem.
W swoim drugim życiu Paweł niedawno rzucił studia i zaczął pracować jako ochroniarz w supermarkecie. Tam nie ma okazji, żeby odgrywać wojownika – dla klientów musi być miły, a poza tym nie wolno mu używać przemocy, no chyba że w obronie własnej albo personelu.
Jego postać to Rider, motocyklista – ochlapus, jeden z dwóch przybocznych Pana Pawłowskiego.
Klarys: z natury nieśmiały
Poza ringiem ma na imię Piotrek i studiuje zaocznie. Mieszka w Lublinie, od czasu do czasu pracuje. Treningi są w weekendy, zajęcia na uczelni też, więc stara się połączyć jedno z drugim, ale na razie wygrywa wrestling.
Zgadza się, że to sport brutalny, ale twierdzi, że dużo więcej przemocy można znaleźć w filmach, które wieczorem dzieci oglądają w telewizji, albo w grach komputerowych, na które codziennie przeznaczają kilka godzin. – Myślę, że ważniejsza od tego, co oglądają, jest postawa ich rodziców – mówi Klarys-Piotrek. – Jeżeli nauczą ich odpowiedniego stosunku do przemocy, to oglądanie takiej walki nie skrzywi im psychiki.
O sobie mówi, że jest z natury nieśmiały, ale żeby występować na ringu, musiał się przełamać: – Nie ma na to jednego sposobu, trema jest i będzie, ale występ przed tłumem stymuluje do działania. To potężny kop adrenaliny, który wyczula na najdrobniejsze sprawy – błędy techniczne, zagrania przeciwnika.
Nie potrafi wyjaśnić, co go zafascynowało we wrestlingu: – To tak, jakbym próbował wytłumaczyć marzenie.
Teraz albo nigdy
Kamil po skończeniu studiów chciałby pracować w banku. Takie zajęcie gwarantuje wysokie zarobki i wolne weekendy. Czas i pieniądze będzie poświęcał na wrestling. Marcinowi nie zależy, żeby na walkach zarabiać. Mówi, że zarabia gdzie indziej, tu wydaje pieniądze. Będzie trenował niezależnie od tego, czy na galę przyjdzie 5 czy 200 osób. Paweł wierzy, że jest w stanie wyrobić sobie silną pozycję w tej branży. Piotr chce zostać zawodowcem.
– Nazwa polskiej federacji DDW (Do or Die Wrestling) to skrót od amerykańskiego idiomu. W wolnym tłumaczeniu znaczy to teraz albo nigdy – mówi Arek. – Dla nas szkoła Dona to właśnie taka szansa, która już nigdy może się nie powtórzyć.