Brak podstawowej wiedzy regularnie obnaża telewizja internetowa „Matura to bzdura”. Na pytania, które stawia się już uczniom szkół podstawowych, dorosły Polak odpowiada z wahaniem. Inflacja to dla niego na przykład tytuł filmu z Leonardo DiCaprio. PRL to, naturalnie, Polskie Rolnictwo Ludowe. A słowa polskiego hymnu napisała Wisława Szymborska, wszak noblistka. Przed tym współczesnym wtórnym analfabetyzmem ostrzegała w POLITYCE Ewa Wilk w tekście „Nie myślę, ale jestem”.
Poza Polską jest dość podobnie. Z sondażu YoGov, przeprowadzonego m.in. we współpracy z Oxford Open Learning, wynika, że 31 proc. Brytyjczyków nie wie, czym jest mediana, a 28 proc. nie potrafi wyliczyć średniej. Podobnie z naukami humanistycznymi (na bardzo elementarnym poziomie zresztą). 34 proc. badanych nie wiedziało, czym jest oksymoron, 24 proc. – czym porównanie, 20 proc. – czym metafora. Nie wspominając – to już nauki biologiczne – o fotosyntezie czy mitozie.
Sprawdźcie się zatem i spróbujcie odpowiedzieć na pytania, na których wyłożyli się sąsiedzi z Wysp (podajemy w tej samej formie; cztery ostatnie pytania są dodatkowe, na nich z kolei wykładają się Polacy). Odpowiedzi tutaj »
1. Co to jest oksymoron?
a) Konstrukcja polegająca na tym, że jedną rzecz porównuje się do innej, choć pochodzi ona z innego kręgu skojarzeń
b) Sytuacja, gdy pierwsza spółgłoska danego wyrazu powtarza się w kolejnych wyrazach
c) Słowo lub fraza użyte po to, by porównać ze sobą różne elementy: ludzi, rzeczy zwierzęta albo miejsca
d) Sytuacja, gdy zestawia się ze sobą wyrazy o pozornie sprzecznym znaczeniu
2. Co to jest porównanie?
a) Konstrukcja polegająca na tym, że jedną rzecz porównuje się do innej, choć pochodzi ona z innego kręgu skojarzeń
b) Sytuacja, gdy pierwsza spółgłoska danego wyrazu powtarza się w kolejnych wyrazach
c) Słowo lub fraza użyte po to, by porównać ze sobą różne elementy: ludzi, rzeczy zwierzęta albo miejsca
d) Sytuacja, gdy zestawia się ze sobą wyrazy o pozornie sprzecznym znaczeniu
3. Co to jest metafora?
a) Konstrukcja polegająca na tym, że jedną rzecz porównuje się do innej, choć pochodzi ona z innego kręgu skojarzeń
b) Sytuacja, gdy pierwsza spółgłoska danego wyrazu powtarza się w kolejnych wyrazach
c) Słowo lub fraza użyte po to, by porównać ze sobą różne elementy: ludzi, rzeczy zwierzęta albo miejsca
d) Sytuacja, gdy zestawia się ze sobą wyrazy o pozornie sprzecznym znaczeniu
4. Co to jest średnia arytmetyczna?
a) Dana (liczbowa), która występuje najczęściej
b) Suma liczb danego zbioru podzielona przez liczbę danych
c) Wartość przeciętna, która pozwala dzielić nasze obserwacje na wyższe i niższe, zawsze równe pod względem ilościowym grupy
d) Różnica między najwyższymi a najniższymi danymi liczbowymi
5. Co to jest mediana?
a) Dana (liczbowa), która występuje najczęściej
b) Suma liczb danego zbioru podzielona przez liczbę danych
c) Wartość przeciętna, która pozwala dzielić nasze obserwacje na wyższe i niższe, zawsze równe pod względem ilościowym grupy
d) Różnica między najwyższymi a najniższymi danymi liczbowymi
6. Co to jest dominanta?
a) Dana, która występuje najczęściej
b) Suma liczb danego zbioru podzielona przez liczbę danych
c) Wartość przeciętna, która pozwala dzielić nasze obserwacje na wyższe i niższe, zawsze równe pod względem ilościowym grupy
d) Różnica między najwyższymi a najniższymi danymi liczbowymi
7. Czym jest trawienie?
a) Szeregiem procesów biochemicznych podtrzymujących życie
b) Podział dużych, nierozpuszczalnych cząstek żywności w mniejsze, które rozpuszczają się w wodzie
c) Proces chemiczny, podczas którego ze spożywanego jedzenia wydobywa się energia
d) Proces polegający na tym, że rośliny i niektóre bakterie pozyskują energię ze słońca, żeby produkować glukozę
8. Czym jest mitoza?
a) Częścią cyklu komórkowego, polegającego na tym, że chromosomy dzielą się na pary identycznych chromosomów
b) Szereg procesów chemicznych podtrzymujących życie
c) Proces chemiczny, podczas którego ze spożywanego jedzenia wydobywa się energia
d) Proces biochemiczny polegający na tym, że rośliny i niektóre bakterie pozyskują energię ze słońca, żeby produkować glukozę
9. Czym jest fotosynteza?
a) Szereg procesów chemicznych podtrzymujących życie
b) Podział dużych, nierozpuszczalnych cząstek żywności na mniejsze, które rozpuszczają się w wodzie
c) Proces chemiczny, podczas którego ze spożywanego jedzenia wydobywa się energia
d) Proces biochemiczny polegający na tym, że rośliny i niektóre bakterie pozyskują energię ze słońca, żeby produkować glukozę
10. Kto jest autorem słów polskiego hymnu?
a) Adam Mickiewicz
b) Józef Wybicki
c) Józef Piłsudski
d) Wisława Szymborska
11. Co to jest dżihad?
a) Muzułmańskie święto
b) Język islamski
c) Święta wojna
d) Flaga muzułmanów
12. Kiedy Polska przystąpiła do NATO?
a) 1996
b) 1999
c) 2000
d) 2002
13. Co to jest punkt procentowy?
a) Ułamek jakiejś wartości
b) Wyrażona w procentach różnica między dwiema wartościami procentowymi
c) Ułamek procenta
d) Wyrażona w procentach różnica między dwiema wartościami liczbowymi
Odpowiedzi tutaj »
1. Co to jest oksymoron? – d) Sytuacja, gdy zestawia się ze sobą wyrazy o pozornie sprzecznym znaczeniu
2. Co to jest porównanie? – a) Konstrukcja polegająca na tym, że jedną rzecz porównuje się do innej, choć pochodzi ona z innego kręgu skojarzeń
3. Co to jest metafora? – c) Słowo lub fraza użyte po to, by porównać ze sobą różne elementy: ludzi, rzeczy zwierzęta albo miejsca
4. Co to jest średnia arytmetyczna? – b) Suma liczb danego zbioru podzielona przez liczbę danych
5. Co to jest mediana? – c) Wartość przeciętna, która pozwala dzielić nasze obserwacje na wyższe i niższe, zawsze równe pod względem ilościowym grupy
6. Co to jest dominanta? – a) Dana, która występuje najczęściej
7. Czym jest trawienie? – b) Podział dużych, nierozpuszczalnych cząstek żywności w mniejsze, które rozpuszczają się w wodzie
8. Czym jest mitoza? – a) Częścią cyklu komórkowego, polegającego na tym, że chromosomy dzielą się na pary identycznych chromosomów
9. Czym jest fotosynteza? – d) Proces biochemiczny polegający na tym, że rośliny i niektóre bakterie pozyskują energię ze światła, żeby produkować glukozę
10. Kto jest autorem słów polskiego hymnu? – b) Józef Wybicki
11. Co to jest dżihad? – c) Święta wojna
12. Kiedy Polska przystąpiła do NATO? – b) 1999
13. Co to jest punkt procentowy? – b) Wyrażona w procentach różnica między dwiema wartościami procentowymi