Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Świat

Co mogą wulkany

Przebudzenie Eyjafjöll nie jest wcale najbardziej uciążliwą erupcją wulkanu w ostatnich stuleciach. Znacznie poważniejsze kłopoty spowodował wybuch indonezyjskiego wulkanu Tambora, który 10 kwietnia 1815 r. wyrzucił duże ilości popiołu, by na kilkanaście miesięcy schłodzić klimat półkuli północnej, dokąd wiatry poniosły wulkaniczny pył. Zasłona z pyłu ograniczyła dostęp promieni słonecznych, wskutek czego temperatura Ziemi spadła o jeden stopień, a 1816 r. zapamiętano jako „rok bez lata”. Po ciężkiej zimie w Nowym Jorku jeszcze w czerwcu padał śnieg. We wschodnich stanach USA oraz na zachodzie i północy Europy majowe mrozy zniszczyły większość upraw, potem doszło do ogromnych powodzi.

Bezpośrednio wskutek wybuchu Tambory zginęło ponad 100 tys. mieszkańców wyspy Sumbawa, dalsze setki tysięcy zmarły w odległych zakątkach świata z głodu i chorób: w samej Europie, spustoszonej dwoma dekadami kampanii napoleońskich, liczbę ofiar „roku bez lata” szacuje się na 200 tys. osób. W Szwajcarii chłody i nieustanne deszcze zepsuły wakacje grupie angielskich przyjaciół. Wśród nich była 18-letnia Mary Shelley i lord Byron, gospodarz domu nad Jeziorem Genewskim. Któregoś dżdżystego wieczoru Byron zaproponował konkurs na opowieść o duchach. Wygrała Shelley z opowiastką o doktorze Frankensteinie. Ogromna ilość pyłu w atmosferze powodowała niespotykane zachody słońca, co odcisnęło swoje piętno na malarstwie, w tym na twórczości Brytyjczyka Williama Turnera, mistrza romantycznych i zamglonych pejzaży, dziś uważanego za jednego z prekursorów impresjonizmu.

Więcej na ten temat
Reklama

Warte przeczytania

Czytaj także

null
Historia

Dlaczego tak późno? Marian Turski w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim

Powstanie w warszawskim getcie wybuchło dopiero wtedy, kiedy większość blisko półmilionowego żydowskiego miasta już nie żyła, została zgładzona.

Marian Turski
19.04.2023
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną