Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Świat

Debalcewe wzięte

Odwrót ukraińskiej armii z kotła. Czy to koniec porozumień z Mińska?

O sytuacji na wschodzie prezydent Ukrainy Petro Poroszenko rozmawiał we wtorek wieczorem z kanclerz Angelą Merkel. O sytuacji na wschodzie prezydent Ukrainy Petro Poroszenko rozmawiał we wtorek wieczorem z kanclerz Angelą Merkel. Petro Prooszenko / Facebook
Pod Debalcewem separatyści zamknęli kocioł. Giną żołnierze i cywile. Prorosyjscy separatyści i Rosjanie od początku nie zamierzali respektować uzgodnień z Mińska: dziś widać to w całej rozciągłości.
Wojska separatystów pod Dabalcewem.Euromaidan/Facebook Wojska separatystów pod Dabalcewem.

Jeśli tliła się nadzieja, że Debalcewe ocaleje w ukraińskich rękach, to rozwiał je Władimir Putin, przemawiając podczas wizyty w Budapeszcie. Rosyjski prezydent apelował do Ukraińców, by się poddali. Mówił o ich rychłej klęsce w tonie ironicznym, wręcz obraźliwym. To nie wróżyło dobrze.

Prorosyjscy separatyści i Rosjanie od początku nie zamierzali respektować uzgodnień z Mińska. Dziś widać to w całej rozciągłości. Trwał spór, do kogo należy Debalcewe. W Debalcewie nie wstrzymano ognia, nie wycofano ciężkiej broni. Symboliczne dla tej wojny wyrzutnie GRAD i URAGAN ostrzeliwały miasto, gdzie znajdowało się kilka tysięcy ukraińskich żołnierzy i tysiące cywilów. Miński plan w tym miejscu się nie sprawdził.

Z Putinem należało każdy szczegół potwierdzić pisemnym zobowiązaniem. Jak z kimś, kto nie honoruje danego słowa i zobowiązań. Czy Merkel, Hollande i Poroszenko okazali się naiwnymi politykami? Można było przewidzieć, że Rosjanie nie odpuszczą, że zechcą zdobyć Debalcewe. Pokazać, kto wygrywa w tej wojnie. Oczekiwanie, że Rosji zależy na pokoju, że zamierza przestrzegać uzgodnień, było naiwnością. Rosja nie tylko nie wycofała swoich wojsk spod Debalcewe, nie wycofała też ciężkiego sprzętu. Przeciwnie, dostarczyła nową broń.

Od kilkunastu dni widać było, że separatyści starają się zamknąć kocioł pod Debalcewem. Przejęcie miasta, ważnego węzła drogowego i kolejowego, pozwoliłoby im połączyć obie samozwańcze republiki ludowe, doniecką i ługańską. A w przyszłości szykować się do zdobycia lądowej drogi na Krym. Nie jest to jednak miejsce mogące zadecydować o losach tej wojny. Stało się raczej symbolem, jak lotnisko w Doniecku. To dlatego ukraińscy żołnierze bronili się zaciekle, chcieli utrzymać miasto.

Siły okazały się nierówne. Separatystom udało się odciąć drogę łączącą Debalcewe z Artiomowskiem. Czyli pozbawić wojsko rządowe dostaw broni, amunicji, żywności, wody. Taki manewr był do przewidzenia, należało tego oczekiwać. Dlaczego dowódcy wojsk rządowych nie wzięli pod uwagę takiego rozwinięcia akcji? Wiele wskazuje na to, że ukraińscy dowódcy kolejny raz okazali się nieudolni, nie potrafili skonstruować strategicznego planu. To już trzeci kocioł, po Iłowajsku i donieckim lotnisku, gdzie dopuszczono do porażki, krwawej łaźni, do śmierci dziesiątek żołnierzy. Inni dostali się do niewoli. Podobno są też tacy, którzy się poddali, by ratować życie.

Czy był sens bronić zaciekle miasta, które było nie do obrony? Czy nie należało przygotować kontruderzenia, nie dopuścić do zamknięcia kotła? Z pewnością wojskowi ukraińscy będą musieli wytłumaczyć przyczyny porażki, ale to nie wróci życia poległym. Nie poprawi też morale armii. Bo że to porażka – nie ulega wątpliwości. Mimo że ukraińskie władze starają się pomniejszyć jej znaczenie, a o wycofaniu się z Debalcewe mówią, że to planowa akcja. Kierujący akcją szef sztabu generalnego Ukrainy – ten sam, który dowodził walką o lotnisko w Doniecku  – ma złą sławę. Przez podwładnych jest nazywany Katafalk.

Na wschód udał się prezydent Poroszenko, chce osobiście podziękować żołnierzom za męstwo. Ale to tylko gest. Debalcewe przestało istnieć. Nawet śnieg zniknął z tego miejsca wskutek artyleryjskiego ostrzału.

Jak wynika z doniesień rosyjskiej telewizji, pod Debalcewem wojskami separatystów dowodził generał lejtnant Aleksandr Lencow, zastępca dowódcy sił lądowych Federacji Rosyjskiej. To kolejny dowód udziału Rosjan w wojnie. Jeśli ktokolwiek w Europie miał w tym względzie wątpliwości, to może się ich pozbędzie? Rosyjskie media pokazały rozmowę z generałem, nie przedstawiając go z nazwiska ani stopnia, ale internauci natychmiast rozpoznali tę twarz.

Jak dziś zachowają się gwaranci porozumienia mińskiego, kanclerz Merkel i prezydent Hollande? Wiadomo, że „normandzki format” ma się porozumieć telefonicznie. W Rydze spotkali się ministrowie obrony państw Unii, oni też chcą rozmawiać o sytuacji na Ukrainie. To, co się wydarzyło, jest złamaniem uzgodnień. Jeśli gwaranci nie zareagują ostro i jednoznacznie, los całej umowy podpisanej w Mińsku zaledwie przed tygodniem i całego – niewątpliwego – dyplomatycznego wysiłku stoi pod znakiem zapytania.

Więcej na ten temat
Reklama

Warte przeczytania

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną