Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Kiedy wszechświat poszedł w ruch

Wiadomo już, mniej więcej, kiedy kosmos zaczął przyspieszać.

 

E.M. Huff, the SDSS-III team, and the South Pole Telescope team/Graphics by Zosia Rostomianciemna energia

Stało się to w okresie między pięcioma a siedmioma miliardami lat temu.  Wtedy pierwotna ekspansja wszechświata,  wywołana Wielkim Wybuchem, przestała spowalniać  pod wpływem oddziaływań grawitacyjnych materii galaktyk i zaczęła przyspieszać. Nastała era tzw. ciemnej energii, będącej podstawowym składnikiem kosmosu. Stanowi ona ponad 70 proc. wszystkiego, z czym mamy we wszechświecie do czynienia.

Te nowe obliczenia, które już uznano w świecie badaczy nieba za przełomowe, były możliwe dzięki programowi Baryon Oscillation Spectroscopic Survey.  Skupia on wielu astrofizyków, głównie z Lawrence Berkeley National Laboratory.  Przez półtora roku badań prowadzonych w ramach BOSS, udało się stworzyć  bardzo dokładną mapę ponad 250 tys. galaktyk. Niezwykle precyzyjne określenie dystansów między nimi, pozwoliło odnaleźć w historii wszechświata okres, w którym ciemna energia, przyspieszająca jego ekspansję, zaczęła dominować.

Chociaż wciąż uczeni nie wiedzą czym w ogóle ciemna energia jest, jej odkrycie w końcu lat 90. XX w. zostało uznane za jedno z ważniejszych w ostatnich dziesięcioleciach badań historii wszechświata. Zostało nawet uhonorowane ubiegłoroczną Nagrodą Nobla z dziedziny fizyki. Obecnie przypuszcza się, że ciemna energia jest objawem jakiejś nieznanej jeszcze właściwości przestrzeni. Lub, że istota grawitacji  odbiega od  ustaleń ogólnej teorii względności Einsteina. Dzięki stworzonej w ramach programu BOSS mapie, w tej chwili wiadomo przynajmniej, kiedy ciemna energia stała się istotną siłą.

Reklama

Czytaj także

null
Społeczeństwo

Łomot, wrzaski i deskorolkowcy. Czasem pijani. Hałas może zrujnować życie

Hałas z plenerowych obiektów sportowych może zrujnować życie ludzi mieszkających obok. Sprawom sądowym, kończącym się likwidacją boiska czy skateparku, mogłaby zapobiec wcześniejsza analiza akustyczna planowanych inwestycji.

Agnieszka Kantaruk
23.04.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną