Gdyby szukać jednego słowa, którym syntetycznie można by oddać sens corocznej akcji POLITYKI „Zostańcie z nami", najlepiej nadawałoby się do tego pojęcie: zaufanie. Sponsorzy ufają jurorom, że ci dokonają rzetelnego wyboru najlepszych spośród kilkuset kandydatów, młodych magistrów i doktorów. Ufają zatem profesjonalnym kompetencjom i etycznym kwalifikacjom 18 profesorów i publicystów POLITYKI, którzy zasiadają w kapitule. Jurorzy muszą zaufać, że rekomendowany przez każdego z nich młody człowiek, poza oczywistymi osiągnięciami, ma na siebie jako uczonego obiecujący pomysł, wie, co chce w nauce zrobić, wszak to właśnie jest podstawowym kryterium wyboru. Wszyscy zaś – sponsorzy, jurorzy, organizatorzy akcji – ufamy młodym, że ta nagroda i honorowe wezwanie skłonią ich do pozostania przy ich pasjach mimo przeciwności i pokus.
Pojęcie zaufania zostało wybrane na temat przewodni sesji naukowej, która – podobnie jak rok temu – poprzedziła uroczystość wręczenia symbolicznych portfeli. Sesję zorganizowali Hanna Mamzer, socjolożka, i Tomasz Zalasiński, prawnik, stypendyści z lat ubiegłych, motory napędowe Stowarzyszenia Stypendystów POLITYKI, zawiązanego w ubiegłym roku z własnej inicjatywy nagrodzonych. Z pozoru karkołomny pomysł, by na temat zaufania mógł się wypowiedzieć każdy – od filozofa literatury do specjalisty od nanotechnologii – dał niezwykły rezultat. To było coś jak wyrafinowany obiad z dwunastu dań, przyrządzonych każde według oryginalnej receptury, właściwej danej dziedzinie nauki. Przy tym danie główne podano dopiero na zakończenie gali: wykład na temat zaufania jako fundamentu życia społecznego wygłosił gość specjalny, socjolog prof. Piotr Sztompka (autor wydanej właśnie książki „Zaufanie”).
Wystąpienie miało dwa powaby: jasność, klarowność teoretycznego wywodu i nerw publicystyczny. Dość mocno odnosiło się do obecnej sytuacji w Polsce, gdzie – wedle wszelkich miar – zaufanie spada do katastrofalnego poziomu, a filozofia tzw. IV Rzeczpospolitej opiera się na podsycaniu przekonania, że niemal całe życie publiczne napędzane jest przez jakieś ukryte sprężyny, za każdym bez mała zdarzeniem i przedsięwzięciem kryje się tajny układ lub podłe intencje. Dostatek i demokracja, a także samopoczucie obywateli – przekonywał prof. Sztompka – są ściśle związane z zaufaniem, jakim dane społeczeństwo obdarza siebie, władzę, instytucje publiczne. Polega to z grubsza na tym, że wszyscy wszystkich z założenia uważają za wiarygodnych dopóty, dopóki nie ma dowodów, że jest inaczej. Trudno wróżyć powodzenie krajowi, w którym władza podejrzliwie traktuje każdego obywatela (i raczej trzeba mozolnie dowodzić swojej wiarygodności), rozbudowuje instytucje kontroli, propagandowo rozgrywa historyczne traumy, a społeczne życie obywatelskie uważa w najlepszym wypadku za niegroźną fanaberię.
Nad niedzielnym spotkaniem unosiła się więc raczej mało optymistyczna refleksja. Tym bardziej jednak satysfakcjonuje nas, że w czasach, gdy słowa „elita” używa się jako obraźliwego epitetu, zgromadziliśmy znów pod dachem naszej redakcji ludzi – jak to ujął jeden z tegorocznych laureatów – zajmujących się posługą myślenia. I zamierzamy to czynić w latach następnych.
- Zobacz fotorelację z rozdania Stypendiów POLITYKI
- oraz fotorelację z Seminarium „Zaufanie a życie społeczne" zorganizowanego przez Stowarzyszenie Stypendystów Tygodnika POLITYKA, 7 października 2007.
POZNAJ SYLWETKI NASZYCH LAUREATÓW:
Anna Arutunow
doktor inżynier, asystent na Politechnice Gdańskiej
Andrzej Chydziński
doktor inżynier, adiunkt w Instytucie Informatyki Politechniki Śląskiej
Daniel Cichy
magister, doktorant w Instytucie Muzykologii UJ i asystent w Instytucie Muzyki UŚ
Sebastian Tomasz Kołodziejczyk
doktor, adiunkt na Wydziale Filozoficznym UJ
Bartosz Karaszewski
doktor nauk medycznych, asystent na Wydziale Lekarskim AM w Gdańsku
Wojciech Kulesza
doktor, asystent na Wydziale Psychologii SWPS w Warszawie
Robert Kuśnierz
doktor, pracownik naukowy Oddziału IPN w Krakowie, delegatury w Kielcach
Bartłomiej Lis
magister, Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Wojciech Macyk
doktor, adiunkt na Wydziale Chemii UJ
Piotr Marecki
doktor, adiunkt na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Monika A. Murzyn
doktor, adiunkt na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Lena Magnone
magister, doktorantka na Wydziale Polonistyki UW
Szymon Pustelny
doktor, asystent na Wydziale Fizyki UJ
Marek Szydło
doktor, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Katarzyna Śledziewska
doktor, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych, Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego UW
Krzysztof Tymicki
doktor, adiunkt w Instytucie Statystyki i Demografii SGH
Szymon Ziętkiewicz
doktor, adiunkt na Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i AM w Gdańsku
Wyróżnienie specjalne
Jarosław M. Spychała
magister, nauczyciel filozofii, artysta, członek Stowarzyszenia Edukacji Filozoficznej Phronesis