Osoby czytające wydania polityki

„Polityka” - prezent, który cieszy cały rok.

Pierwszy miesiąc prenumeraty tylko 11,90 zł!

Subskrybuj
Poradniki rynkowe

Okna po polsku

Najnowocześniejsze technologie wykorzystywane przy produkcji okien

We współczesnej architekturze wyraźnie widać zwiększające się powierzchnie przeszkleń w budynkach, również w domach prywatnych. We współczesnej architekturze wyraźnie widać zwiększające się powierzchnie przeszkleń w budynkach, również w domach prywatnych. franckito / PantherMedia
Polskie okna znane są niemal na całym świecie. Nasi wytwórcy stosują już najnowocześniejsze technologie produkcji.
Elementem najbardziej eksploatowanym w oknie są okucia, które decydują o funkcjonalności okien, ale także ich estetyce.Piotr Kowalczyk/Fakro Elementem najbardziej eksploatowanym w oknie są okucia, które decydują o funkcjonalności okien, ale także ich estetyce.

Na polskim rynku działa ok. 2,5 tys. producentów okien. W tej wyjątkowo konkurencyjnej branży firmy prześcigają się w nowych rozwiązaniach, bo poprzeczka jakości została postawiona bardzo wysoko. W ciągu ostatnich lat pojawiły się też nowe wyzwania projektowe, związane chociażby z trendami w architekturze. Najważniejszym standardem i głównym priorytetem w konstruowaniu okien stała się ich energooszczędność.

Jeszcze kilka lat temu rywalizacja wśród producentów okien dotyczyła głównie parametrów termoizolacyjnych. Wymagania dotyczące współczynnika przenikania ciepła dla okien podlegają europejskiej Dyrektywie EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) i zostały jasno sprecyzowane w warunkach technicznych.

Wyśrubowane parametry

I tak, zgodnie z wytycznymi obowiązującymi od tego roku, współczynnik Uw dla okien pionowych nie może przekraczać 1,1 W/m2K, a dla okien dachowych 1,3 W/m2K. Nowe wymagania będą obowiązywać do końca 2020 r. Później dopuszczalny wskaźnik izolacyjności będzie jeszcze ostrzejszy – do 0,9 W/m2K dla okien fasadowych oraz 1,1 W/m2K dla okien dachowych. Większość producentów okien już teraz jest przygotowana na tak restrykcyjne wytyczne dotyczące energooszczędności, a nawet je przewyższa. Firma FAKRO ma obecnie w swojej ofercie okno dachowe o współczynniku Uw na poziomie 0,58 W/m2K z pakietem czteroszybowym. Podobnie jest z rynkiem fasadowych okien PVC, najchętniej wybieranych przez inwestorów. Niektóre modele okien, np. firmy Oknoplast, osiągają wartości Uw na poziomach: 0,8; 0,76 czy nawet 0,59 W/m2K (standard pasywny).

Aby spełnić rygorystyczne wymagania dotyczące parametrów cieplnych, producenci wypracowali nowe rozwiązania konstrukcyjne. Polegają one m.in. na zwiększeniu liczby komór w kształtownikach i łączeniu ich z pakietami trzy- lub czteroszybowymi. Technologia ta sprawdza się, choć nie jest może idealna, ponieważ zwiększa ciężar okna, a co za tym idzie może utrudniać transport, montaż, a w końcu jego użytkowanie.

W ofercie producentów pojawiły się również profile, w których udało się zastąpić wzmocnienia stalowe (na skutek wysokiej przewodności cieplnej miały niekorzystny wpływ na termikę okien i zwiększały ich ciężar) wzmocnieniami z kompozytów i włókien szklanych. Opracowano również technologię wklejania szyb w profile okienne. Klej nakładany jest na całym obwodzie na styku szyby z ramą, trwale je łącząc i stabilizując.

– Te rozwiązania techniczne pozwalają uzyskać, poza poprawą właściwości cieplnych, lepszą stabilność i sztywność konstrukcji okiennej, jak również możliwość zaoferowania węższych profili, co odpowiada obecnej tendencji do projektowania większych przeszkleń – wyjaśnia Marcin Szewczuk z firmy Aluplast, producenta profili PVC z technologią powerdur inside, które dają możliwość wklejania pakietów szybowych.

Modne przeszklenia

We współczesnej architekturze wyraźnie widać zwiększające się powierzchnie przeszkleń w budynkach, również w domach prywatnych. Ok. 90 proc. naszego życia spędzamy w pomieszczeniach zamkniętych, dlatego coraz bardziej zwracamy uwagę na dostęp do naturalnego światła. Nie dość, że okna mają coraz większe wymiary, w zasadzie elewacje budynku zamieniają się w szklane tafle, to jeszcze same profile okienne ram i skrzydeł są coraz węższe, a jednocześnie tak samo wytrzymałe jak te klasyczne.

– Dobrym przykładem jest nasze autorskie okno Pixel, które wyróżniają właśnie wyjątkowo smukłe profile PVC, ustępujące miejsca przeszkleniu, dzięki czemu do wnętrza wpada nawet o 22 proc. więcej światła w porównaniu z innymi oknami – mówi Grzegorz Bułat z firmy Oknoplast.

Coraz popularniejsze są także drzwi uchylno-przesuwne czy unoszono-przesuwne typu patio door. Jest to funkcjonalne i efektowne rozwiązanie stosowane w obrębie wyjść tarasowych czy ogrodowych. Specjalna konstrukcja systemu umożliwia zaprojektowanie wielkogabarytowych szklanych drzwi, których szerokość i wysokość skrzydła może dochodzić nawet do trzech metrów. Skrzydła drzwiowe można dodatkowo łączyć w różne układy, uzyskując całą przeszkloną fasadę. W rozwiązaniu przewidziano także wytyczne projektowania uniwersalnego, likwidujące wszelkie bariery architektoniczne, i zastosowano niski próg. Specjalne mechanizmy okuć umożliwiają bezproblemowe i, co ważne, lekkie przesuwanie gigantycznych skrzydeł drzwiowych.

Rozwiązaniem, które optycznie zmniejsza powierzchnię profili na korzyść przeszklenia, jest konstrukcja okien z tzw. ukrytym skrzydłem, które głębiej zachodzi na ramę ościeżnicy. Takie okna proponują takie firmy jak Veka czy Aluplast. W trakcie montażu rama okna zostaje prawie w całości ukryta pod warstwą ocieplenia i tynku, co korzystnie wpływa także na termoizolacyjność całej konstrukcji. W efekcie uzyskuje się okna o niemal niewidocznych od zewnątrz ramach i dużych w porównaniu z tradycyjnymi systemami okiennymi powierzchniach przeszkleń.

Coraz popularniejszym zabiegiem jest stosowanie na zewnętrznych profilach okien czy to PVC, czy drewnianych, nakładek aluminiowych. Dają one więcej możliwości wariantów kolorystycznych wykończenia, np. w jednej z modnych tonacji szarości, chronią przed czynnikami zewnętrznymi, zwiększają też sztywność całej konstrukcji.

Elementem najbardziej eksploatowanym w oknie są okucia, które decydują o funkcjonalności okien, ale także ich estetyce. Obecnie instaluje się je wewnątrz ram okiennych i przy zamkniętych skrzydłach zupełnie ich nie widać. Jedynym widocznym elementem pozostaje klamka.

Okucia pełnią też ważną funkcję w ochronie przed włamaniem. Zaczepy antywyważeniowe i podzespoły ze stali hartowanej uniemożliwiają podważenie okna. Ważna jest również klamka z blokadą okuć, która zabezpiecza przed wtargnięciem z zewnątrz. Może być ona również zamykana na kluczyk czy przycisk. Tak wyposażone okna osiągają klasę antywłamaniową RC2, zalecaną przez specjalistów od ubezpieczeń.

Ochrona przed przegrzaniem

Jednak duże okna otwierające dom na otoczenie stwarzają również problemy. W upalne i słoneczne dni pomieszczenia – zwłaszcza od strony południowej – mogą się nadmiernie nagrzewać. Większa ilość promieniowania UV przenikająca do wnętrza może powodować także płowienie niektórych materiałów czy przedmiotów, nie wspominając już o uciążliwym oddziaływaniu refleksów, np. w trakcie oglądania telewizji czy pracy przy komputerze.

Do tego dochodzi jeszcze kwestia zachowania prywatności we własnym mieszkaniu. Warto wiedzieć, że nowoczesne szyby nie tylko zapobiegają ucieczce ciepła z domu dzięki powłokom niskoemisyjnym, lecz także mogą ograniczać jego dopływ z zewnątrz, nie dopuszczając właśnie do przegrzewania się pomieszczeń latem – chodzi tu o selektywne powłoki przeciwsłoneczne stosowane w oknach.

Specjaliści uważają, że coraz większym problemem w uzyskaniu korzystnego bilansu energetycznego budynku będzie nie utrzymanie w nich optymalnej temperatury zimą, ale właśnie ochrona przed przegrzewaniem latem.

Do tego celu służą specjalistyczne akcesoria okienne i nie są to wcale wewnętrzne rolety czy żaluzje, lecz montowane na zewnątrz markizy, oferowane do wszystkich typów okien. Specjaliści twierdzą, że markizy zewnętrzne chronią przed upałem nawet osiem razy skuteczniej niż zaciemniające rolety wewnętrzne. Działają praktycznie jak klimatyzacja. Wykonane są z wytrzymałej, odpornej na uszkodzenia i czynniki atmosferyczne siatki. Rolowana jest ona na wałku ze sprężyną i zainstalowana w aluminiowej kasecie zamontowanej nad samym oknem, która jest mało widoczna, ponieważ wizualnie stapia się z ramą okienną.

Markiza zewnętrzna absorbuje promieniowanie słoneczne przed samą szybą, odbijając je na zewnątrz i tym samym nie dopuszcza do nagrzewania się pomieszczeń. Co ciekawe, przyjemnie zacienia wnętrze, ale jednocześnie zapewnia widoczność i kontakt z otoczeniem z wnętrza. Dla obserwatorów z zewnątrz markiza jest nieprzezierna, dzięki czemu mieszkańcy zachowują prywatność.

Markizy okienne są obsługiwane ręcznie, np. za pomocą specjalnego drążka, pilota lub przełącznika naściennego w systemie bezprzewodowym. Najwygodniejsza jest jednak obsługa automatyczna. Markiza jest wówczas zasilana akumulatorem solarnym – funkcję czujnika pełni panel fotowoltaiczny, który reaguje na promieniowanie słoneczne i w zależności od nasłonecznienie markiza samoczynnie zwija się lub rozwija.

O niektórych markizach zewnętrznych można śmiało powiedzieć, że są inteligentne – są wielofunkcyjne i działają nie tylko latem. Markiza może być wyposażona w panel solarny i działać w pełni automatycznie. Gdy zarejestruje promienie słoneczne, rozwija się, tworząc blokadę dla ciepła i promieni UV. Gdy słońce zajdzie, samoczynnie się zwija. Zimą zaś markiza działa odwrotnie – pod wpływem promieni słonecznych podnosi się, by wpuścić je do wnętrza, dzięki czemu zostaje dogrzane. A po zajściu słońca zaciąga się, stanowiąc barierę termoizolacyjną przed zimnem.

– Markizy do okien pionowych nie tylko wprowadzają do wnętrza przyjazny klimat, ale też umożliwiają napływ świeżego powietrza, a te w wersji elektrycznej chronią również przed owadami – mówi Wojciech Chronowski z FAKRO. Dzięki całkowicie automatycznej pracy markiz solarnych wnętrza w razie potrzeby są osłaniane przed nadmiernym nasłonecznieniem, natomiast zimą wspomagany jest przez nie system ogrzewania.

– Markizy to już nie tylko zewnętrzne osłony, ale swoistego rodzaju regulatory temperatury w naszych domach – dodaje Wojciech Chronowski.

Jeszcze więcej funkcji mają rolety zewnętrzne zbudowane z lameli aluminiowych, stosowane zarówno w oknach pionowych, jak i dachowych. Nie dość, że latem chronią przed uciążliwym upałem i szkodliwym promieniowaniem UV, a zimą ograniczają straty ciepła (nawet do 15 proc.), to również tworzą barierę przed nadmiernym hałasem z zewnątrz oraz utrudniają włamanie do mieszkania czy domu. Ponadto rolety zaciemniają wnętrze, zapewniają domownikom prywatność. Wadą tego typu rozwiązania jest jednak całkowite zasłonięcie wnętrz i brak kontaktu z otoczeniem.

Do ochrony przeciwsłonecznej służą jeszcze inne akcesoria okienne, które może nie są tak skuteczne jak zewnętrzne markizy i rolety, za to stanowią element dekoracyjny i można nimi kreować klimat wnętrza. Mowa o żaluzjach, które dają możliwość regulacji kierunku i ilości wpadającego do mieszkania światła poprzez odpowiednie ustawianie kąta nachylenia lameli. W przypadku żaluzji okiennych sterowanie może się odbywać również ręcznie lub też bezprzewodowym systemem radiowym – pilotem albo przełącznikiem.

Funkcjonowanie wszystkich okien i osłon przeciwsłonecznych w budynku można zintegrować w systemie, potocznie nazywanym domem inteligentnym. Jeden system może sterować właściwie wszystkimi instalacjami w domu, także alarmem, oświetleniem i bramą garażową czy wjazdową na posesję. Automatyka domowa pozwala sterować poszczególnymi funkcjami domu i mieć wgląd w to, co aktualnie się w nim dzieje praktycznie z dowolnego miejsca – wystarczy smartfon, specjalna aplikacja i dostęp do Wi-Fi. Sensory czy czujniki, w które wyposażone są okna i rolety, mogą komunikować się ze sobą i też same reagować np. na zmianę pogody. Wówczas wszystkie akcje podejmowane są przez system automatycznie, a użytkownik nie musi się nawet zastanawiać, czy pozamykał okna dachowe, bo właśnie zaczęło padać.

Marta Balcerowska
Muratorplus.pl

Polityka 17/18.2017 (3108) z dnia 25.04.2017; Poradnik Budowlany; s. 110
Oryginalny tytuł tekstu: "Okna po polsku"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Kultura

Mark Rothko w Paryżu. Mglisty twórca, który wykonał w swoim życiu kilka wolt

Przebojem ostatnich miesięcy jest ekspozycja Marka Rothki w paryskiej Fundacji Louis Vuitton, która spełnia przedśmiertne życzenie słynnego malarza.

Piotr Sarzyński
12.03.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną