Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Społeczeństwo

Zabawki Hefajstosa

Jak poprawić dzieło Stwórcy

Kiedyś stal była tajemnicą Kiedyś stal była tajemnicą Phanatic / Flickr CC by SA
z profesorem Maciejem Grabskim, materiałoznawcą, rozmawia Sławomir Mizerski

Sławomir Mizerski: – Dlaczego nie docenia się roli materiałów?

Maciej Grabski: – To ma być może swój początek w tradycji starogreckiej. Przypomnę, że Hefajstos, bóg, który zajmował się materiałami, stanowił wśród pięknych mieszkańców Olimpu wyjątek, będąc brzydkim i do tego kulawym. Jego wygląd pouczał, że zajmowanie się materiałem jest czymś niegodnym wielkiego umysłu. Tak było aż do połowy XIX w., kiedy nagle okazało się, że problem materiałów stanowi podstawę dalszego rozwoju cywilizacji.

 

Wcześniej nie zdawano sobie z tego sprawy?

Nie było takiej potrzeby. Człowiek patrzył na materiał wyłącznie poprzez wyrób – garnki, zbroje, miecze, budowle. Ponieważ różnorodność materiałów była niewielka, nie było tematu. Ale gdy pojawiła się cywilizacja techniczna – z potrzebą rozwoju komunikacji, budownictwa i wydajnych źródeł energii – okazało się, że nie ma tego wszystkiego z czego zrobić. Owszem, mieliśmy stal, ale dawne metody produkcji były tak nieefektywne i drogie, że nie dawało się jej masowo wykorzystywać. Dopiero wynalazki Siemensa, Martena i innych sprawiły, że stal zaczęto wyrabiać w wielkich ilościach i tanio. Dzięki stali rozwinął się kapitalizm w XIX w.

 

Stal była pierwszym materiałem wytwarzanym przemysłowo?

Owszem. Jednak początkowo nie wiedziano, jak ją zrobić, żeby uzyskać materiał o powtarzalnych właściwościach.

Reklama