Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Populacja małych frakcji

Ważki 1 proc.

Statystyka to nie wyłącznie wielkie liczby. Statystyka to nie wyłącznie wielkie liczby. Getty Images
Małe ułamki mają znaczenie, wszak 1 proc. najbogatszych ludzi dysponuje ponad połową światowego majątku. Jak nie zgubić takich informacji w powodzi danych?
Często duże zbiory danych sprawiających wrażenie informacyjnego chaosu, mogą ujawniać prawidłowości, które potrafi rozpoznać tylko przygotowany do tego analityk.PantherMedia Często duże zbiory danych sprawiających wrażenie informacyjnego chaosu, mogą ujawniać prawidłowości, które potrafi rozpoznać tylko przygotowany do tego analityk.

Kojarzymy 1 proc. głównie z możliwością wsparcia organizacji pożytku publicznego w naszych rozliczeniach PIT z fiskusem. Ten niewielki ułamek, zaledwie jedna setna należnego podatku, przekształca się ostatecznie w kwotę ponad 660 mln zł (w 2016 r.), jakie otrzymują organizacje pozarządowe. I z roku na rok są to kwoty coraz wyższe, mimo że 1 proc. pozostaje niezmienny. Już ta obserwacja podpowiada, by być ostrożnym w ocenie wagi, jaką mogą mieć małe, pozornie nieznaczące liczby.

Współcześnie, gdy otoczeni jesteśmy rosnącą z dnia na dzień ilością informacji, a świat big data kusi rozmiarami zbiorów danych, które zdają się opisywać niemal wszystko, czego do tej pory nie wiedzieliśmy o sobie i o świecie, warto się zastanowić nad znaczeniem tych najmniejszych ułamków i procentów. Wielkie zbiory danych obiecują coraz lepsze poznanie rzeczywistości, skłaniają do tego, by nie dbać o szczegóły, o pojedyncze procenty badanej całości. Te ułamki ma z założenia rekompensować niespotykana wcześniej duża ilość informacji. Ale czy na pewno jest w stanie to zrobić?

Statystykom od dawna znane były zbiorowości na tyle zróżnicowane pod względem określonych cech, że nie sposób było godzić się z brakiem pomiarów procenta lub kilku procent jednostek. Bo czyż można w badaniu rozkładu bogactwa na świecie pominąć 1 proc. tych, którzy posiadają ponad połowę światowego majątku? Świadomość znaczenia tego 1 proc. populacji mają współcześnie rzesze młodych ludzi, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, dla których hasło „We are 99%” (my stanowimy 99 proc.) jest wciąż aktualnym apelem o większą równość w podziale dochodów. Takich wewnętrznie zróżnicowanych zbiorowości jest więcej.

Dobrym przykładem mogą być działające w Polsce przedsiębiorstwa, analizowane ze względu na ich wielkość.

Polityka 3.2018 (3144) z dnia 16.01.2018; Nauka; s. 66
Oryginalny tytuł tekstu: "Populacja małych frakcji"
Reklama