Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Nagrody Naukowe

Próg dojrzałości

Nagrody Naukowe 2016: Poznaj laureatów

Laureaci i finaliści 16. edycji programu wraz z członkami Kapituły Profesorskiej i Obywatelskiej Laureaci i finaliści 16. edycji programu wraz z członkami Kapituły Profesorskiej i Obywatelskiej Leszek Zych / Polityka
16. konkurs POLITYKI dla wybitnych młodych naukowców wraz z tradycyjną galą wręczenia pięciu stypendiów (po 30 tys. zł) oraz dziesięciu nagród finałowych (po 10 tys. zł) przeszedł do historii.
Teodor Klepczyński/Polityka
KŻ/Polityka

W indywidualnych historiach laureatów moment otrzymania Nagrody Naukowej POLITYKI kojarzyć się im powinien z przekroczeniem ważnego życiowego progu. Taka jest bowiem intencja naszego przedsięwzięcia, by co roku wyłowić spośród kilkuset aplikujących o stypendia kandydatów osoby w specyficznym momencie karier: już mają za sobą znaczne dokonania, ale wciąż jeszcze są na – by tak powiedzieć – intelektualnym rozruchu, dopiero na dobre sadowią się w świecie nauki, wiją tam gniazdo dla swoich badań, teorii, refleksji. Nasze Nagrody mają im pomóc i w sensie najbardziej przyziemnym (są to pieniądze, które można wydać w całkowicie dowolny sposób), i w sensie psychicznym: dodać dobrze rozumianej pewności siebie, wzmocnić, uskrzydlić.

Wydaje się, że do tej pory odwaga myślenia i siła osobowości nie były w nauce aż tak potrzebne jak dziś. Mijają chyba bezpowrotnie czasy, gdy kariera naukowa była dość przewidywalna: kolejne stopnie, ten sam instytut przez całe życie, zamknięcie w hermetycznym świecie jednej dyscypliny. Dziś o sukcesie zdaje się przesądzać śmiałość, niekiedy wręcz brawura w przekraczaniu granic między humanistyką a naukami ścisłymi, między medycyną a nowoczesną inżynierią, wyprawianie się z własną wiedzą w odległe galaktyki matematyki, informatyki, filozofii.

Takimi intelektualnymi podróżnikami jest większość spośród naszych tegorocznych laureatów. Jak również dr Mateusz Hohol z IFiS PAN oraz Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, stypendysta z 2013 r., którego poprosiliśmy o wykład uświetniający galę (to już zwyczaj, by co roku robił to laureat z lat ubiegłych). Zaproponował nam i sobie pytanie: „Czy nasze mózgi są matematyczne?”, a po odpowiedź sięgnął i do neuronauki, i do kognitywistyki, i do antropologii, i do psychologii, i nawet do zoologii, skoro mowa była o „matematycznej umysłowości” ptaków, szczurów i małp.

Nauka w wykonaniu młodych polskich naukowców nabiera dojrzałości, nie unika kontaktu i współpracy ze światem, nie boi się pytań najważniejszych. Wiele z nich z pewnością zadamy laureatom w wywiadach publikowanych co tydzień w kolejnych wydaniach naszego tygodnika.

Liczymy, że w następnych latach do grona liczącego już 272 osoby dołączą kolejne. Nadzieja w hojności sponsorów instytucjonalnych (choć ze wsparcia stypendystów POLITYKI wycofały się spółki Skarbu Państwa) oraz indywidualnych darczyńców na rzecz Fundacji POLITYKI, którzy co roku wpłacają kilkaset tysięcy złotych przeznaczanych w całości na stypendia. Warto budować elitę intelektualną kraju, choćby chwilowo ktoś próbował to pojęcie umniejszyć i wyszydzić. Bez niej po prostu nie ma dojrzałego społeczeństwa.

Sylwetki zdobywców Grand Prix prezentujemy w dalszej części artykułu, a oto lista pozostałych laureatów: dr Michał Araszkiewicz, dr Aleksander Czogalla, dr Magdalena Górczyńska, dr Martyna Grądzka-Rejak, dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka, dr hab. n. med., prof. nadzw. Michał Polguj, dr n. med. Małgorzata Rydzanicz, dr Katarzyna Sekścińska, dr hab. prof. nadzw. Artur Ryszard Stefankiewicz, dr inż. arch. Alicja Zawadzka.

Zapraszamy również na stronę: www.polityka.pl/stypendia

***

Nauki humanistyczne

Dr Adam Andrzejewski

Rocznik 1987. Wykładowca na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.

W swojej pracy naukowej zajmuje się filozoficzną estetyką codzienności oraz filozofią kultury popularnej. Jego badania koncentrują się na estetycznych motywacjach naszych codziennych wyborów, związanych ze zmysłami smaku, zapachu i dotyku, pokazując także ich zależność od czynników społecznych, politycznych czy etycznych. Aktualnie bada wpływ kultury popularnej i nowych form sztuki na przeobrażanie naszego doświadczenia, skupiając się na filozoficznej analizie jedzenia i seriali telewizyjnych. Jedzenie i seriale w optyce badacza są istotnym czynnikiem budującym naszą tożsamość i zrozumienie siebie. Doktor Andrzejewski jest pionierem tych badań w Polsce.

***

Nauki społeczne

Dr Adam Gendźwiłł

Rocznik 1985. Adiunkt w Zakładzie Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.

Przedmiotem jego dociekań jest polityka lokalna oraz zachowania wyborcze. Aktualnie bada konsekwencje wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do rad gmin oraz powody nieważności głosów w ostatnich wyborach samorządowych. Razem z zespołem z Fundacji Batorego wykazał istnienie tak zwanych „efektów książeczki” i opracował rekomendacje dotyczące organizacji kolejnych wyborów. Uczestniczy w kilku projektach międzynarodowych poświęconych badaniom samorządów lokalnych. Wierzy, że efekty jego pracy pomagają w obywatelskiej refleksji i dostarczają ważnych argumentów do publicznej dyskusji o tym, w jaki sposób się rządzimy – we wspólnocie państwowej i w społecznościach lokalnych.

***

Nauki o życiu

Dr n. med. Marcin Krawczyk

Rocznik 1982. Kierownik Laboratorium Chorób Metabolicznych Wątroby w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby na I Wydziale Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz lekarz w Saarland University Medical Center w Homburgu.

Jest lekarzem praktykiem pracującym z pacjentami ze schorzeniami przewodu pokarmowego. W swoich badaniach, znaczących na poziomie światowym, zajmuje się między innymi genem związanym z zapadalnością na marskość i raka wątroby. Zmiany w tym genie podwyższające ryzyko raka wątroby dotyczą nawet 15 proc. Europejczyków. Doktor Krawczyk wykazał, że zmiana stylu życia, zrównoważona dieta lub operacje bariatryczne, zmniejszające masę ciała, pozwalają zminimalizować genetyczne ryzyko chorób wątroby. Analiza genotypu wprowadzona zaś do codziennej diagnostyki pozwoli planować dla pacjentów „terapie szyte na miarę”.

***

Nauki ścisłe

Dr Maciej Dołęga

Rocznik 1986. Doktor, adiunkt stażysta podoktorski w Zakładzie Matematyki Dyskretnej na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, oraz adiunkt w Zakładzie Analizy Matematycznej na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Jak ujął to szczerze w rekomendacji profesor Jan Madey, doktor Dołęga jest matematykiem teoretykiem, więc trudno jest w sposób przystępny przedstawić jego tematykę badawczą. Bada on dyskretne struktury losowe, a w szczególności mapy i diagramy Younga. Mają one zastosowanie w kwantowej grawitacji, mechanice statystycznej, asymptotycznej teorii reprezentacji, teorii macierzy losowych, kombinatoryce czy losowej geometrii. Podczas stażu podoktorskiego w Paryżu udało mu się rozwiązać problem matematyczny rozważany przez niemal 20 lat, co otworzyło drzwi do badania losowych przestrzeni nieorientowalnych.

***

Nauki techniczne

Dr inż. Urszula Stachewicz

Rocznik 1980. Adiunkt na Wydziale Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

W swej pracy wykorzystuje zaawansowane metody mikroskopowe do badania różnorodnych materiałów, w tym biomateriałów będących podstawą współczesnej inżynierii tkankowej. Dzięki jej badaniom możliwe będzie wykorzystanie nanowłókien do leczenia ubytków kostnych bądź zmian zwyrodnieniowych kości oraz tkanki chrzęstnej. Inspirując się rozwiązaniami konstrukcyjnymi występującymi w przyrodzie (jak w liściach czy pajęczych sieciach), pracuje nad poprawą efektywności kolektorów pozyskujących wodę z mgły, poprzez zastosowanie nanowłókien.

Polityka 44.2016 (3083) z dnia 25.10.2016; Nagrody Naukowe POLITYKI; s. 100
Oryginalny tytuł tekstu: "Próg dojrzałości"
Więcej na ten temat
Reklama
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną