Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Nauka

Pawiany mogłyby czytać?

Pomimo, że nie mają, istotnego w nauce czytania, aparatu mowy?

 

J.Fagot/Aix-Marseille University and CNRSPawian z Marsylii

Eksperyment przeprowadzono na Uniwersytecie  Aix-Marseille we Francji. Na zamkniętym terenie, na którym trzymano grupę sześciu dorastających pawianów, ustawiono kilka stanowisk z komputerami wyposażonymi w dotykowe ekrany. Małpy nie były do niczego zmuszane, ale oczywiście interesowały się komputerami i często do nich podchodziły. Na ekranach wyświetlano czteroliterowe wyrazy, z których jedne coś znaczyły w języku angielskim – np. słowo KITE (latawiec), inne zaś nie znaczyły nic i były przypadkowymi zbitkami liter – np. ZEVS. Obok na ekranie wyświetlano dwa kształty, z których jeden oznaczał, że ukazany wyraz coś znaczy, drugi, że jest zbitką, a więc nie znaczy nic. Pawiany dotykały ich i gdy odpowiedź była prawidłowa, były nagradzane smakołykami. Przy czym do ich rąk były przytwierdzone mikro chipy, by naukowcy mogli się przekonać, jak małpy przykładają się do swojej pracy.

Eksperyment trwał półtora miesiąca. Wynik okazał się zdumiewający. Pawiany potrafiły bowiem odróżnić jako znaczące setki słów w istocie posiadających znaczenie, z 500 wyrazowego słownika, który ukryto  w zbiorze ponad 7 tys. zbitek (nie-słów) wyświetlanych na ekranach. I to nie znając przecież ich znaczenia. Trafność  ich typów obliczono na 75 procent, co oznacza, że wynik eksperymentu nie mógł być przypadkowy. Jeden z pawianów osiągnął niezwykły wynik – odróżnił aż 308 znaczących wyrazów.  

Ta umiejętność identyfikowania kombinacji literowych, jako znaczących lub nieznaczących, zwana przetwarzaniem ortograficznym, jest bardzo istotna w nauce czytania u ludzi. Pawiany jednak nie posiadają, tak jak ludzie, aparatu mowy, który, jak sądzono dotychczas, jest niezbędny, by tę umiejętność posiąść. Prowadzący eksperyment sądzą, że pawiany nauczyły się odróżniać wyrazy od zbitek, wykorzystując powtarzalne kombinacje liter występujące w jednych i drugich. Umiejąc identyfikować te kombinacje, często wskazywały prawidłowe odpowiedzi.

Wyniki tych badań prezentuje najnowsze (13.04.2012) wydanie czasopisma Science.

Na zdjęciu jeden z pawianów uczestniczący w eksperymencie w Aix-Marseille.

 

 
Reklama

Czytaj także

null
Społeczeństwo

Wstrząsająca opowieść Polki, która przeszła aborcyjne piekło. „Nie wiedziałam, czy umieram, czy tak ma być”

Trzy tygodnie temu w warszawskim szpitalu MSWiA miała aborcję. I w szpitalu, i jeszcze zanim do niego trafiła, przeszła piekło. Opowiada o tym „Polityce”. „Piszę list do Tuska i Hołowni. Chcę, by poznali moją historię ze szczegółami”.

Anna J. Dudek
24.03.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną