Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Społeczeństwo

Przyszłość w wykładniczym świecie

Ewolucja: co po człowieku

Co będzie za miliony lat? Co będzie za miliony lat? spcoon / Flickr CC by SA
Czas ewolucyjny jest inny od czasu astronomicznego. Można go przedstawić jako półprostą - o "lewym" końcu sięgającym początków wszystkiego (Wielkiego Wybuchu, powiedzmy) i z punktem zero, który stale przesuwa się do przodu, wypełniając treścią tworzącą się historię. Z prawej strony nie ma nic - wielka niewiadoma, którą zrealizuje jeden z nieskończonej liczby możliwych scenariuszy. Nie da się przewidzieć cyklicznych wydarzeń (tak jak czynią to   astronomowie zapowiadając np. zaćmienie Słońca czy Księżyca z dokładnością do ułamka sekundy). Nikt nie może powiedzieć, jak będzie wyglądała przyszłość ewolucyjna.

Co będzie za miliony lat, wiedzą tylko autorzy filmu „Dzika przyszłość” (nasza telewizja pokazywała go parokrotnie) i Dougal Dixon, którego książka „Po człowieku” (After Man) zapoczątkowała nurt ewolucyjnej futurologii. W „Dzikiej przyszłości” oglądamy zrekonstruowane z największą dokładnością światy przyszłości – za 5, 100 i 200 mln lat. Ewolucjoniści chcieli pokazać, że ich nauka dojrzała już na tyle, by nadać życie nie tylko gatunkom, które dawno wymarły, ale i takim, które jeszcze nie powstały.

 

Anioły i diabły naturalnej wielkości

Pierwsza książka, którą pisałem z górą 20 lat temu, zaczynała się zdaniem, które dobrze zapamiętałem: „Egzobiologia, jak angelologia, zajmuje się bytami, o których nie wiadomo, czy istnieją naprawdę”. Dla przypomnienia – angelologia jest nauką o aniołach, egzobiologia zajmuje się życiem pozaziemskim. Nikt nigdy nie widział żywego anioła ani istoty przybyłej z kosmosu, choć prób wizualizacji jednych i drugich nie brakuje.

Anioły przedstawiane są zwykle w ludzkiej postaci z parą skrzydeł wyrastających z pleców. Ludzka anatomia sugerowałaby przynależność aniołów do linii (kladu) tetrapoda – czworonogów, potomków ryb trzonopłetwych, które pod koniec dewonu wyszły z mórz na ląd (na dwóch parach kończyn przekształconych z płetw). Jednak odtąd, i aż do dziś, przez z górą 350 mln lat ani jeden spośród dziesiątków tysięcy gatunków tetrapodów nie zyskał nigdy dodatkowej pary kończyn (za to niektóre je utraciły – jak węże i padalce – formalnie też należące do czworonogów) i nigdy też z nich nie powstanie żaden „heksapod” (na modłę owadów) czy „oktopod” (o ośmiu kończynach jak u ośmiornic).

Reklama