Zaczęło się zgodnie z treścią i słownictwem dzisiejszych czasów – troje radnych PiS zamierzało zaprowadzić w mieście wysoki poziom prawdziwej polskości, opartej na odczuwaniu dumy narodowej i wdrażaniu współczesnej polityki historycznej państwa polskiego wedle nauczania prezydenta Andrzeja Dudy.
W czerwcu 2016 r. śmiało skorzystali z możliwości honorowego nienadawania Oldze Tokarczuk, pisarce, tytułu Zasłużony dla Miasta Wałbrzycha – w treści listu do Rady Miasta zestawiali własne zatroskanie o Polskę z hańbą okrywającą pisarkę w oczach Polaków, których ogół uosabiali radni PiS we troje.
Porównywanie sortów polskości wypadło w tym piśmie miażdżąco dla Tokarczuk. To uruchomiło Romana Giletę, byłego górnika dołowego kopalni Thorez w Wałbrzychu, poetę, który powróciwszy po wypiciu dwóch piw z działki do domu, zamieścił na Facebooku treść ad vocem i w krótkim czasie doczekał się wielu lajków i zachęt ze strony osób gorszego sortu zamieszkujących nasz kraj.
Troje radnych PiS poczuło zagrożenie życia po przeczytaniu treści Gilety, dlatego w marcu 2017 r. Gileta staje przed Sądem Rejonowym Wałbrzych oskarżany z urzędu przez Polskę o kierowanie gróźb karalnych.
Treść 1:
Sytuacja w Wałbrzychu jest dytyrambiczna: atakujący treścią Olgę Tokarczuk radni PiS po kontrataku Romana Gilety okazali się pokrzywdzonymi. Walka odbywała się na słowa, przy czym oskarżony odwołał się w inkryminowanej treści internetowej do potęgi słowa, metaforyzował i nawiązywał do swej dawniejszej twórczości – dowodzi Wojciech Koncewicz, obrońca. Także do utworu „Od Do”, w którym „maczetą słów wycinał niewierzących w potęgę wiersza” – z tym że Roman Gileta autocytował się niedokładnie i można było sądzić, że ma na myśli maczetę jako taką, a nie „maczetę słów”. Maczeta często przed sądem powraca – pokrzywdzeni z PiS obawiają się jej jako potencjalnego narzędzia zbrodni na sobie.
Oskarżony pisze wiersze od 40 lat, jest przewodniczącym wałbrzyskiego oddziału i ogólnopolskim skarbnikiem Stowarzyszenia Autorów Polskich. Olgę Tokarczuk zna od 35 lat – był jednym z jej pierwszych literackich mentorów, kiedy przyjechała do miasta pracować jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego. Następnie jurorowała w organizowanych przez Romana Giletę konkursach poetyckich. Teraz jest sławna światowo, a Gileta jest z niej bardzo dumny.
Pokrzywdzeni radni z PiS Wałbrzych w fazie patetycznej napaści słownej sprzed 10 miesięcy byli zdania, że Olga Tokarczuk „zgoła nie zasługuje na żadne pozytywne wyróżnienie”. Nic jej się nie należy, ponieważ: „szkaluje dobre imię Polski”, uprawia nieprawdę historyczną, wpisuje się w nurt „polityki wstydu” – czyli nurt zakłócający dumę Polaków z bycia czystorękimi ofiarami historii i tolerancyjnymi gospodarzami wobec uchodźców na przestrzeni dziejów. „Polityka historyczna państwa polskiego, co ostatnio tak mocno podkreśla Prezydent Andrzej Duda” – radni PiS przytaczali nadrzędne dla siebie treści – „ma za zadanie przede wszystkim budować wspólnotę narodową”. Odważnie szarżowali na pisarkę: „Polacy mają obowiązek pilnować, by nikt nie zakłamywał naszej historii, a tym samym skłócał i dzielił naród”.
Treść 2:
Kiedy troje radnych z PiS Wałbrzych pisało swoje treści, Roman Gileta, poeta, był zwyczajnym, niekaranym, emerytowanym suwerenem jeżdżącym autobusami. Dziś wysoki sąd cytuje na rozprawie treści, które oskarżony Gileta zamieścił w internecie w obronie przyjaciółki-pisarki: „Proszę o opublikowanie nazwisk tych chujców z PiS… Ja ich już rozliczę i zniszczę… Te kurwy niech się nie wpierdalają, bo jak wpadnę na sesję, to im głowy maczetą poobcinam”. I dalej w tym sensie – o „mordowaniu tych kutasów” w trakcie posiedzenia Rady Miasta Wałbrzycha. W sądzie rejonowym oskrażony Gileta zdecydowanie zaprzecza, że jego treść może być uważana za groźbę karalną. Pisał jako człowiek prosty, ponieważ będąc poetą, jest jednocześnie emerytowanym górnikiem dołowym.
W trakcie rozprawy pokrzywdzony Kuriata podnosi, że znając Giletę jedynie pobieżnie, nie zdziwiłby się, gdyby Gileta naprawdę posiadał w domu maczetę, ponieważ osoba Gilety znana jest na mieście z przekonań lewackich. Będąc lewakiem, Gileta może posiadać maczetę jako pamiątkę po Che Guevarze. Oskarżony wyjaśnia, że nie jest lewakiem i nie ma nic wspólnego z Guevarą. Pokrzywdzony kontynuuje: z lewactwem nie wiąże się nic dobrego, zagrożenie życia ze strony lewaka jest uzasadnione, a on, radny Kuriata z PiS, miał, ma i będzie miał obawy o własne życie, dopóki w Polsce będzie lewactwo.
Sąd zwraca radnemu PiS uwagę na nielicowanie słowa „lewactwo” z powagą sądu.
Treść 3:
Pokrzywdzeni nie posiadają wykształcenia filologicznego – jak wykazuje obrona na sali sądowej. Radna Beata Mucha jest organistą w kościele św. Franciszka, radny Mirosław Bartolik ekonomistą i byłym wiceprezydentem miasta, radny Cezary Kuriata byłym wychowawcą domu dziecka nr 2. Ale wykształcenie jest tu bez znaczenia, bo szturmując Olgę Tokarczuk, pokrzywdzeni nie analizowali treści jej książek – jedynie po obywatelsku osądzali ją w imieniu Polski i Polaków za treści wypowiedziane w TVP w październiku 2015 r., tuż przed przejęciem telewizji przez partię PiS.
Powiedziała: „Wymyśliliśmy historię Polski jako kraju tolerancyjnego, otwartego, jako kraju, który nie splamił się niczym złym w stosunku do swoich mniejszości. Tymczasem robiliśmy straszne rzeczy jako kolonizatorzy, większość narodowa, która tłumiła mniejszość, właściciele niewolników czy mordercy Żydów…”.
Radni PiS z Wałbrzycha uznali, że pisarka „swoją wypowiedzią okryła się hańbą” – pod takimi treściami w imieniu trzyosobowego klubu podpisała się radna Mucha, organista kościelny. Jednak ustalenie „autora intelektualnego” treści patriotycznego protestu przeciw pisarce jest niemożliwe – radni PiS z Wałbrzycha nie pamiętają, kto napisał. Adwokat Koncewicz dopytuje na rozprawie, bo – jak tłumaczy – chciałby się dowiedzieć, czy radni PiS działali samodzielnie, czy ich protest wygenerowano poza Wałbrzychem. Pismo zarzucające Tokarczuk „szkalowanie dobrego imienia Polski” stało się kanoniczne w kręgach PiS i w identycznej treści wypłynęło również w Nowej Rudzie i Wrocławiu.
Jednak pokrzywdzony Mirosław Bartolik z PiS Wałbrzych jest zdania, że autorstwo treści protestu nie ma żadnego znaczenia dla sprawy i przypomina sędziemu na sali rozpraw, że dziś sądzimy tu oskarżonego Giletę.
Treść 4:
Roman Gileta jest życiowo bardzo barwny i nie poddaje się zaszeregowaniu – jest to typ hrabalowski, wyprowadzany przez psa na piwo, a potem bywa, że niby zwyczajnie we dwóch spacerują, a pan w tym czasie układa trzy wiersze na konkurs literacki w Nowej Rudzie. Tak było ostatnio – pan wymyślił na spacerze taką treść: „A myślałem już/że nikt nie będzie grzebał w naszych myślach”.
Zbliżała się data rozprawy o groźby karalne, a on był tą sprawą od początku bardzo zadziwiony. Wciąż nie rozumiał, skąd to brutalne natarcie na Olgę, i odczuwał z tego powodu „emocjonalne oburzenie”. Po drugie, za swoje internetowe treści o „chujcach” i „maczecie” przeprosił pisemnie, a pokrzywdzonego radnego Mirosława Bartolika z PiS nawet osobiście – przez podanie ręki. Chciał Gileta dobrowolnie zapłacić tysiąc złotych kary i wpłacił już pierwszą ratę – 50 zł. Ale pieniądze mu zwrócono pocztą, zaś przysłano wezwanie do sądu. Koledzy zabrali wtedy Giletę na piwo do lokalu, kazali tam stanąć za kratą okienną i wywalić język. Zrobił tak, a oni wrzucili fotkę do internetu – oskarżony Gileta za kratami.
Z kolegami z młodości często Roman Gileta siada nad piwem i gadają – na przykład o tym, jak występował w telewizji z Ernestem Bryllem, też poetą. Albo jak zdobył nagrodę na konkursie Towarzystwa Trzeźwości Transportowców za antynikotynowy wiersz o treści: „O nikotyno (…) Jak pozbyć się ciebie/Po prostu kurwa rzuć palenie”. Bo on zawsze pisał prostymi słowami.
Gileta ma 68 lat, bywał już: górnikiem węgla i marmuru, kamieniarzem, grabarzem, ekspedientem w budce z piwem w Lądku-Zdroju, murarzem-tynkarzem, zetemesowskim spółdzielcą rolnym, o którym pisano reportaże, oraz monterem telekomunikacyjnym, a także dziennikarzem „Trybuny Wałbrzyskiej”. Koledzy pamiętają, że lubił społeczne tematy: jeśli ksiądz sprzedawał na parafii kalosze, świece i prezerwatywy, to Gileta o tym pisał w gazecie. Nad działką Romana Gilety powiewa od lat biało-czerwona flaga i rośnie jedyna w Wałbrzychu winorośl – w zeszłym roku dała 90 litrów białego wytrawnego. Przychodzą tu posiedzieć poeci, rzeźbiarze, malarze.
Przeprosiny o jasnej treści napisał Gileta w lipcu 2016 r., wytłuszczoną czcionką, odczytano je na sesji Rady Miasta: „Radnych Klubu PiS serdecznie przepraszam za użyte w stosunku do nich wulgaryzmy. Nie miałem i nie mam zamiaru nikomu czynić jakiejkolwiek krzywdy. Przepraszam i proszę o wybaczenie”.
Treść 5:
Troje pokrzywdzonych radnych z PiS Wałbrzych uważa, że Roman Gileta powinien ich przeprosić tam, gdzie ich przestraszył – w internecie. Wszyscy troje składali na policji zeznania jednakowej treści. Że odczuwali zagrożenie życia i bezpieczeństwa swojego, rodzin i współpracowników. Przed sądem przypominają zabójstwo Marka Rosiaka, pracownika łódzkiego biura PiS, w 2010 r.
Wojciech Koncewicz, obrońca, kolega Romana Gilety z młodości, twierdzi na sali rozpraw, że osoby publiczne – jak troje radnych PiS z Wałbrzycha – powinny mieć grubszą skórę i nie zamieniać się z pokrzywdzających w pokrzywdzonych tak łatwo. W treści pisma procesowego dowodzi: „pokrzywdzeni reprezentują ugrupowanie polityczne nie stroniące od obraźliwych ataków na całe grupy zawodowe i społeczne. Codzienną ich praktyką jest odmowa dobrego imienia wielu osobom, w tym wybitnym twórcom. Nie powinni się zatem dziwić co najmniej równym reakcjom, a wręcz się ich spodziewać”. Na przykład na profilu facebookowym pokrzywdzonego Cezarego Kuriaty, radnego miejskiego i powiatowego szefa PiS, byłego wychowawcy z domu dziecka, znaleźć można było zarówno portrety świętych Kościoła katolickiego, jak i nawoływania do zabójstw osób o poglądach innych, niż ma pokrzywdzony. Był tam również Donald Tusk w niemieckim mundurze i rysunki prostytutek, które nie idą na marsz KOD, ponieważ „nie są kurwami”. Pokrzywdzony Kuriata mówi w sądzie, że jedynie te treści cytował. I tak treść „bić kurwy i złodziei!”, którą zamieścił w internecie, jest bardzo znanym cytatem z marszałka Józefa Piłsudskiego.
Treść 6:
W sierpniu 2016 r. Olga Tokarczuk odebrała tytuł Zasłużony dla Miasta Wałbrzycha przyznany uchwałą Rady Miejskiej. Troje radnych PiS pojawiło się na uroczystości w ratuszu po to, by ostentacyjnie stamtąd wyjść, manifestując subiektywny patriotyzm. Decyzją z 17 marca 2017 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonego Gilety.