Współcześni przywódcy stają się coraz wrażliwsi. I nie wstydzą się tego okazywać. W kulminacyjnym momencie przemówienia dotyczącego dostępu do broni w Stanach Zjednoczonych kilka łez uronił ostatnio Barack Obama.
Wspominając ofiary strzelanin – m.in. w Aurorze, Lafayette, Newtown, Columbine i Sandy Hook – podkreślał, że za każdym razem, kiedy myśli o dzieciach, które wtedy zginęły, jest „naprawdę wściekły”.
Obama nie jest jedynym prezydentem, który pozwolił sobie na moment słabości w trakcie publicznego przemówienia. Podobne chwile przeżywało wielu jego poprzedników, jak Gerald Ford, Richard Nixon, George H.W. Bush, Dwight D. Eisenhower, Bill Clinton czy George W. Bush.
Więcej – właściwie każdy amerykański prezydent, począwszy od Reagana, przeżył przynajmniej jeden „łzawy moment”. Ale to mężowi Hillary Clinton udało się zapisać w pamięci Amerykanów w szczególny sposób. Na pogrzebie Ronalda Browna, który zginął w katastrofie lotniczej w Chorwacji, Bill Clinton zaczął płakać, jak tylko zorientował się, że jest nagrywany. Amerykańska opinia publiczna nie zostawiła na nim suchej nitki.
W pamięci Brytyjczyków natomiast zapisało się zdjęcie Żelaznej damy Margaret Thatcher, roniącej łzę w rządowej limuzynie, kiedy po raz ostatni odjeżdżała z Downing Street w 1991 r.
To się opłaca
Zdaniem Judi James, ekspertki od wizerunku politycznego, „najbardziej opłacalne polityczne łzy to te wywołane tragicznymi okolicznościami, których politycy nie mogą wykorzystać do osiągnięcia prywatnego sukcesu. Wtedy wierzy się w ich autentyczność”.
James twierdzi, że wielu polityków jest przekonanych, że publiczny moment słabości ociepli ich wizerunek, do czego – na najbardziej podstawowym poziomie – faktycznie dochodzi.
„Płacz zawsze pozostanie zauważony. Można to porównać do zachowania dzieci, które nauczyły się przywiązywać do siebie rodziców poprzez różne mechanizmy, m.in. przez płacz. To on w początkowej fazie życia symbolizuje głód, ból, strach. Dorośli odpowiadają na niego zazwyczaj we współczujący i empatyczny sposób” – tłumaczy ekspertka.
Płacz kobiecy, płacz męski
Polska badaczka zachowań politycznych, Katarzyna Tarmans, autorka książki „Łzy czyste, rzęsiste. Płacz polskich polityków”, podkreśla genderowy aspekt „pozwolenia na publiczne łzy”.
„Polityka jest dziedziną, która do niedawna zarezerwowana była dla mężczyzn. Kobiety najczęściej wpisują się w ten stereotyp, ubierają się i zachowują jak mężczyźni. Ale kiedy płaczą, są stuprocentowymi kobietami. Szlochają, zawodzą, nie hamują się, pokazują się jako ofiary. Mężczyźni politycy płaczą z »męskich« powodów, takich jak duma, lojalność, honor” – podkreśla badaczka.
Dlatego „z wizerunkowego punktu widzenia płacz najbardziej opłacił się Beacie Sawickiej, która na pamiętnej konferencji prasowej publicznie przyznała się do zauroczenia Tomkiem, agentem CBA. Postawiła się w roli ofiary, skrzywdzonej kobiety. Taki płacz może wyprowadzić z kryzysu, ale pod warunkiem, że się go nie nadużywa”.
Na podstawie: The Guardian, BBC, Focus