Państwo sprawujące prezydencję przez pół roku przewodniczy obradom Rady Unii Europejskiej, decydując o agendzie i dacie zwołania poszczególnych sesji Rady (we wszystkich jej formacjach, oprócz Rady Spraw Zewnętrznych, gdzie to zadanie należy do Wysokiego Przedstawiciela ds. polityki zagranicznej i obrony).
Przedstawiciele państwa sprawującego przewodnictwo w Unii kierują bieżącymi pracami UE na poziomie COREPER-ów (rady stałych przedstawicieli-ambasadorów, przygotowującej posiedzenia Rady na szczeblu ministerialnym). Prezydencja przewodzi też posiedzeniom komitetów i grup roboczych, a także decyduje o porządku obrad, terminie ich posiedzeń i kwestiach proceduralnych.
Prezydencja przedstawia stanowisko Rady UE Parlamentowi Europejskiemu. Jej rolą jest uzyskanie kompromisu w dyskusjach z Europarlamentem.