Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Świat

Gina Haspel, pani od tortur. Pierwsza kobieta w historii na czele CIA

Gina Haspel Gina Haspel AFP / EAST NEWS
Dotychczas była wiceszefową CIA, zastępczynią Mike′a Pompeo, którego dwa dni temu Donald Trump mianował na szefa amerykańskiej dyplomacji.

Awans Haspel jest związany z awansem Pompeo. Ale jej kariera w wywiadzie rozpoczęła się już dawno. Do Agencji trafiła w 1985 roku. Ma za sobą bogate i różnorodne doświadczenie, była m.in. zastępczynią dyrektora National Clandestine Service (NCS), czyli komórki CIA, która zajmuje się niejawnymi operacjami dotyczącymi środowiska wywiadowczego. Pracowała jako zastępczyni dyrektora NCS ds. wywiadu zagranicznego. Zanim rozpoczęła pracę w Nowym Jorku i zanim doszło do ataku na World Trade Center, a potem do szukania odpowiedzialnych i do pracy Haspel w tajnych amerykańskich więzieniach za granicą, pracowała ona m.in. w Wielkiej Brytanii i Turcji.

Przez lata Haspel szybko pięła się w hierarchii Agencji

Ma olbrzymie doświadczenie i odniosła sukces w środowisku tradycyjnie zdominowanym przez mężczyzn. Jednak dzisiaj oprócz jej sukcesów najczęściej przypomina się o jej mrocznej zawodowej przeszłości związanej właśnie z wojną z terroryzmem, rozpoczętą po atakach na WTC, i metodami przesłuchań, jakie wówczas stosowano w tajnych więzieniach m.in. w Tajlandii czy polskich Starych Kiejkutach. Jako tajny oficer CIA Haspel w 2002 roku bezpośrednio nadzorowała stosowanie tortur wobec podejrzanych o przynależność do Al-Kaidy.

I teraz podczas zatwierdzania swojej nominacji przez Senat będzie musiała odpowiedzieć na niepokojące pytania o jej rolę w tajnych więzieniach i przesłuchaniach, podczas których dochodziło m.in. do podtopień. Wśród torturowanych był m.in. Abu Zubayda, podtapiany w ciągu miesiąca 83 razy. Agenci uderzali jego głową o ścianę, nie pozwalali mu spać i przetrzymywali nago. Zanim śledczy uznali, że Abu Zubaya nie posiada żadnych użytecznych informacji, Saudyjczyk w jednym z przesłuchań stracił oko. A Gina Haspel nadzorowała m.in. jego przesłuchania, ale też – o czym mówią świadkowie – czasami brała w nich udział.

Przesłuchania były nagrywane na wideo, a kasety przechowywano w tajnym sejfie w Tajlandii. Jednak w 2005 roku – jak donosił „New York Times” – taśmy dokumentujące udział Haspel w przesłuchaniach zniszczono. Podobno na jej polecenie. Haspel, która ma wykształcenie prawnicze, wiedziała, że pozostawione ślady mogą jej kiedyś zaszkodzić.

Rola Haspel w programie przesłuchań

Zarówno Pompeo, jak i Gina Haspel muszą przed objęciem nowych stanowisk uzyskać aprobatę Senatu, w którym większość mają republikanie. Jednak już dziś np. senator John McCain, republikanin z Arizony, więziony podczas wojny w Wietnamie i torturowany przez pięć i pół roku, zażądał, aby pani Haspel publicznie wyjaśniła swoją rolę w programie przesłuchań.

Haspel będzie musiała też odpowiedzieć, czy zgadza się na przywrócenie podtopień, jak zasugerował prezydent, i czy uważa, że tortury są skutecznym sposobem zdobywania informacji, albo chociaż przyznać, czy opinia Mike’a Pompeo, który uważa, że podtapianie to nie są tortury, jest jej bliska.

Współpracownicy mówią o niej, że jest profesjonalistką z olbrzymim doświadczeniem. Apolityczna, oddana Agencji, twarda i bezpośrednia. I – co też przewija się w opiniach o niej – doskonale rozumiejąca wszystkie aspekty działalności wywiadowczej.

Więcej na ten temat
Reklama

Warte przeczytania

Czytaj także

null
Historia

Dlaczego tak późno? Marian Turski w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim

Powstanie w warszawskim getcie wybuchło dopiero wtedy, kiedy większość blisko półmilionowego żydowskiego miasta już nie żyła, została zgładzona.

Marian Turski
19.04.2023
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną