Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Rynek

Samotna sosna na wyrębie

Jan Szyszko chciał zmian ws. emisji CO2. Ale w UE już nikt nie liczy się z jego zdaniem

Europa w sprawach klimatycznych jest coraz bardziej zjednoczona i radykalna. Nikogo do naszych racji nie jesteśmy już w stanie przekonać. Europa w sprawach klimatycznych jest coraz bardziej zjednoczona i radykalna. Nikogo do naszych racji nie jesteśmy już w stanie przekonać. Facebook
Państwa UE uzgodniły wspólne stanowisko ws. emisji CO2 do atmosfery, zupełnie ignorując postulaty polskiego ministra środowiska. Dlaczego?

Rada unijnych ministrów środowiska uzgodniła reformę systemu handlu emisjami CO2. Polski minister środowiska Jan Szyszko próbował zablokować zmiany, ale jego głos okazał się głosem wołającego na puszczy. Wszyscy wiedzą, że puszczę wycina, więc na forum UE z jego głosem nikt się nie liczy.

Jak działa system handlu emisjami EU-ETS?

Unijny system handlu emisjami EU-ETS został stworzony po to, by stosując mechanizmy ekonomiczne, skłaniać firmy emitujące do atmosfery najwięcej gazu cieplarnianego CO2, by emitowały go jak najmniej. Dlatego prawo do emisji każdej tony gazu trzeba kupić. Prawa do emisji są dzielone na kraje, a te przydzielają je firmom. Handluje się nimi na giełdach. Początkowo firmy dostawały je za darmo, a tylko część musiały kupować. Z czasem zakładano, że przejdziemy na wyłącznie kupowane uprawnienia.

Pieniądze z handlu trafiają do budżetów poszczególnych państw i mają być przeznaczane na rozwój gospodarki niskoemisyjnej. Polska była zawsze wrogiem tego systemu, bo polski przemysł i energetyka emitują wyjątkowo wiele CO2. Zwłaszcza elektrownie pracujące na węglu brunatnym i kamiennym, które są podstawą naszej energetyki.

Polska wywalczyła więc, że nasze elektrownie mogły dostawać dużą część uprawnień za darmo. Zresztą z kupowaniem też nie było problemu, bo twórcy systemu ETS przeszacowali potencjał gospodarki UE i wprowadzili za dużo praw do emisji. W efekcie prawo do emisji jednej tony CO2 kosztuje 5 euro, choć żeby mechanizm ekonomiczny zaczął wymuszać działania ograniczające, cena musiałaby być wielokrotnie wyższa.

Co chciał załatwić minister Szyszko?

I nad tym debatowali ministrowie środowiska: co zrobić, żeby system ETS zaczął działać. Pomysł, by zredukować ilość praw do emisji CO2, był wałkowany od dawna. Komisja Europejska proponowała, by liczbę praw do emisji zmniejszyć do 57 proc., bogate kraje mające gospodarkę niskoemisyjną dzięki źródłom odnawialnym (Szwecja, Holandia) czy atomowi (Francja) domagały się zejścia do 55 proc. Stanęło na 57 proc., a za sprawą Czechów rozłożono cały proces na raty.

Polskie Ministerstwo Środowiska – jak donosi portal „Wysokie Napięcie” – usiłowało blokować porozumienie. Mieliśmy pomysł, by z systemu wyłączyć „kluczowe elektrownie”, a także by lasy mogły zwalniać częściowo z obowiązków ETS. Ale się nie udało. Jan Szyszko był zdziwiony, że nasze weto nie wpłynęło na przyjęcie stanowiska ministrów, które jeszcze musi zostać parafowane przez Radę Europejską.

Sprawa nie jest więc zakończona, ale nie wróży ona dobrze ministrowi Szyszce. Europa w sprawach klimatycznych jest coraz bardziej zjednoczona i radykalna. A nasza polityka węglowa, problemy z górnikami, wycinanie lasów, walka z energetyką odnawialną czy bezradność wobec smogu budzą w Unii coraz większą irytację. Nikogo do naszych racji nie jesteśmy w stanie przekonać. Zostaniemy z tymi problemami jak samotna sosna na wyrębie.

Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną