Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Nauka

Śmiertelne układy podwójne

Planety w ciasnych układach dwóch gwiazd giną szybko.

 

NASA/JPL - CaltechUkład podwójny

Ciasne układy podwójne gwiazd to takie, w których dystans między jedną a drugą jest niezwykle mały i wynosi zaledwie kilka milionów kilometrów. Dla przypomnienia odległośc Ziemi od Słońca wynosi 150 milionów kilometrów. Obecnie astronomowie z Harvard Smithsonian Center for Astrophysics, korzystając z danych Spitzer Space Telescope przebadali dokładnie trzy bardzo ciasne układy podwójne oznaczone kryprtonimem RS CVns. Gwiazdy wchodzące w ich skład mają mniej więcej rozmiary naszego Słońca i wiek od jednego do kilku miliardów lat. Okazuje się jednak, że wokół wszystkich trzech układów badacze odkryli potężne dyski materialne, które najprawdopodobniej są pozostałością po kolizjach należących do tych układów planet. Wniosek uczonych z Harvardu jest nastepujący: najprawdopodobniej we wszystkich, a w kazdym razie w bardzo wielu ciasnych układach podwójnych dochodzi do częstych kolizji planet.  Gwiazdy w ciasnym układzie podwójnym rotują znacznie szybciej niż nasze Słońce i przez to nasila się ich oddziaływanie magnetyczne. To oddziaływanie powoduje, że wzmaga się wiatr gwiazdowy (strumień wypływających z nich cząstek o dużej energii), a to z kolei powoduje, że gwiazdy jeszcze bardziej zbliżają się do siebie. Zbliżenie to powoduje potężne perturbacje grawitacyjne, które popychają planety należące do układu ku sobie. W wyniku zderzeń planety ulegają zniszczeniu, a powstały z tego gruz i pył formuje się w materialny dysk otaczający cały układ. Dlatego planety w ciasnych układach podwójnych nie są raczej miejscem, w którym mogłoby rozwinąć się, a przede wszystkim przetrwać życie. Natomiast widok  nieba z takiej planety byłby napradę niezwykły. Obserwator mógłby podziwiać dwa duże i leżące blisko siebie słońca, podobnie jak to było na planecie Tatooine w filmie "Gwiezdne Wojny". Na wizualizacji ciasny układ podwójny z dyskiem materialnym wokół.

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną